 |
|
|  Δευτέρα 25/12
Παγκόσμια Ομογένεια
Χριστούγεννα ...στων Ελλήνων τις κοινότητες-Στις παραλίες και πολλές φορές στους...40 βαθμούς,γιορτάζουν οι ΄Ελληνες τής Αυστραλίας
Κείμενο Σοφία Παπαδοπούλου
Με την οικογένειά τους και καλούς φίλους, γύρω από ένα μεγάλο τραπέζι με λογής-λογής εδέσματα, με ζεστά ρούχα ή ...μαγιό(!), δίπλα στο τζάκι ή στην παραλία -ανάλογα με το μέρος του πλανήτη που κατοικούν- γιορτάζουν τα Χριστούγεννα οι Έλληνες ανά τον πλανήτη.
Στων ...Ελλήνων τις κοινότητες, τα Χριστούγεννα έχουν έντονο άρωμα βουτύρου και καβουρδισμένου αμύγδαλου, από τους κουραμπιέδες που στολίζουν το γιορτινό τραπέζι, και "γεύση" κανέλας σαν αυτή του μελομακάρονου. Έχουν ψαλμούς χριστουγεννιάτικους στις κατά τόπους ενορίες, ήχους από παιδικά κάλαντα που φτάνουν ως κελάρυσμα στ' αυτιά και πάνω απ' όλα πολλή νοσταλγία για την πατρίδα.
Στο Μόναχο, όπου ζουν πολλοί Έλληνες, τα Χριστούγεννα είναι "οικογενειακή υπόθεση", όπως και στην Ελλάδα, αλλά και μια καλή ευκαιρία για γλέντι με παραδοσιακή μουσική και χορούς. "Δύο σύλλογοι, οι Ελασσονίτες και οι Ηπειρώτες, ετοιμάζουν χριστουγεννιάτικο γλέντι με μουσική από τις ιδιαίτερες πατρίδες τους" λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της τοπικής ελληνικής κοινότητας, Σπύρος Ξενάκης.
Ο ίδιος και άλλοι Έλληνες που μετανάστευσαν στη Γερμανία αρκετές δεκαετίες πριν κρατούν ακόμη τις παραδόσεις που έφεραν μαζί τους, ενώ για τα παιδιά της δεύτερης και τρίτης γενιάς, που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στο Μόναχο και τις άλλες γερμανικές πόλεις κάποια έθιμα δεν τηρούνται με την ίδια θρησκευτική ευλάβεια όπως στο παρελθόν. "Παλαιότερα, για παράδειγμα, υπήρχαν τις ημέρες αυτές περισσότερες παρέες παιδιών που έβγαιναν για να πούνε τα κάλαντα. Σήμερα, οι παρέες αυτές έχουν λιγοστέψει" εξηγεί και θυμάται με νοσταλγία τα πρώτα Χριστούγεννα στη Γερμανία, που οι αναμνήσεις από τις γιορτές στην πατρίδα ήταν ακόμη νωπές και το χιόνι έφτανε ως το γόνατο. "Όλα αλλάζουν, μέχρι και ο καιρός έχει αλλάξει. Παλιά το χιόνι ήταν πυκνό κι έφτανε το μισό μέτρο και μέσα στις πόλεις. Τώρα, ο καιρός μας εκπλήσσει κάθε χρονιά. Να φανταστείτε ότι πέρυσι κάναμε Χριστούγεννα με λιακάδα" λέει ο κ. Ξενάκης.
Αρκετοί δε είναι οι Έλληνες του Μονάχου και των άλλων ελληνικών κοινοτήτων στη Γερμανία που προτιμούν να κάνουν Χριστούγεννα στην Ελλάδα, ενώ κάποιοι, σύμφωνα με τον κ. Ξενάκη, εκμεταλλεύονται τη μικρή ανάπαυλα για σύντομες αποδράσεις στη γειτονική Αυστρία.
