Τα πάνω κάτω έφερε η οικονομική κρίση στην αγορά των
χριστουγεννιάτικων ειδών. Τα προηγούμενα χρόνια, ακόμα και πέρυσι,
τέτοια εποχή τα καταστήματα που πωλούσαν στολίδια και δέντρα για την
χριστουγεννιάτικη διακόσμηση των σπιτιών ήταν πολλά και γεμάτα με
κόσμο που έκαναν αγορές. Φέτος η εικόνα τελείως διαφορετική με την
ατμόσφαιρα, γενικά στην πόλη, να μη θυμίζει ότι σε λιγότερο από ένα
μήνα θα είναι Χριστούγεννα.

Τα καταστήματα με τα χριστουγεννιάτικα είδη είναι ελάχιστα. Στην
πραγματικότητα, χρειάζεται κανείς να ψάξει για να βρει ένα. Και όσα
υπάρχουν, δεν θυμίζουν τίποτα από το πλούσιο παρελθόν τους, με τα
ράφια που υπερχείλιζαν από στολίδια, τις χριστουγεννιάτικες μπάλες
κάθε χρώματος και σχήματος που δημιουργούσαν τεράστιες πυραμίδες, τα
χιλιάδες φωτάκια που αναβόσβηναν και τα πλαστικά δέντρα που κάλυπταν
τα πεζοδρόμια.

Λίγα στολίδια περιμένουν αυτούς των οποίων το εισόδημα αντέχει ακόμα.
Τα περισσότερα είναι από περασμένες χρονιές, και μάλιστα με το
καρτελάκι πάνω τους να γράφει ότι πωλούνται με έκπτωση ή ότι είναι
προσφορά. Επίσης, όσα καταστήματα υπάρχουν δεν περιορίζονται στην
πώληση στολιδιών, αλλά διαθέτουν και άλλα εμπορεύματα, ακόμη και είδη
ένδυσης.

«Κατάρρευση»: αυτή η λέξη χαρακτηρίζει την αγορά με τα
χριστουγεννιάτικα είδη, δηλώνει ο Πέτρος Χαλιώτης,
υπεύθυνος ενός ανάλογου καταστήματος στην Ομόνοια. Την παρομοιάζει
μάλιστα με την αγορά ακινήτων, που δεν κινείται τίποτα. «Πουλάμε σε
τιμές χαμηλότερες από αυτές που αγοράσαμε. Είμαστε στο χείλος του
γκρεμού. Ανοίξαμε τέλη Οκτωβρίου. Δεν υπάρχει κανένα ενδιαφέρον από
τον κόσμο», επισημαίνει και αυτό δεν είναι κάτι που αφορά μόνο την
Αθήνα. Όπως εξηγεί ο κ. Χαλιώτης, λόγω της κεντρικής θέσης του
καταστήματός του θεωρείται βαρόμετρο των διαθέσεων και των ανθρώπων
στην περιφέρεια. «’λλες χρονιές περνούσαν δεκάδες για να κάνουν τις
αγορές τους και από άλλες πόλεις της Ελλάδας, τώρα κανείς», λέει.

Από τις αρχές Νοεμβρίου έχουν πουληθεί 6-7 δέντρα, ενώ πέρυσι το ίδιο
διάστημα ξεπερνούσαν τα τριάντα. Ενδεικτικό της ζημιάς που έχει
προκαλέσει η οικονομική κρίση στα καταστήματα με τα χριστουγεννιάτικα
είδη, αλλά και της αλλαγής της συμπεριφοράς του κόσμου, σε σχέση με τη
χριστουγεννιάτικη διακόσμηση, είναι όπως λέει ο κ. Χαλιώτης ότι ενώ
μέχρι το 2007 αυτή την περίοδο, το συγκεκριμένο κατάστημα στην Ομόνοια
έκοβε περίπου 150 τιμολόγια για τα γραφεία ή τις επιχειρήσεις που
αγόραζαν στολίδια για να διακοσμήσουν τις εισόδους και τους
επαγγελματικούς χώρους, φέτος έχει κόψει μόνο ένα τιμολόγιο.

Όσο για τους καταναλωτές, οι περισσότεροι φέτος θα ανοίξουν τα κουτιά
από τα πατάρια και τις αποθήκες και θα χρησιμοποιήσουν τα στολίδια των
περασμένων χρόνων.

