Ιούλιος μήνας, καυτός, ανυπόφορος για να μένεις στην Αθήνα. Από κείνους τους καλοκαιριάτικους μήνες που σε φτάνουν στα όριά σου, που σου επιβάλλουν να φύγεις, ν΄ αφήσεις τα πάντα πίσω, να μην ξαναγυρίσεις ποτέ στην τσιμεντούπολη. Προορισμός μας ένα νησί που όσα γνωρίζαμε γι αυτό προέρχονταν από διηγήσεις γνωστών, την ταινία «Απέραντο Γαλάζιο» του Λυκ Μπεσσόν και αναφορές ταξιδιωτικών οδηγών.
Η Αμοργός είναι κυκλαδίτισσα και αντίστοιχη η ομορφιά της με το λευκό να πέφτει σα στάλες γάλα πάνω στο χώμα κι εδώ κι εκεί λίγο πράσινο για να σπάει τη μονοτονία. Η δεξιά, πιο άγρια πλευρά της, είναι το ανατολικό όριο των Κυκλάδων. Από κει ανοίγει μια άλλη πύλη σε άλλους ελληνικούς παραδείσους. Η πύλη των Δωδεκανήσων.
Παρότι θα μπορούσαμε να πάρουμε αεροπλάνο ως τη Νάξο και να κατηφορίσουμε με το πλοίο της γραμμής ίσαμε την Αμοργό, προτιμήσαμε την από θαλάσσης διαδρομή στο καλοτάξιδο Αιγαίο. Το ταξίδι, ανάλογα με τον τύπο του πλοίου που θα επιλέξετε, θα σας φέρει στο νησί σε 4,5 έως και 8-9 ώρες. Το πρώτο λιμάνι, των Καταπόλων, είναι το επίνειο της Χώρας και το δεύτερο, της Αιγιάλης, είναι στη βορειοδυτική πλευρά και εξυπηρετεί κυρίως, τις κοινότητες των Θολαρίων, της Λαγκάδας και του Ποταμού.
Εμείς αποφασίσαμε να αποβιβαστούμε στην πιο τουριστική πλευρά, στο λιμάνι της Αιγιάλης. Πρώτη μας εικόνα από το νησί, το μικρό τουριστικό επίνειο τριών παλιών οικισμών που σχηματίζουν ένα νοητό τρίγωνο, στις πλαγιές ψηλότερα από τη θάλασσα. Τα Θολάρια, η Λαγκάδα κι ο Ποταμός είναι τα τρία γραφικά χωριά που προϋπήρχαν στην περιοχή, από τους μινωικούς κιόλας χρόνους και σχημάτιζαν την Αρχαία Αιγιάλη. Μαζί με την Αρκεσίνη και τη Μινώα αποτέλεσαν μεγάλα κέντρα εμπορίου και πολιτισμού που σφράγισαν με την παρουσία τους την ιστορική πορεία της Αμοργού. Η ακμή τους καταγράφεται στην αρχαϊκή, την κλασσική και την ελληνιστική περίοδο με πολλές ιστορικές περιπέτειες που διαμορφώνουν εξέλιξη με διακυμάνσεις. Δεν είναι λοιπόν, δυνατό να αγνοήσουμε τα τρία αυτά πανέμορφα χωριουδάκια. Είναι τα πρώτα που γνωρίζουμε από το νησί περπατώντας για ώρες στα γραφικά στενά τους.
Κυριαρχούν ηρεμία, γαλήνη. Βλέπεις, όλη η τουριστική κίνηση περιορίζεται στο λιμάνι και το μόνο που βρίσκεις ψηλότερα είναι μεμονωμένα ενοικιαζόμενα δωμάτια και ένα μεγάλο ξενοδοχείο στο δρόμο για τα Θολάρια. Φτάνουμε στον Ποταμό. Η θέα από εδώ κόβει την ανάσα. Ο Ποταμός είναι κτισμένος στην πιο απότομη πλαγιά και «βλέπει» το ηλιοβασίλεμα. Επιστρέφουμε στην Αιγιάλη. Βρήκαμε ένα δωμάτιο στην είσοδο του οικισμού, μπροστά στη θάλασσα, σε μια περιοχή πλημμυρισμένη, σχεδόν κατ΄ αποκλειστικότητα, από ενοικιαζόμενα δωμάτια χτισμένα με σεβασμό, ευτυχώς, στην κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική.