Εν μέσω θέρους γιορτάζονται τα Χριστούγεννα στη μακρινή Αυστραλία, με τις μεγάλες ελληνικές κοινότητες. Και παρ' όλο που το θερμόμετρο μια χτυπάει "κόκκινο" και σκαρφαλώνει στους 40 βαθμούς Κελσίου και μια περιορίζεται γύρω στους 25, οι περισσότεροι ¶η Βασίληδες στη "χώρα των καγκουρώ" τριγυρνούν στις ...παραλίες!
Ο Θέμης Καλλός, διευθυντής του ελληνικού προγράμματος της Ραδιοφωνίας SBS, θυμάται τα πρώτα Χριστούγεννα που πέρασε ως μετανάστης στην Αυστραλία και πόσο παράξενη του είχε φανεί η παραπάνω εικόνα. "Ήρθα τον Νοέμβριο του 1988, λίγο πριν από τα Χριστούγεννα. Στο χωριό της Λαμίας, από το οποίο κατάγομαι, γιορτάζαμε τα Χριστούγεννα με μεγάλα τραπέζια, όπου πρωταγωνιστής ήταν το χοιρινό και τα λουκάνικα, και ήρθα εδώ και είδα Αη Βασίληδες στις παραλίες και τους ανθρώπους να τριγυρνάνε με σορτσάκια. Παραξενεύτηκα..." λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και εξηγεί πως με την πάροδο του χρόνου, όλοι "συνηθίσαμε να ψέλνουμε τη γέννηση του Χριστού μέσα στο κατακαλόκαιρο!".
Οι Έλληνες της Αυστραλίας έχουν κρατήσει πολλά από τα έθιμα που έφεραν στις "αποσκευές" της ψυχής τους από την Ελλάδα, αλλά ενσωμάτωσαν και κάποια άλλα που βρήκαν στη χώρα που τους υποδέχθηκε κι όπου έστησαν τη νέα τους ζωή. Όπως εξηγεί ο κ. Καλλός, όσοι ήρθαν ως μετανάστες από την Ελλάδα συνηθίζουν να γιορτάζουν οικογενειακά, στα σπίτια, ενώ κάποιοι απ' αυτούς που γεννήθηκαν στην Αυστραλία στήνουν υπαίθριες γιορτές, λόγω καιρού. Οι υψηλές θερμοκρασίες είναι αυτές που επιβάλλουν και κάποιες αλλαγές στο πατροπαράδοτο χριστουγεννιάτικο τραπέζι, αφού το χοιρινό δίνει συνήθως τη θέση του στη γαλοπούλα. Από το "μενού" των Χριστουγέννων δεν λείπουν και τα κάλαντα, αφού κάποιοι ιερείς στις τοπικές ενορίες μαζεύουν τα παιδιά και ψάλλουν τα κάλαντα σε διάφορα σπίτια προκειμένου να κρατήσουν ζωντανή και αυτή τη μακραίωνη παράδοση.
Κι ενώ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία μετανάστες προτιμούν να επιστρέφουν στην Ελλάδα τα καλοκαίρια, πολλοί απ' αυτούς που πήγαν στην Αυστραλία τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με τον κ. Καλλό, επιστρέφουν στην πατρίδα την περίοδο των εορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, αφού συνήθως έχουν αφήσει πίσω τους κάποιον από το στενό οικογενειακό τους κύκλο, με τον οποίο θέλουν να μοιραστούν αυτές τις στιγμές.
¶ρωμα και χρώμα καλοκαιριού έχουν τα Χριστούγεννα και για τους Έλληνες της Νότιας Αφρικής, που κάνουν Χριστούγεννα με μαγιό! Οι υψηλές θερμοκρασίες σε συνδυασμό με την περίοδο των διακοπών οδηγούν πολλούς απ' αυτούς στις παραλίες, όπως η ειδυλλιακή Μπλάουμπεργκ στο Κέιπ Τάουν, ενώ όσοι μένουν στα αστικά κέντρα προτιμούν να ανταμώνουν στα σπίτια συγγενών τους και να στρώνουν μεγάλα οικογενειακά τραπέζια, στα οποία συνδυάζουν γεύσεις που θυμίζουν τη μακρινή πατρίδα, την Ελλάδα, και άλλες που παραπέμπουν στη χώρα όπου έστησαν τη ζωή τους.
