Τα Γιάννενα δεν είναι πόλη που μπορείς να περιγράψεις, όση αφηγηματική δεινότητα κι αν διαθέτεις, όση φαντασία και ποιητική φλέβα. Ίσως επειδή, είναι μία από τις ελληνικές πόλεις, στις οποίες πολλοί Έλληνες και ξένοι ονειρεύονται να ζήσουν. Η λαχτάρα για έναν τόπο δεν ερμηνεύεται εύκολα. Πρέπει να δεις αυτόν τον τόπο, να τον περπατήσεις, να τον εξερευνήσεις, να τον ανακαλύψεις για να καταλάβεις πόσο εύκολο είναι να εναρμονίσεις τους χτύπους της καρδιάς σου μ΄ αυτόν.
Η αλήθεια είναι ότι τα Γιάννενα διαφέρουν πολύ από τις γειτονικές πόλεις. Ίσως επειδή δεν αποτελούν το αντιπροσωπευτικό δείγμα αυτού που μάθαμε να ακούμε για την Ήπειρο. Τα Γιάννενα δεν εντάσσονται στο χαρακτηρισμό «αδικημένη από το κράτος Ήπειρος». Οι Γιαννιώτες δεν περίμεναν καμία κρατική ευλογία για να προχωρήσουν μπροστά. Ήταν βλέπεις, και η ομορφιά της πόλης, και η λειτουργία του πανεπιστημίου, που έγινε πόλος έλξης νεολαίων, και η πλούσια ιστορία της που δεν…παραγράφεται από καμία μέριμνα και κανένα κρατικό κονδύλι, και, τέλος, η τέχνη του να σμιλεύεις τον μπρούτζο και το ασήμι, με την οποία προικίστηκαν οι ντόπιοι.
Ο τόπος προχώρησε μόνος του και κέρδισε μια ποιότητα ζωής, που δεν τη συναντάς εύκολα σ΄ αυτό που λέμε επαρχία ή άντε, πιο εξωραϊσμένα, «περιφέρεια».
Λίγη ιστορία
Η πόλη ιδρύθηκε τον 6ο αι. επί Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Δύο αιώνες πριν, οι κάτοικοί της είχαν μεταφερθεί εδώ από τη Δωδώνη, θρησκευτικό κέντρο της περιοχής, που είχε ήδη αρχίσει να δραστηριοποιείται από την εποχή του Χαλκού. Ύστερα από μακρά περίοδο βαρβαρικών επιδρομών και εκτεταμένων καταστροφών, οι Γιαννιώτες άρχισαν να βρίσκουν το δρόμο τους. Η μεταλλοτεχνία αναπτύχθηκε ιδιαίτερα στην περιοχή το διάστημα 9ος-12ος αι. και κατά την Τουρκοκρατία, οι κάτοικοι της περιοχής κατάφεραν να αποσπάσουν οικονομικά, κοινωνικά και εκκλησιαστικά προνόμια. Το 16ο αι. ήρθε η μεγάλη άνθιση (ανάπτυξη τεχνών, εκπαιδευτική οργάνωση, σημαντικά έργα κοινής ωφέλειας κ.α.). Οι ντόπιοι έμποροι δημιούργησαν οίκους και ξεχύθηκαν στο εξωτερικό, δημιουργώντας ένα από τα πιο ισχυρά λόμπυ του Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Την περίοδο επικυριαρχίας του Αλή Πασά, στον οποίον αποδίδεται το ειδύλλιο με την κυρά Φροσύνη, τα Γιάννενα πήραν τα πάνω τους. Σημείωσαν εντυπωσιακή οικονομική και πνευματική ανάπτυξη. Ο τουρκαλβανός ηγεμόνας προσπάθησε να αποσπαστεί από την Υψηλή Πύλη αλλά δεν τα κατάφερε. Η πτώση του συνδυάστηκε με τον μαρασμό της πόλης. Μέσα από απανωτές δοκιμασίες, τα Γιάννενα απελευθερώθηκαν από τους Τούρκους το 1913 κι από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι…
