Οι άνθρωποι του ταξιδιωτικού ρεπορτάζ αντιμετωπίζαμε πάντα δυσκολία στην περιγραφή. Όχι ότι μας έλειπε η ευχέρεια της πένας αλλά, σε μια χώρα τόσο όμορφη όσο η Ελλάδα, ύστερα από κάμποσα ταξίδια στα ηπειρωτικά ή στα νησιά της, είχαμε την αίσθηση πως στέρευε η γλώσσα. Πως δεν ήταν αρκετό για μας το ελληνικό λεξιλόγιο. Σπάζαμε το κεφάλι μας να περιγράψουμε με διαφορετικό τρόπο την ευλογία της φύσης σ΄ αυτή την άκρη της Ευρώπης και στην προσπάθεια να μην επαναλαμβανόμαστε, φτάναμε συχνά σε αδιέξοδο. Αν δεν είσαι ποιητής, δεν βρίσκεις τρόπο να περιγράψεις τόσα διαφορετικά τοπία με κοινό παρονομαστή την ομορφιά. Εμείς δεν είμαστε ποιητές κι αν κάποιοι έγιναν, το κράτησαν για τον εαυτό τους. Το ταξιδιωτικό ρεπορτάζ είναι πάν΄ απ΄ όλα καταγραφή. Είναι μια πραγματικότητα, που προσπαθείς να μεταδώσεις στον αναγνώστη σου. Κι αν αυτός δεν την έχει βιώσει, δεν έχει εικόνες, μυρωδιές, γεύσεις του τόπου που περιγράφεις, κινδυνεύεις να χαρακτηριστείς από υπερβολικός έως γραφικός.
Για παράδειγμα, τη Σύμη πώς μπορεί να την περιγράψεις σ΄ έναν άνθρωπο που δεν την έχει επισκεφθεί; Το πρώτο που σού ΄ρχεται στο μυαλό, καθώς το πλοίο σε μπάζει στο λιμάνι της, είναι ότι μάλλον από ένα τέτοιο τοπίο ξεκίνησαν να ονειρεύονται και να εμπνέονται οι ζωγράφοι. Συνδυάζει και με το παραπάνω όλα εκείνα τα στοιχεία, που συνθέτουν ένα ευχάριστο όνειρο. Δεν ανακηρύχθηκε τυχαία διατηρητέα η πρωτεύουσα του νησιού, κι αν σκεφτείτε πως ουσιαστικά είναι αυτή που συγκεντρώνει τη συντριπτική πλειονότητα των κατοίκων, ε, τότε όλη η Σύμη τελεί υπό καθεστώς πολιτιστικής, αρχιτεκτονικής προστασίας.
Η Σύμη είναι νησί με περίπου 2.500 κατοίκους και ακτογραμμή μόλις 85 χιλιόμετρων, από την οποία ζήτημα να «αξιοποιούνται» τα 20 χιλιόμετρα. Εννοώ ότι όλο το αριστερό της κομμάτι είναι ακατοίκητο, πλην του όρμου του Πανορμίτη στα νοτιοδυτικά και κάποιων ακτών, στις οποίες όμως οι λουόμενοι πηγαίνουν μόνο με δικό τους σκάφος ή βαρκάκι από την πρωτεύουσα. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με την ανατολική πλευρά της. Εκτός από την πρωτεύουσα στα βορειοανατολικά και τον οικισμό Πέδι, λίγο παρακάτω, η υπόλοιπη ακτογραμμή είναι παρθένα.
Κάποιος Συμιακός καπετάνιος μού είπε κάποτε πως πριν από πολλές δεκαετίες, το νησί ήταν πλημμυρισμένο από σκορπιούς και ψαλίδες, γεγονός που αποθάρρυνε τους ντόπιους να κατοικήσουν άλλα τμήματά του εκτός από την ομώνυμη πρωτεύουσα. Τα χρόνια πέρασαν, οι τοπικοί άρχοντες έκαναν καθαρισμούς αλλά η ζωή για τους πολλούς είχε ήδη στηθεί εδώ, στον υπέροχο οικισμό της Σύμης και ήταν πια αργά για να αλλάξει. Προσωπικά δε, σας βεβαιώ ότι όλα τα χρόνια, που πηγαινοέρχομαι στο νησί, δεν είδα σκορπιό ή ψαλίδα ούτε για δείγμα.
