«Cubanos go home». Γραμμένο με κόκκινα γράμματα σ' ένα πανό, το μήνυμα είναι σαφές. «Οι κουβανοί κομμουνιστές έχουν εισβάλει στη χώρα», λέει η γυναίκα που κρατά το πανό και διαδηλώνει στο Καράκας κατά της κουβανικής ανάμιξης στη χώρα της. «Τη Βενεζουέλα την κυβερνά ο Φιντέλ Κάστρο», λέει στον ανταποκριτή της Λιμπερασιόν η Κάρμεν Μεντόσα, που είναι παιδοψυχολόγος.

   Στη Βενεζουέλα βρίσκονται σήμερα 46.000 Κουβανοί, που επισήμως είναι γιατροί, προπονητές ή σύμβουλοι σε βιομηχανίες. Σύμφωνα όμως με μεγάλο μέρος της αντιπολίτευσης που διαδηλώνει εδώ και πολλές εβδομάδες εναντίον του προέδρου Μαδούρο, η συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες δεν σταματά εδώ: οι Κουβανοί έχουν διεισδύσει σε όλους τους θεσμούς του κράτους, περιλαμβανομένων των ενόπλων δυνάμεων, και παίζουν σημαντικό πολιτικό ρόλο.

   «Πρόκειται για υπερβολές», λέει ο πρώην υπουργός Αμύνης Φερνάντο Οτσόα Άντιτς. «Δεν υπάρχουν τόσο πολλοί στρατιωτικοί σύμβουλοι. Πρέπει να ανέρχονται σε μερικές δεκάδες, όχι χιλιάδες. Οι Κουβανοί ασκούν φυσικά κάποια επιρροή, αλλά δεν νομίζω πως ελέγχουν ο,τιδήποτε, κάτι τέτοιο δεν θα το έβλεπε με καλό μάτι ο στρατός».

   Σύμφωνα με τον Ραούλ Σαλαζάρ, υπουργό Αμύνης από το 1999 ως το 2000, οι Κουβανοί διαφημίζουν το δικό τους όραμα για την εθνική άμυνα: «Τάσσονται υπέρ του πολέμου τέταρτης γενιάς, ενός λαϊκού αντάρτικου. Κατά την άποψή τους, είναι η καλύτερη μέθοδος να αντιμετωπιστεί μια ισχυρότερη χώρα. Από αυτούς προέρχεται και η θεωρία της πολιτικοστρατιωτικής ένωσης που υποστηρίζει με τόσο πάθος ο Νικολάς Μαδούρο».

   Σύμφωνα με την Τάνια Ντίας, πρόεδρο της επιτροπής επικοινωνίας της Εθνοσυνέλευσης, «η αντιπολίτευση δεν μπορεί να δεχθεί τις νέες συνεργασίες του κράτους, κυρίως με την Κούβα, γιατί είναι μια σοσιαλιστική χώρα». Η βουλευτής αυτή δηλώνει αδυναμία να αξιολογήσει τη στρατιωτική παρουσία της Κούβας στη Βενεζουέλα. Ενώ η κυβέρνηση αρνείται να αποκαλύψει τον ακριβή αριθμό των στρατιωτικών και αστυνομικών συμβούλων των αδελφών Κάστρο, τροφοδοτώντας έτσι τις φήμες, η σκληρή πτέρυγα της αντιπολίτευσης απαιτεί την «άμεση απέλαση όλων των κουβανών στρατιωτικών».

   Σύμφωνα με την ανεξάρτητη βουλευτή Μαρία Κορίνα Ματσάδο (η οποία ανήκει στη σκληρή Δεξιά), οι εντολές για βίαιη καταστολή εναντίον των διαδηλωτών έρχονται από την Αβάνα. «Ένας Βενεζουελάνος δεν θα κτυπούσε ποτέ ένα συμπατριώτη του, οι αστυνομικοί που επιδίδονται σε βασανιστήρια είναι σίγουρα Κουβανοί», υποστηρίζει από την πλευρά της η διαδηλώτρια Μίρλα Γκουαϊκιριάν. Στις 5 Μαρτίου, ένας φοιτητής που έπεσε θύμα βασανιστηρίων είπε στην εφημερίδα Ελ Νασιονάλ ότι οι βασανιστές του είχαν κουβανική προφορά. Όταν ρωτήθηκε σχετικά ο Μαρίνο Αλβαράδο, διευθυντής της ΜΚΟ Provea που υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, απάντησε ότι πρόκειται για μυθεύματα. «Στην ακτή της Βενεζουέλας, οι κάτοικοι έχουν διαφορετική προφορά από το Καράκας».

   Οι αντικουβανικές επιθέσεις δεν περιορίζονται στον στρατό. «Υπάρχουν πράκτορες που υποδύονται τους κουβανούς γιατρούς προκειμένου να μαθαίνουν τους Βενεζουελάνους πώς να γίνουν πληροφοριοδότες», ισχυρίζεται ο Λουίς Φλορίδο, ηγετικό στέλεχος του δεξιού κόμματος «Λαϊκή Θέληση». Αποδείξεις δεν έχει, «αλλά όλος ο κόσμος το ξέρει». Για τον λόγο αυτό άλλωστε, μετά τη νίκη του Μαδούρο στις προεδρικές εκλογές οι δυσαρεστημένοι έσπευσαν να διαδηλώσουν, συχνά με βίαιο τρόπο, μπροστά στα κουβανικά κέντρα υγείας.

   Ένα χρόνο αργότερα, γύρω από την πλατεία Αλταμίρα του Καράκας, κάποιοι κρέμασαν από έναν λαμπτήρα μια κούκλα που απεικόνιζε έναν κουβανό γιατρό. Και λίγες ημέρες πριν από την έναρξη των διαδηλώσεων, στις αρχές Φεβρουαρίου, οι κουβανοί παίκτες του μπέιζμπολ έπεσαν θύματα παρενόχλησης στο ξενοδοχείο και το λεωφορείο τους με αφορμή ένα διεθνές πρωτάθλημα που οργανώθηκε στη Βενεζουέλα.

   Ο πρόεδρος Μαδούρο εκμεταλλεύεται την υπόθεση για να ανεβάσει τους τόνους. «Οι φασιστικές επιθέσεις της Δεξιάς εναντίον της Κούβας ενισχύουν τους φιλικούς δεσμούς των δύο λαών», δήλωσε , με αφορμή την ίδρυση μιας νέας διμερούς επιτροπής που έχει στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας ανάμεσα στην Κούβα και τη χώρα του.