Από εδώ ξεκινάμε την επόμενη εξερεύνηση. Το πρόγραμμα λέει, «ανεβαίνουμε το φαραγγιού του Αρακλού και παίρνουμε το μονοπάτι για το παναμοργιανό προσκύνημα της Παναγίας της Επανωχωριανής, με ίχνη από την εποχή της Αρχαίας Αιγιάλης. Γνωρίζουμε και τον ημιερειπωμένο οικισμός του Στρούμπου». Μονοπάτι που φεύγει από τη Λαγκάδα μας οδηγεί στο μνημείο πρώιμων βυζαντινών χρόνων, του Θεολόγου και ακόμη ψηλότερα, στο ναΐσκο του Σταυρού.
Στις έξι ημέρες που έχουμε υπολογίσει για το νησί προσπαθούμε να το γνωρίσουμε από την μία ως την άλλη γωνιά του κι είναι αλήθεια ότι, αν έχει κανείς πραγματικά τη διάθεση, τόσο χρόνο περίπου χρειάζεται για να το πετύχει.
Μετά την Αιγιάλη μας περιμένουν τα Κατάπολα με το λιμάνι τους και την τουριστική προβλήτα. Από εκεί ανηφορίζουμε προς την αρχαία Μινώα και θαυμάζουμε τα εντυπωσιακά ευρήματα της αρχαιολογικής σκαπάνης, που «ταξιδεύουν» βαθειά στο παρελθόν και φτάνουν ίσαμε τους προϊστορικούς χρόνους. Βλέπουμε την αρχαϊκή Ακρόπολη, το Γυμνάσιο κι έναν αρχαίο ναό, πιθανότατα αφιερωμένο στον Απόλλωνα. Επισκεπτόμαστε το μνημείο της Παναγίας της Καταπολιανής, χτισμένο στα λείψανα αρχαίου ναού και μεγάλης παλαιοχριστιανικής βασιλικής, το βυζαντινό ναό του Ευαγγελισμού πάνω στον οικισμό Ξυλοκερατίδι και τους ιστορικούς ναΐσκους του Ταξιάρχη και της Αγίας Ειρήνης.
Η εικόνα της Χώρας, από τις πιο όμορφες των Κυκλάδων, είναι ξεχωριστή εμπειρία. Χτισμένη στο μεγαλύτερο βράχο ενός υψώματος, μακριά από τη θάλασσα, δεσπόζει στη γύρω περιοχή με την επιβλητική της παρουσία γύρω από το Ενετικό Κάστρο. Στα σοκάκια της συναντούμε δεκάδες βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησιές, με σημαντικότερες τους ’γιους Πάντες, τη Βλυσάνη, τον ’η Νικόλα, τη Μητρόπολη, τους Αγίους Αποστόλους, τη Ζωοδόχο Πηγή και το Μετόχι του Φωτοδότη Χριστού, μνημείο των πρωτοχριστιανικών χρόνων. Επισκεπτόμαστε ακόμη, το Αρχαιολογικό της Μουσείο και φυσικά, το εντυπωσιακό, όσο και μυστηριώδες ρωμαϊκό υδραγωγείο, τον Κάτω Λάκκο, που χτίστηκε μέσα στο μεγάλο βράχο της Χώρας. |
|
Την τέταρτη μέρα από το προγραμματισμένο για τις διακοπές μας εξαήμερο ξεκινάμε για την ανατολική - νοτιοανατολική πλευρά του νησιού και φτάνουμε μέχρι την Αγία ’ννα, το εκκλησάκι που τράβηξε το ενδιαφέρον του Λυκ Μπεσσόν στο «Απέραντο Γαλάζιο». Η ανάβαση ως το μεγαλειώδες μοναστήρι της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας είναι κουραστική αλλά εντέλει αποζημιώνει και με το παραπάνω τις αισθήσεις μας. Γαντζωμένο, κυριολεκτικά, από έναν κάθετο βράχο με θέα στο απέραντο γαλάζιο είναι σίγουρα το επιφανέστερο μνημείο της Αμοργού. Νότια της μονής, υπάρχει το παλιό μετόχι του ’η Γιώργη του Βαλσαμίτη, στη θέση αρχαίου υδρομαντείου.