Εδώ, όπου χτυπάει η καρδιά του νησιού
Η πρωτεύουσα αποτελείται από δύο οικισμούς, οι οποίοι με τα χρόνια ενώθηκαν. Η Άνω Σύμη, το Χωριό, στέκει αγέρωχη ψηλά στην πλαγιά που περικλείει τον όρμο και η κάτω, ο Γιαλός, αναπτύσσεται κατά μήκος της παραλίας.
Καθώς λοιπόν, το πλοίο κάνει τη στροφή για να μπει στο λιμάνι, η μαγεία ξεδιπλώνεται κομμάτι κομμάτι στα μάτια του επισκέπτη. Ασφαλής κλειστός όρμος και γύρω του ανεπτυγμένος κλιμακωτά, σφιχτά, ένας οικισμός, αποτελούμενος από πολύχρωμα παραδοσιακά σπίτια, νεοκλασικού ρυθμού, αντιπροσωπευτικά δείγματα της νησιώτικης λαϊκής αρχιτεκτονικής Ο πύργος με το ρολόι στην είσοδο του λιμανιού χτίσθηκε το 1880 και αποτελεί το έμβλημα του νησιού. Στο ψηλότερο σημείο του λόφου, στέκει αγέρωχο το Κάστρο των Ιπποτών και από πάνω του, το πέτρινο εκκλησάκι της κυρά Παναγιάς να καλωσορίζει τους νεοφερμένους. Στη ράχη του λόφου στέκουν κι οι παλιοί ανεμόμυλοι, κάποιοι από τους οποίους έχουν ανακαινιστεί και νοικιάζονται στους τουρίστες.
Για να εξερευνήσετε τους δύο οικισμούς, οπλιστείτε με θάρρος και δύναμη. Η μετακίνηση ντόπιων και ξένων γίνεται κατά βάση με τα πόδια, μέσω των στενών δρόμων, των καλντεριμιών και των αναρίθμητων σκαλοπατιών. Υπάρχει και λεωφορείο που μπορεί να σας ανεβάσει στο Χωριό, αλλά έτσι, θα χάσετε τη μαγεία της εξερεύνησης.
Γενικά η Σύμη δεν είναι νησί που εμπνέει για περιήγηση με αυτοκίνητο. Και να ενέπνεε δηλαδή, δεν έχει δρόμους. Ο βασικός που υπάρχει και ξεκινάει από το Χωριό, διασχίζει το νησί και καταλήγει στον Πανορμίτη, δεν είναι ικανός να σας δελεάσει για να φέρετε αυτοκίνητο. Στο περίφημο αυτό μοναστήρι, θα πάτε έτσι κι αλλιώς καθώς θα ερχόσαστε στην Σύμη. Είναι ο πρώτος σταθμός της συντριπτικής πλειονότητας των ακτοπλοϊκών δρομολογίων από τα γύρω νησιά. Πρώτα εκεί θα σταματήσετε, θα σας δοθεί αρκετός χρόνος να περιηγηθείτε στο εντυπωσιακό μοναστήρι, που είναι άγνωστο το πότε ιδρύθηκε κι ύστερα θα επιβιβαστείτε πάλι στο καράβι και θα συνεχίσετε για το λιμάνι της Σύμης. Αν πάλι είστε ήδη στη Σύμη και θέλετε να επισκεφθείτε το μοναστήρι, υπάρχουν καραβάκια στο Γιαλό, που κάνουν τακτικά το συγκεκριμένο δρομολόγιο.
|
|
Το μοναστήρι στον Πανορμίτη
Πρέπει να γνωρίζετε ότι ο Άρχοντας Μιχαήλ του Πανορμίτη (έτσι είναι το πλήρες όνομα της Μονής), αποτελεί σήμα κατατεθέν για όλο το νησί. Το υπέροχο ξυλόγλυπτο τέμπλο της εκκλησιάς, τα πάμπολλα τάματα, που φυλάσσονται στις μουσειακές αίθουσες, τα βιβλία και οι χειρόγραφοι κώδικες των περασμένων αιώνων στη βιβλιοθήκη του, δικαιολογούν τη φήμη του μοναστηριού, που τραβάει κοντά του χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο. Κάποιοι απ΄ αυτούς, μάλιστα, «φιλοξενούνται» στον ξενώνα της Μονής.