Η σύγχρονη πόλη
Τα Γιάννενα είναι χτισμένα στις όχθες της λίμνης Παμβώτιδας, που αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της ζωής και της ιστορίας της πόλης. Ο θρύλος λέει ότι ο ερωτοχτυπημένος Αλή Πασάς έπνιξε στα νερά της την κυρά Φροσύνη, επειδή δεν ανταποκρίθηκε στον έρωτά του. Το θέμα είναι ότι η λίμνη με το γραφικό νησάκι στην καρδιά της, δεν ενισχύει μόνο την ομορφιά της πόλης αλλά και τη ζωή πολλών κατοίκων, καθώς τα νερά της είναι πλούσια σε ζωικό πληθυσμό (καραβίδες, χέλια κι άλλα λιμνόψαρα), που καταλήγει στα γιαννώτικα και όχι μόνον τραπέζια. Εκεί, στις όχθες της λίμνης, στα δεκάδες μοντέρνα και παραδοσιακά καφέ, με φόντο τα ατάραχα νερά και το ιστορικό νησάκι (εδώ, λέγεται ότι αποκεφαλίσθηκε ο Αλή Πασάς), θα βρείτε αρκετούς φοιτητές να αναλύουν τα… φοιτητικά δρώμενα και να παίζουν τάβλι. Έτσι, είναι. Η ανέμελη φοιτητική ζωή, δεν ανταλλάσσεται με καμία άλλη περίοδο στην πορεία ενός ανθρώπου...
Οι Γιαννιώτες λένε ότι όλοι οι δρόμοι οδηγούν στη λίμνη. Ωστόσο, ώσπου να φτάσεις εκεί, έχεις πολλά να δεις. Τα πάμπολλα αρχοντικά, δίπλα σε μοντέρνες πολυκατοικίες και σε μιναρέδες. Τα αναρίθμητα καφέ πλάι στα τζαμιά, τους φροντισμένους πάγκους με τα ασημικά σκεύη και κοσμήματα να σού κλείνουν το μάτι… Είναι τόσα πολλά και τόσο παράξενα –αλλά όχι ακαλαίσθητα- ταιριασμένα μεταξύ τους, που ακόμα κι αν δεν γνωρίζεις από πριν την ιστορία της πόλης, πιάνεις τις διαφορετικές μυρουδιές στο πέρασμα των αιώνων. Είναι όλα εκεί και όλα προσφέρονται για μελέτη. Ο τετράπλευρος πύργος με το ρολόι δίπλα στην κεντρική πύλη του κάστρου, η επιβλητική Ζωσιμαία Βιβλιοθήκη, η Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία, αλλά και ο Μόλος, το γραφικό κομμάτι της πόλης με τα υπεραιωνόβια πλατάνια, απ΄ όπου παίρνεις το καραβάκι για το νησί, και ο Μάτσικας με τα καφέ, τα μεζεδοπωλεία και τα εστιατόρια. |
|
Στην περιφέρεια του νομού Ιωαννίνων
Ο νομός Ιωαννίνων είναι ο μεγαλύτερος της Ηπείρου. Αριθμεί τρεις επαρχίες (Δωδώνης, Πωγωνίου και Κονίτσης), που η κάθε μία παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Περιφερειακά της πρωτεύουσας, η φύση πυκνώνει. Στα βόρεια των Ιωαννίνων σε μακρινές και λιγότερο μακρινές αποστάσεις, η φύση ξεδιπλώνει τα κάλλη της. Στα ορεινά τμήματα των βουνών Τύμφη, Μιτσικέλι και Πίνδος. Θα είναι τουλάχιστον άδικο να φτάσετε στα Γιάννενα και να μην επιχειρήσετε