"Πλάι στο αρνί μπαίνει και η γαλοπούλα καθώς και άλλες γεύσεις που συναντούμε περισσότερο εδώ" εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της ελληνικής κοινότητας Γρηγόρης Πατσαλοσαββής, επισημαίνοντας πως τα Χριστούγεννα είναι μια ευκαιρία, όπως και στην Ελλάδα, να μαζευτούν όλοι -οικογένεια και φίλοι- γύρω από ένα μεγάλο τραπέζι για να μοιραστούν στιγμές, απ' αυτές που συχνά μας στερούν οι γρήγοροι ρυθμοί της καθημερινότητάς μας.
Από το "τελετουργικό" των ημερών δεν λείπει ο εκκλησιασμός αλλά και έθιμα που είναι άρρηκτα δεμένα με την ελληνική παράδοση, ενώ αυτό που λείπει στους περισσότερους, όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της εκεί ελληνικής κοινότητας, Γρηγόρης Πατσαλοσαββής, "είναι τα Χριστούγεννα σε χιονισμένο τοπίο!".
Χριστούγεννα με όλο τον παραδοσιακό στολισμό και τα ...καλούδια που επιτάσσουν οι μέρες και η παράδοση γιορτάζουν και πολλές από τις Ελληνίδες που έχουν παντρευτεί και ζουν εδώ και δεκαετίες στην Ιορδανία, έχοντας ιδρύσει μάλιστα και τον δικό τους σύλλογο. "Το σπίτι μου είναι γεμάτο στολίδια κι εμένα με 'πιάσατε' να φτιάχνω τα παραδοσιακά γλυκά" λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ από το Αμμάν η Καίτη Τζάσερ, η οποία άφησε την Ελλάδα κι ακολούθησε τον Ιορδανό σύζυγό της στη χώρα του, πριν από 39 χρόνια.
Οι κουραμπιέδες και τα μελομακάρονα είναι γλυκά που αγαπούν πολύ και οι ¶ραβες, όπως και κάθε τι ελληνικό λέει η κ. Τζάσερ, εξηγώντας πως ολοένα και περισσότεροι είναι αυτοί που "αγκαλιάζουν" τον πολιτισμό και τη γλώσσα της Ελλάδας.
Με κάλαντα ή χωρίς, με χοιρινό ή γαλοπούλα, με σκούφους ή μαγιό, ένα είναι σίγουρο· οι Έλληνες, σε όποιο μέρος της γης κι αν κατοικούν, γιορτάζουν τα Χριστούγεννα με μπόλικη δόση ...χρυσόσκονης, τραγούδια και χορούς!
|
|
|
|
ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!
|
Όλα τριγύρω
αλλάζουνε και όλα
στα ίδια μένουν...
ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία».
Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με
την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια
έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την
αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να
την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων
- εραστών και της εξουσίας...
ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του
80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και
πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης,
σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα
το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής
μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε
θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο
τόπος και εκείνη η γενιά.
ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές
«μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις
ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον
περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που
χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών
ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα
ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της
...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι
στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους,
για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως
της όποιας εκλογικής αναμέτρησης...
ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν
δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον
από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία
επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα
κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν
υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική
σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική
εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι
σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που
ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι
πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που
...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων»
ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον
δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν
παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για
δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει...
ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια
και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. ¶ραγε τι ζητούσα και
γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που
είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την
δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του
Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής
τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι
περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους
«τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές
τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...
|
|
Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας
|
Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>
|
 |
|
|
|