Μοναχοί δηλώνουν πως κάθε χρόνο αναρίθμητα μπουκάλια, που περιέχουν μηνύματα και τάματα πιστών απ΄ όλη την Ελλάδα, ξεβράζονται στην ακτή. Η παράδοση λέει πως όποιος θέλει να ζητήσει τη βοήθεια του Άρχοντα Μιχαήλ, κλείνει ένα τάμα σε κάποιο μπουκάλι και το πετάει στη θάλασσα, απ΄ όποιο σημείο της χώρας κι αν βρίσκεται. Αυτό, θα βρει το δρόμο του και θα φτάσει στη Μονή. Αν όμως, το τάμα διατυπωθεί μόνο και δεν αποδοθεί, τότε ο «κλέφτης» Άρχοντας θυμώνει και το παίρνει μόνος του.
Εμπορειός-Πέδι
Ο Εμπορειός είναι ένας ήσυχος παραθεριστικός οικισμός σε κόλπο στα βόρεια του νησιού, που απέχει μόλις τρία χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα. Για όσους ενδιαφέρονται να κάνουν την περιοχή ορμητήριο, κοντά στη θάλασσα υπάρχει μία μονάδα με ενοικιαζόμενα δωμάτια. Αν και Χωριό και Εμπορειός συνδέονται με δρόμο, πολλοί επισκέπτες προτιμούν να διανύουν την απόσταση με τα πόδια ή να παίρνουν ένα από τα πάμπολλα βαρκάκια του Γιαλού.
Όσο για το Πέδι, που κάποτε αποτελούσε εξοχικό προορισμό των ευκατάστατων Συμιακών, είναι ένα μικρό λιμανάκι με συμπαθέστατη ακρογιαλιά και καμιά κατοσταριά –είναι δεν είναι- κατοίκους. Στην περιοχή υπάρχει ένα ξενοδοχείο και μερικά ενοικιαζόμενα δωμάτια.
Εξερευνώντας τους δύο οικισμούς, θ΄ ανακαλύψετε παλαιοχριστιανικές και βυζαντινές εκκλησιές.
Δε θα σας μιλήσω για εξωτικές παραλίες με παχιά άμμο. Δεν υπάρχουν τέτοιες εδώ. Αυτές που υπάρχουν και προσφέρονται για δροσιστικές βουτιές είναι μετρημένες και στις περισσότερες θα πηγαινοέρχεστε με βαρκάκι από το Γιαλό. Ξεκινώντας απ΄ τα βόρεια, είναι οι Εμπορειός, Πέδι, Όρμος Νάνου, Μαραθούντα, Πανορμίτης, Όρμος Αγίου Βασιλείου και Άγιος Αιμιλιανός.
Τι θα φάω
Και στη Σύμη θα φάτε καλά, αρκεί να εντοπίσετε τα μαγαζιά με την προσεγμένη κουζίνα πάνω στην παραλία του Γιαλού. Στους ολίγους οικισμούς του υπόλοιπου νησιού, υπάρχουν και μετρημένα ταβερνάκια. Ακόμη και πλάι στο μοναστήρι του Πανορμίτη, πάνω στην παραλία, υπάρχει ένα νοστιμότατο ταβερνάκι, στο οποίο συνήθως καταφεύγουν οι επισκέπτες μετά την περιήγηση στη μονή για μια ανάσα κι ένα μεζέ. Στη Σύμη όμως, τα φαγάδικα είναι κάμποσα και δε μένει παρά να τα δοκιμάσετε για να βρείτε το καλύτερο.
Το φόρτε του νησιού είναι το ψιλό γαριδάκι, το συμιακό, που λένε, το οποίο «ενδημεί» στη θάλασσα της Δωδεκανήσου και ιδιαίτερα στα συμιακά νερά. Είναι μικρό, σερβίρεται τηγανητό και «κατεβαίνει» όπως οι λουκουμάδες… Κατά τα λοιπά, θα φάτε σίγουρα φρέσκο ψάρι και θαλασσινά.
Χρήσιμα τηλέφωνα στη Σύμη (κωδικός 22460)
* Λιμεναρχείο: 71205
* Δήμος: 70110, 72444
* Ξενώνας Πανορμίτη: 71581
* Αν έχετε σκάφος: 71205
|