Δεν έχουμε άλλες αντοχές. Αν είχαμε, θα ακολουθούσαμε το ορειβατικό μονοπάτι που ξεκινάει από τη Χοζοβιώτισσα και καταλήγει στην Αιγιάλη περνώντας από παλιές σπηλιές ασκητών και μοναδικά ξωκλήσια-μνημεία, εγκαταλελειμμένους οικισμούς και λείψανα ελληνιστικών χρόνων. Σ΄ αυτή τη διαδρομή, θα «γευόμασταν» και την ερημική παραλία των Χαλαρών, στις βορειοανατολικές ακτές του νησιού.
Φεύγουμε για τη νοτιοδυτική Αμοργό. Εδώ το τοπίο είναι διαφορετικό. Τα χωριουδάκια είναι λιγότερο τουριστικά και οι κάτοικοι ασχολούνται με τις καλλιέργειες. Σε αυτή την πλευρά βρίσκεται η Αρχαία Αρκεσίνη, οι οικισμοί Καμάρι και Βρούτση με πηγές, βυζαντινά μνημεία και τον Πύργο της Αγίας Τριάδας, ένα επιβλητικό κτίσμα κλασσικών-ελληνιστικών χρόνων.
Στην περιοχή της Κάτω Μεριάς στεκόμαστε λίγο παραπάνω στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής και θαυμάζουμε το υπέροχο ηλιοβασίλεμα. Το μάτι, όμως, αχόρταγο και η περιέργεια μεγάλη. Αν και χρειάζεται αρκετό περπάτημα, κατηφορίζουμε την πλαγιά του λόφου ως την ακτή, όπου βρίσκεται το κουφάρι του φορτηγού πλοίου «Ολύμπια». Το πλοίο είχε προσαράξει εδώ πριν πολλά χρόνια και τώρα σκουριάζει χρόνο με το χρόνο. Φυσικά, δεν ξέφυγε από το σκηνοθετικό ενδιαφέρον του Λυκ Μπεσσόν.
Οι παραλίες
’φησα τελευταία την αναφορά στις λίγες και καλές παραλίες του νησιού. Η Αμοργός δεν φημίζεται για τις παραλίες της. Οι πιο δημοφιλείς είναι αυτές στου Μούρου (στην ανατολική πλευρά με βοτσαλάκια και ενδιαφέρονταν υποθαλάσσιο πλούτο στις μικρές σπηλιές δεξιά της ακτής), η κεντρική της Αιγιάλης με αμμουδιά, οι άλλες στην Αγία ’ννα και στο Αμμούδι. Εκτός από αυτές, ανακαλύψτε τις μικρότερες στη Φωκιότρυπα, το Λεβρωσό, την Ψιλής ’μμο και τον Χόχλακα. Στην ευρύτερη περιοχή των Καταπόλων, αξίζει να κατηφορίσετε στις παραλίες στο Κάτω Ακρωτήρι, στο Μαλτέζι, στις Πλάκες, στους Τρεις Ιεράρχες, στον ’γιο Παντελεήμονα και έξω από τον κόλπο στις Φοινικιές, τον Τυροκόμο και τους ’γιους Σαράντα. Από εδώ, από το βορρά, περάστε με καραβάκι στη νησίδα Νικουριά και κολυμπήστε στις δυο υπέροχες αμμουδιές της.
Νοτιότερα, στα μέρη της Αρκεσίνης, αξίζει να κολυμπήσετε στα νερά της Παραδείσας και της Καλοταρίτισσας.
Τι να φάω
Όσο
μπόι της λείπει (σε σχέση με τις μεγαλύτερες Κυκλάδες), άλλη τόση ποικιλία διαθέτει στο φαγητό η Αμοργός. Εκτός από το θαυμάσιο ανθότυρο και την γευστικότατη μυζήθρα, που θα τα συνοδέψετε με ντόπιο παξιμαδάκι, δοκιμάστε οπωσδήποτε «πατατάτο» (κοκκινιστό κατσίκι με πατάτες), «ξιδάτο» (σπλάχνα κατσικιού ψιλοκομμένα και μαγειρεμένα με ξύδι και σκόρδο) και κακαβιά. Για επιδόρπιο προτιμήστε δίπλες (εδώ τις ονομάζουν «ξεροτήγανα»). Αν πετύχετε γάμο ή βάφτιση στο νησί, και εδώ, όπως και σε άλλα κυκλαδονήσια (π.χ. στην Τήνο), η παράδοση επιβάλλει για κέρασμα παστέλι σε λεμονόφυλλο.
Χρήσιμα τηλέφωνα στην Αμοργό (κωδικός 22850)
* Λιμεναρχείο: 71259
* Δήμος: 74155
|
