Είναι ίσως το μόνο ελληνικό νησί, που η μακραίωνη ύπαρξή του και η παγκόσμια φήμη του οφείλεται σε ένα μοναστήρι. Αυτό προσέλκυσε τους πρώτους επισκέπτες, αυτό κέρδισε τους πρώτους φανατικούς, κι ας μην υπήρξαν –πολλοί απ΄ αυτούς- κολλημένοι στη θρησκεία. Άλλωστε, και αυτό το ελληνικό νησί έχει τις φυσικές ομορφιές του, που αξίζει κανείς να γνωρίσει. Αρκεί βέβαια, να σεβαστεί την ιερότητα του χώρου. Διότι, αν ερχόμενοι στην Πάτμο έχετε την πεποίθηση ότι θα ξεσαλώσετε με ολονυκτίες στα μπαρ και κρασοκατανύξεις στα ταβερνεία, καλύτερα ν΄ αλλάξετε σχέδια. Το ωράριο λειτουργίας αυτών των καταστημάτων είναι αυστηρό και τηρείται με θρησκευτική (με όλη τη σημασία του όρου) ευλάβεια. Η Πάτμος είναι για ήρεμες διακοπές και περιπάτους στο ήπιο τοπίο της.
Η ιστορία του νησιού
Ετούτο το νησί στο βορειότερο άκρο του δωδεκανησιακού συμπλέγματος συνδέθηκε με τον Ιωάννη, και πήρε το όνομα «το νησί της Αποκάλυψης». Βλέπετε, εδώ εξορίσθηκε το 95 μ.Χ. από το Δομιτιανό ο μαθητής του Χριστού και συνέγραψε την Αποκάλυψη στο ομώνυμο σπήλαιο. Την εποχή εκείνη, η Πάτμος ήταν επισήμως τόπος εξορίας. Μόνο μετά το 1088, όταν ο αυτοκράτορας Αλέξιος Α΄ Κομνηνός το παραχώρησε στον όσιο Χριστόδουλο, άρχισε να παρατηρείται διαφορετική κινητικότητα στο νησί, αφού ο τελευταίος ίδρυσε εδώ τη Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Εξαιτίας της ιερότητας του χώρου, λίγες δεκαετίες μετά, οι Ιωαννίτες Ιππότες, που κυριάρχησαν στα Δωδεκάνησα, έδωσαν προνόμια στην Πάτμο κι όταν αλώθηκε η Κωνσταντινούπολη, το νησί έγινε καταφύγιο για κάμποσους κυνηγημένους Χριστιανούς.
Στα τέλη του 16ου αι. εμφανίστηκαν τα πρώτα αρχοντικά γύρω από το μοναστήρι και το 1713 ο διάκονος και λόγιος Μακάριος Καλογεράς ίδρυσε εδώ την περίφημη Πατμιάδα Σχολή.
Η Πάτμος του σήμερα
Το, ας πούμε, πιο ζωντανό, πιο νεανικό κομμάτι της τουριστικής κίνησης στο νησί, συγκεντρώνεται πρώτα στη Σκάλα, όπου θα σας αφήσει το πλοίο της γραμμής, κι έπειτα στο Γροίκο, στα 4,5 χλμ. από τη Σκάλα. Εδώ, σ΄ αυτές τις δύο περιοχές της Πάτμου, βρίσκουν συνήθως κατάλυμα οι ταξιδιώτες απ΄ όλες τις γωνιές της γης. Και να φανταστείτε ότι πριν τρεις-τέσσερις αιώνες, στη θέση της Σκάλας υπήρχαν μόνον κάτι αποθήκες, που εξυπηρετούσαν τις ανάγκες του εμπορίου. Στο μεταξύ, χτίσθηκαν μόνιμες κατοικίες, ο τόπος αξιοποιήθηκε, αναπτύχθηκε και σήμερα, η Σκάλα αποτελεί το πλέον ζωντανό τμήμα της Πάτμου με μικρά και μεγάλα σκάφη να συνωστίζονται στην προβλήτα της τα καλοκαίρια και όχι μόνον.
