Ο Μέγας Αλέξανδρος είναι πολύ πιθανό ότι πέθανε, αφού ήπιε κρασί που περιείχε κάποιο αθώο στην εμφάνιση, αλλά δηλητηριώδες φυτό, τον ελλέβορο, που του προκάλεσε έναν αργό και επώδυνο θάνατο. Αυτή είναι η εκτίμηση ενός κορυφαίου τοξικολόγου, του νεοζηλανδού δρ. Λίο Σκεπ, που μόλις δημοσιεύθηκε στο διεθνούς κύρους περιοδικό κλινικής τοξικολογίας "Clinical Toxicology".

Οι ερευνητές επιχειρούν εκ νέου να φωτίσουν το μυστήριο του θανάτου του Αλεξάνδρου, το οποίο απασχολεί τους ιστορικούς και τους επιστήμονες εδώ και τουλάχιστον 2.000 χρόνια. Μερικοί πιστεύουν ότι πέθανε από φυσικά αίτια και άλλοι ότι δολοφονήθηκε με δηλητήριο από τον περίγυρό του. Ο θάνατος συνέβη το 323 πΧ στο παλάτι του στη Βαβυλώνα, όταν ο Έλληνας βασιλιάς ήταν μόνο 32 ετών.

Ο Αλέξανδρος, σύμφωνα με το «βασιλικό ημερολόγιο» που πιστεύεται ότι διετηρείτο στην αυλή του, εμφάνισε σταδιακά αυξανόμενο πυρετό και μετά από μια ασθένεια 12 ημερών, κατά την οποία δεν μπορούσε πλέον να περπατήσει και να μιλήσει, πέθανε κληροδοτώντας μια απέραντη αυτοκρατορία στους διαδόχους του.

Μεταξύ των ιατρικών «σεναρίων» που έχουν κατά καιρούς προταθεί για τον θάνατό του, είναι η σωρευτική επίπτωση από προηγούμενα τραύματά του σε μάχες (με τελική συνέπειά την οριστική κατάρρευσή του), οι επιπλοκές από την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ (που οδήγησαν σε ηπατίτιδα και οξεία παγκρεατίτιδα), η κατάθλιψη, κάποια οργανική ανωμαλία εκ γενετής, καθώς επίσης το ανθυγιεινό περιβάλλον της Βαβυλώνας, στο οποίο ήλθε να προστεθεί κάποια λοίμωξη λόγω ελονοσίας, τυφοειδούς πυρετού ή άλλης ασθένειας που οφειλόταν σε ιό ή παράσιτο.

Εκτός από τις ανωτέρω πιθανές φυσικές αιτίες, παραμένει πάντα η πιθανότητα της δηλητηρίασης. Ο δρ Σκεπ και οι συνεργάτες του από το Εθνικό Κέντρο Δηλητηρίων του πανεπιστημίου Οτάγκο της Νέας Ζηλανδίας και το πανεπιστήμιο του Μπίρμιγχαμ της Βρετανίας, θεωρούν αδύνατο να ευθύνεται κάποιο γνωστό δηλητήριο όπως το αρσενικό ή η στρυχνίνη, όπως υποστηρίζουν μερικές θεωρίες, γιατί τότε ο θάνατός του θα ήταν πολύ πιο γρήγορος. Ως πιο πιθανό ένοχο θεωρούν ένα δηλητηριώδες φυτό (με την επιστημονική ονομασία Veratrum album), που ανήκει στην οικογένεια των κρίνων και είναι γνωστό ως λευκός ελλέβορος.

Το εν λόγω φυτό συχνά εχρησιμοποιείτο από τους αρχαίους Έλληνες ως βότανο κατά του εμετού και, επιπλέον, είναι σε θέση να επιφέρει ένα τόσο βραδύ θάνατο. Ο Λίο Σκεπ αναφέρει ότι η δηλητηρίαση από ελλέβορο χαρακτηρίζεται από γαστρικούς πόνους, ναυτία, εμετούς, βραδυκαρδία, υπόταση και σοβαρή μυϊκή αδυναμία, συμπτώματα που ο Μέγας Αλέξανδρος εμφάνισε, σύμφωνα με τις περιγραφές (όπως του ιστορικού Διόδωρου) των τελευταίων ημερών της ζωής του.

Πάντως ο Νεοζηλανδός τοξικολόγος παραδέχτηκε ότι, παρά τη μεγάλη έρευνά του πάνω στο ζήτημα (μελετά την αιτία θανάτου του Μακεδόνα στρατηλάτη από το 2003), το συμπέρασμά του δεν μπορεί παρά να είναι μια ακόμα θεωρία, καθώς η πραγματική αιτία θανάτου σήμερα πια δεν μπορεί να αποδειχτεί. «Ποτέ δεν θα ξέρουμε με σιγουριά», τόνισε.