Η κατάσταση στην Ευρώπη όσον αφορά την ελευθεροτυπία και την ελευθερία του λόγου επιδεινώθηκε το 2015, τόνισε η Ντούνια Μιγιάτοβιτς, εκπρόσωπος για θέματα ελευθερίας του Τύπου του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), σημειώνοντας πως η Ρωσία, η Λευκορωσία, η Ουκρανία, το Αζερμπαϊτζάν, η Τουρκία και χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, είναι οι χώρες με την πιο σημαντική χειροτέρευση στον τομέα αυτό.
«Δυστυχώς, συνεχίσαμε να καταγράφουμε φόνους, επιθέσεις και απειλές εναντίον εργαζομένων των μέσων ενημέρωσης κατά τη διάρκεια του 2015 κι έχει γίνει προφανές ότι συνολικά η κατάσταση στην ελευθερία του Τύπου επιδεινώθηκε το έτος που έφυγε », δήλωσε η Μιγιάτοβιτς.
Ένδεκα δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν σε χώρες της Ευρώπης το 2015 – ανάμεσα τους τα οχτώ θύματα της επίθεσης στη σατιρική εφημερίδα Charlie Hebdo – σύμφωνα με το Συμβούλιο της Ευρώπης, που ξεκίνησε τον Απρίλιο να καταγράφει τις ενέργειες εναντίον δημοσιογράφων. Επίσης, 33 δημοσιογράφοι στην Ευρώπη έπεσαν θύματα επιθέσεων και δεκάδες άλλοι δέχθηκαν απειλές και εκφοβισμούς.
Σύμφωνα με την Μιγιάτοβιτς, η ελευθερία του Τύπου το 2015 μειώθηκε σημαντικά, κυρίως στην Ρωσία, τη Λευκορωσία, την Ουκρανία, το Αζερμπαϊτζάν, την Τουρκία και χώρες των δυτικών Βαλκανίων. Η ίδια επισήμανε πως ο αριθμός των επιθέσεων και των απειλών με στόχο δημοσιογράφους στην Ευρώπη αυξήθηκε το 2015.
Στην Τουρκία, ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης που ασκούν αντιπολίτευση στην κυβέρνηση έχουν γίνει στόχος μέτρων καταστολής από μέρους του κυβερνώντος κόμματος και του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν: 14 δημοσιογράφοι βρίσκονται σήμερα σε τουρκικές φυλακές, σύμφωνα με την Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CPJ).
Τα κατασταλτικά μέτρα ενάντια σε δημοσιογράφους στο Αζερμπαϊτζάν είναι ακόμη πιο σκληρά, σύμφωνα με την ίδια οργάνωση. Επιπρόσθετα, η αυστηρότερη νομοθεσία και η πολιτική πίεση έχουν αποδυναμώσει την ελευθερία του Τύπου στην Ουγγαρία, ενώ δημοσιογράφοι στην Γερμανία έχουν γίνει επανειλημμένα θύματα προπηλακισμών και βίας, ειδικά όταν κάλυπταν διαδηλώσεις του ξενοφοβικού, ακροδεξιού κινήματος Pegida ενάντια στους πρόσφυγες. Αρκετοί δημοσιογράφοι στην Ιταλία έχουν δεχτεί απειλές για ρεπορτάζ που δημοσιεύουν για το οργανωμένο έγκλημα, ενώ στην Ισπανία ο ρόλος των μέσων ενημέρωσης σε ό,τι αφορά τον έλεγχο της πολιτικής έχει υποβαθμιστεί. Παράλληλα, τα σχέδια της νεοεκλεγείσας συντηρητικής κυβέρνησης στην Πολωνία για μεταρρυθμίσεις στον χώρο των μέσων ενημέρωσης προκαλούν ανησυχία για την ανεξαρτησία του Τύπου.
Την ίδια ώρα κυβερνήσεις, περιλαμβανομένης και αυτής της Βρετανίας, έχουν εισηγηθεί νομοθετήματα, που δίνουν στις κρατικές αρχές επιπλέον εξουσίες για την μάχη ενάντια στην τρομοκρατία, και ειδησεογραφικοί οργανισμοί προειδοποιούν ότι αυτού του είδους τα μέτρα θέτουν τους δημοσιογράφους και τις εμπιστευτικές πηγές πληροφόρησής τους σε κίνδυνο.
«Το κλίμα φόβου που ακολούθησε τις τρομοκρατικές επιθέσεις, έχει χρησιμοποιηθεί για να δικαιολογήσει τη θέσπιση ενός ευρύτερου νομοθετικού πλαισίου και ρυθμιστικές παρεμβάσεις που περιορίζουν την ελευθερία της έκφρασης», δήλωσε ο Πιερ Φρανσουά Ντοκίρ, δικηγόρος της οργάνωσης «Άρθρο 19» (σ.σ. από το άρθρο της παγκόσμιας διακήρυξης των δικαιωμάτων του ανθρώπου), εξειδικευμένος στο πεδίο της ενημέρωσης.
Εξάλλου, η Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων, σε έκθεση της, ανέφερε πως ισλαμιστικές εξτρεμιστικές οργανώσεις, όπως η Αλ Κάιντα και το Ισλαμικό Κράτος ευθύνονται για το 40% των θανάτων δημοσιογράφων το 2015. Εξτρεμιστικές οργανώσεις σκότωσαν 28 δημοσιογράφους μέσα στη χρονιά. Η Γαλλία αναδείχθηκε σε δεύτερη πιο επικίνδυνη χώρα για τους δημοσιογράφους το 2015, μετά την Συρία, σύμφωνα με την έκθεση.
Σύμφωνα με τον ετήσιο απολογισμό των Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα (RSF) που δόθηκε στη δημοσιότητα, 67 δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν σε όλο τον κόσμο το 2015. Στην κορυφή του καταλόγου των χωρών που ήταν οι πιο επικίνδυνες για τους δημοσιογράφους φέτος βρίσκονται το Ιράκ και η Συρία· ακολουθούν η Γαλλία, η Υεμένη, το Νότιο Σουδάν, η Ινδία, το Μεξικό και οι Φιλιππίνες, σύμφωνα με την οργάνωση.