Την περίοδο της «άνθησης» των πειρατικών επιδρομών, η Σκάλα δεν θα μπορούσε να μην αποτελεί ευγενή πόθο. Οι νησιώτες απέφευγαν συστηματικά την εγκατάσταση στα παράλια και αναζητούσαν καταφύγιο στην ενδοχώρα. Ως εκ τούτου, το μόνο που υπήρχε στη Σκάλα, ήταν ο ναός του Απόλλωνα στην ακρόπολη, στην κορφή του λόφου Καστέλι. Τα ερείπια της ακρόπολης και θεμέλια του ναού σώζονται ως σήμερα, αποτελώντας ένα από τα αξιοθέατα του τόπου. Το δεύτερο αξιοθέατο, στο οποίο θα έπρεπε ίσως θα δώσετε τη δέουσα σημασία είναι το Αγριολίβαδο. Είναι ένας μικρός, χαριτωμένος οικισμός στο μυχό γραφικού όρμου, στην είσοδο του οποίου βρίσκεται το νησάκι της Αγίας Θέκλας. Μοιάζει με κινηματογραφικό σκηνικό. Εκείνο, που θα τραβήξει σίγουρα την προσοχή σας –είμαστε λαός με παράδοση και έφεση σε θρύλους- είναι το πετροκάραβο, στ΄ ανοικτά του λιμανιού. Δίνει την εικόνα γερμένου καραβιού, που το ακολουθούν δύο βαρκάκια. Ο θρύλος λέει ότι επρόκειτο για πειρατικό πλοίο, που ερχόταν για επιδρομή στο νησί αλλά στη διαδρομή πέτρωσε με τις προσευχές του οσίου Χριστόδουλου.
Αυτά είναι χονδρικά τα της Σκάλας και τα υπόλοιπα θα τ΄ ανακαλύψετε όταν θα καταλύσετε εδώ. Επόμενη στάση μας ο Γροίκος, που συνδέεται με τη Χώρα και παραλιακά με τη Σκάλα. Είναι το άλλο ζωντανό κομμάτι, που λέγαμε και απλώνεται σε κλειστό, ήρεμο όρμο. Εδώ κατοικούν μόνιμα 60 όλοι κι όλοι κάτοικοι, αλλά τα καλοκαίρια, η περιοχή κατακλύζεται από τουρίστες. Διαθέτει ικανοποιητικότατη ξενοδοχειακή υποδομή και την Πέτρα ή Βράχο της Καλλικατσούς, που αναφέρεται και από τον όσιο Χριστόδουλο. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή αμμώδη στενή λωρίδα, που καταλήγει σε τεράστιο βράχο, με λαξευμένα επάνω του δείγματα θρησκευτικής λατρείας, κατά τους αρχαίους χρόνους. Ο επόμενος οικισμός του νησιού, λιγότερο τουριστικός, αλλά εξίσου όμορφος είναι ο Κάμπος στα βόρεια. Πρόκειται για ένα μεσόγειο χωριό χτισμένο σε λόφο, που ωστόσο, διαθέτει και το παραλιακό κομμάτι του με το όνομα Κάτω Κάμπος και δύο ακόμη μικρότερους παραλιακούς οικισμούς, τη Βαγιά και το Λιβάδι. Τ΄ αξιοθέατα της ευρύτερης περιοχής είναι εκκλησιές με κόσμημα το ναό του Ευαγγελισμού, που βρίσκεται σε μικρή πλατεία του Κάμπου.
|
|
Άφησα τελευταία την πρωτεύουσα, την όμορφη Χώρα, την απλωμένη κάτω από το επιβλητικό καστρομονάστηρο του Αγίου Ιωάννη, επειδή συγκεντρώνει το ενδιαφέρον όλων ανεξαιρέτως των επισκεπτών. Η Πάτμος είναι νησί πλημμυρισμένο από μοναστήρια και τις εκκλησιές. Στην πλειονότητά τους βρίσκονται στη Χώρα.
Καταρχάς, θα επισκεφθείτε τη Μονή του Αγίου Ιωάννη, στην κορφή του λόφου, η οποία περιβάλλεται από ορθογώνιο αμυντικό περίβολο, μέσα κι έξω από τον οποίο βρίσκονται μεταβυζαντινά παρεκκλήσια. Ανεβαίνοντας από τη Σκάλα στη Χώρα, στα μισά περίπου της διαδρομής, βρίσκεται το περίφημο Σπήλαιο του Ιωάννη, όπου σύμφωνα με την παράδοση γράφτηκε η Αποκάλυψη. Σ΄ αυτό τον ίδιο χώρο, είναι η εκκλησία της Αγίας Άννας αλλά και το κτήριο της Πατμιάδας Θεολογικής Σχολής, απ΄ όπου αποφοίτησαν σημαντικοί ιεράρχες.
Πού θα κολυμπήσω – Τι θα φάω
Εκτός από τις παραλίες των παραθαλάσσιων οικισμών, υπάρχουν κι αρκετές ακόμα, που αξίζει να ανακαλύψετε. Στο Γροίκο θα βρείτε το Διακόφτι και την Ψιλή Άμμο, στον Κάμπο, την Απολλού, το Λιβάδι Καλογήρων, τις Λεύκες, τον Άγιο Νικόλα και το Μερσίνι, στη Σκάλα τις Άσπρη, Μέριχα, Χόχλακα, Μελόι και Αγριολίβαδο.