εξόρμηση στα Ζαγοροχώρια. Στην πλειάδα των γραφικών χωριών, που –χωρίς να χάσουν το χρώμα τους- συνδέθηκαν άρρηκτα με τον τουρισμό, το καλοκαίρι και κυρίως το χειμώνα. Από τη Βοβούσα, τη Δόλιανη, τους Μηλιωτάδες, την Αρίστη, τη Βίτσα, τον Ελαφότοπο, το Μονοδένδρι, το Πάπινγκο και το Μικρό Πάπινγκο, το Βρυσοχώρι, την Ελάτη, το Διπόταμο, το Καπέσοβο, τους Κήπους, το Τσεπέλοβο, την Πυρσόγιαννη κι όλα τ΄ άλλα χωριουδάκια που κοσμούν τις ενδιάμεσες διαδρομές, τα προτείνουμε ΟΛΑ. Καλά διαβάσατε. Τα προτείνουμε ΟΛΑ γιατί δεν ξέρουμε ποιο να ξεχωρίσουμε. Δεν έχετε, λοιπόν, παρά τα πάρετε το Ι.Χ. κι έναν χάρτη. Τα υπόλοιπα θα γίνουν από μόνα τους κι όταν θα επιστρέψετε στη βάση σας, θα νιώθετε πως κάνατε ταξίδι ζωής. Βλέπεις, αυτά τα χωριά είναι ο καθρέφτης της παράδοσης, της φυσικής ομορφιάς, της ελληνικής φιλοξενίας.
Αν είστε λάτρεις των σπορ, ήρθατε στον σωστό τόπο. Στην Τύμφη, στο Μαυροβούνι, στο Μιτσικέλι και στην Πίνδο λειτουργούν ισάριθμα καταφύγια, στις θέσεις Καρακόλι, Προφήτης Ηλίας και Ζυγός λειτουργούν χιονοδρομικά κέντρα, στη λίμνη των Ιωαννίνων οργανώνονται αγώνες κωπηλασίας, θαλάσσιου σκι και ναυτομοντελισμού και στις πλαγιές των Ασπραγγέλων και της Κόνιτσας, οι… τρελαμένοι με το παρά πέντε ρίχνονται στο κενό. Τι άλλο θέλετε;
Τι θα φάω
Ερώτηση λογική, αλλά για την περιοχή μάλλον, περιττή. Μόλις βρεθείτε στα Γιάννενα και την ευρύτερη περιοχή, θα έχετε τόσες επιλογές… Ωστόσο, θα σας δώσουμε μια γεύση, έτσι για αρχή. Πίτες πάσης φύσεως (από τα Ζαγοροχώρια –Οι Ηπειρώτες έχουν παράδοση στις πίτες), τυριά και γαλακτοκομικά (από την περιοχή της Δωδώνης), τραχανά και χυλοπίτες (από τον Κατσικά), κοντοσούβλι και κοκορέτσι, λουκάνικα και γίδα βραστή, κυνήγι. Μη λησμονήσετε τα προϊόντα της λίμνης. Να φας στο Μόλο πέστροφα καπνιστή και καραβίδες με σκορδαλιά ή πιλάφι, να γλύφεις τα δάχτυλά σου… Οι πιο προχωρημένοι, μπορούν να γευτούν τα περίφημα βατραχοπόδαρα, που σερβίρουν τα εστιατόρια στο νησάκι.
Τέλος, γλυκά, γλυκά, γλυκά. Σιροπιαστά, κουταλιού και κουσιμέρι (ταψιού με τυρί και αβγά).
Χρήσιμα Τηλέφωνα
Τουριστική Αστυνομία Ιωαννίνων: (26510)65922
ΚΤΕΛ Ιωαννίνων: (26510)25014/26211/27442
ΚΤΕΛ Αθήνας: (210)5129363
ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης: (2310)368311
Ο.Α. Ιωαννίνων: (26510)26518/23120
Αεροδρόμιο Ιωαννίνων: (26510)26218.39131
Ταξί Ιωαννίνων: (26510)28444
Δήμος Ιωαννίνων: (26510)79921-5
Δήμος Ανατολικού Ζαγορίου: (26560)31101
Δήμος Κεντρικού Ζαγορίου: (26530)22538
Δήμος Τύμφης: (26530)81203
|