Από τις τοπικές νοστιμιές, πέστε άφοβα με … τα μούτρα, στην τυρόπιτα (οι ντόπιοι φτιάχνουν ένα θαυμάσιο είδος τυριού, το τουλουμοτύρι), τα γεμιστά καλαμάρια με ρύζι και το χταπόδι στιφάδο. Μη λησμονήσετε να δοκιμάσετε τις γλυκές νοστιμιές του νησιού τα πουγγιά, τους σβίγκους και τα απιδάκια.
Τα γύρω νησιά
Πρέπει να γνωρίζετε ότι όλα τα νησιωτικά συμπλέγματα του Αιγαίου και δη, τα Δωδεκάνησα συμπεριλαμβάνουν πολλές νησίδες και βραχονησίδες, με συνολική ακτογραμμή αρκετών χιλιομέτρων. Εμείς, εδώ, στην ellinikifoni.gr, θα προσπαθούμε πάντα να αναδείξουμε τις λιγότερο γνωστές ή και άγνωστες, στους πολλούς, ομορφιές της Ελλάδας, όχι μόνο ως αντίδραση στις εκάστοτε πολιτικές, που τις θέλουν να μένουν στο περιθώριο, αλλά κυρίως, επειδή αυτές τις γωνιές του τόπου μας, γνωρίζουν συνήθως πιθαμή προς πιθαμή οι ξένοι οι επισκέπτες και αγνοούν οι Έλληνες. Δεν ξέρω γιατί γίνεται αυτό. Αυτό που ξέρω είναι ότι κάποτε πρέπει να σταματήσει. Κάθε κομμάτι ελληνικής γης είναι ανεπανάληπτο και δεν επιτρέπεται η αξία του να εκτιμάται ανάλογα με τη δημοσιότητα, που φέρει. Κάπως έτσι ξεπουλήσαμε στους ξένους ομορφιές του τόπου μας, κάπως έτσι την…πέφτουν, κατά καιρούς, στη γη μας οι άσπονδοι φίλοι Τούρκοι.
Λοιπόν, γύρω από την Πάτμο υπάρχει συστάδα νησιών εκπάγλου φυσικής καλλονής, στα οποία χλωρίδα και πανίδα οργιάζουν. Πρασονήσι, Χιλιομόδι, Άνυδρο, Αγρελούσα, Μαράθι, Πίττα, Στρογγύλη, Κουνέλι είναι μερικές από τις όμορφες βραχονησίδες, που «σπάζουν» καλαίσθητα το βαθύ γαλάζιο του Αιγαίου.
Είναι όμως, και δυο νησάκια, που κατοικούνται και για κείνους που επιθυμούν να τα εξερευνήσουν, διαθέτουν μια σχετική ξενοδοχειακή υποδομή. Πρόκειται για το Αγαθονήσι και τους Αρκιούς.
Το Αγαθονήσι απέχει 36 ναυτικά μίλια από την Πάτμο και μπορείτε να το επισκεφθείτε με καραβάκι, που θα πάρετε από τη Σκάλα. Τ΄ όνομά του δεν είναι τυχαίο. Παραπέμπει σε μακάρια ηρεμία. Γι αυτό το προτιμούν και σπάνια είδη της άγριας πτηνοπανίδας. Το νησί αριθμεί περί τους 150 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι είναι σκορπισμένοι στους οικισμούς Μικρό και Μεγάλο Χωριό και Άγιος Γεώργιος. Το Αγαθονήσι είναι ιδανικός προορισμός για περιπατητές και ψαράδες. Δροσιστικές βουτιές θα απολαύσετε στις παραλίες των τριών οικισμών.
Οι Αρκιοί είναι νησάκι, σε πιο κοντινή απόσταση από την Πάτμο (8 ναυτικά μιλιά) και με αντίστοιχη περίπου του Αγαθονησίου, ακτογραμμή. Επειδή διαθέτει υπέροχες απάνεμες παραλίες, δεν είναι λίγοι οι τουρίστες που το επισκέπτονται τα καλοκαίρια. Τα καραβάκια για Αρκιούς φεύγουν επίσης από τη Σκάλα της Πάτμου. Εδώ, στο Χωριό, θα βρείτε λίγες κλίνες για ενοικίαση και θαυμάσια γραφικά ταβερνάκια με φρέσκο ψάρι, θαλασσινά, κολοκυθοκεφτέδες και αβγοντόματο. Για βουτιές προσφέρονται η Μέλισσα, ο Καψαλιασμένος, το Λιμνάρι, τα Γανάκια και το Αμπελάκι.
Χρήσιμα τηλέφωνα στην Πάτμο (κωδικός 22470)
* Λιμεναρχείο: 31231
* Πρακτορείο ακτοπλοϊκών εισιτηρίων: 31324, 31217, 34104
* Δημοτικό Γραφείο Τουριστικών Πληροφοριών: 31666
* Δήμος: 31235
* Μονή Αγίου Ιωάννη Θεολόγου: 31398
* Το Σπήλαιο της Αποκάλυψης: 31234
|