Η 35χρονη Κατερίνα, που προς το παρόν αρκείται να κοιτάζει τις τιμές,
λέει ότι θα αγοράσει 2-3 στολίδια και αυτό μόνο για χάρη
των δύο παιδιών της. Ο σύζυγός της είναι στρατιωτικός και δεν μπορεί
να κάνει κανένα περιττό έξοδο λόγω της δραματικής μείωσης των
εισοδημάτων τους. Η 45χρονη Εύη ψάχνει φτηνά λαμπάκια να
αντικαταστήσει εκείνα με τα οποία στόλιζε ένα δέντρο στο μπαλκόνι της
και έχουν καεί. Τελικά, δεν βρίσκει αυτό που θέλει σε χαμηλή τιμή και
φεύγει, λέγοντας: «Δεν πειράζει, θα μείνει το δέντρο χωρίς φωτάκια».

Η ίδια κατάσταση στην Ευαγγελιστρίας. Όπως δηλώνει η
Ευγενία Λόλου, υπεύθυνη καταστήματος που πουλάει και χριστουγεννιάτικα
είδη. «Η κίνηση για την αγορά χριστουγεννιάτικης διακόσμησης δεν έχει
αρχίσει ακόμη και όσοι μπαίνουν στο κατάστημα κοιτάζουν να αγοράσουν
ό,τι πιο φτηνό. Οι τιμές πάντως, στα προϊόντα έχουν παραμείνει στα
επίπεδα που ήταν πριν από τρία χρόνια», λέει. Εκφράζει το παράπονο πως
στη δημιουργία εορταστικού κλίματος που θα ωθήσει τους καταναλωτές να
ξοδέψουν για τα Χριστούγεννα, δεν βοηθάει και ο δήμος. «Πολλές μέρες
έχουμε τα σκουπίδια έξω από τα μαγαζιά, ενώ όσα απογεύματα τα εμπορικά
είναι κλειστά, η Ευαγγελιστρίας δεν φωτίζεται», σημειώνει η κ. Λόλου.

Η 60χρονη Αναστασία μπορεί να κοιτάζει τα στολίδια, αλλά δεν πρόκειται
να ξοδέψει ούτε ένα ευρώ. «Θα αρκεστούμε στα στολίδια που έχουμε»,
δηλώνει. Από την πλευρά της, η 30χρονη Ελένη δεν πρόκειται να αγοράσει
τίποτα του οποίου η τιμή ξεπερνά το ένα ευρώ. Η Αντιγόνη και ο
Αντώνης, ένα νέο ζευγάρι, με όχι σταθερές δουλειές, συγκρίνουν τις
τιμές στα χριστουγεννιάτικα δέντρα. Λένε πως χρήματα δεν υπάρχουν,
αλλά προσπαθούν να μπουν στο κλίμα των εορτών.

Η εικόνα δεν αλλάζει ούτε στο κατάστημα με χριστουγεννιάτικα είδη στην
οδό Αθηνάς. Η υπεύθυνη του καταστήματος στην ερώτηση εάν υπάρχει
ενδιαφέρον από τον κόσμο αρκείται σε μια κίνηση του κεφαλιού, για να
δείξει την απογοήτευσή της. Και η κατάσταση στο μαγαζί δείχνει πως
λέει την αλήθεια. Ελάχιστοι οι πελάτες και απρόθυμοι να ξοδέψουν...

Η 50χρονη Μαρία που κοιτάζει τις τιμές για να αγοράσει δέντρο, λέει
πως δεν θα έβαζε το χέρι στην τσέπη αν δεν είχε χαλάσει αυτό
που στόλιζε το σαλόνι της τόσα χρόνια. Χαρακτηρίζει τις τιμές «ούτε
καλές, ούτε κακές», όμως εργάζεται περιστασιακά, «δεν υπάρχουν
χρήματα, για περιττά έξοδα», συμπληρώνει καθώς, έχει δύο παιδιά στο
λύκειο και δεν πρόκειται να κάνει έξοδα για τον στολισμό του σπιτιού.
Θα χρησιμοποιήσει και αυτή τα στολίδια των περασμένων χρόνων.

Και πιο μακριά από το κέντρο, η κατάσταση δεν είναι διαφορετική. Στα
Κάτω Πατήσια, ο υπεύθυνος καταστήματος με χριστουγεννιάτικα δηλώνει
πως ο κόσμος είναι μαγκωμένος και πως η φετινή χρονιά
είναι η χειρότερη, δεν συγκρίνεται με καμιά στο παρελθόν. Ελάχιστα
καταστήματα με εορταστικά είδη έχουν ανοίξει στις γειτονιές.

Όπως λέει ο κ. Χαλιώτης τέσσερις φίλοι του που άνοιγαν τέτοια
καταστήματα περασμένες χρονιές, του πρότειναν να του πουλήσουν το
εμπόρευμά τους δεδομένου ότι πίστευαν πως το κατάστημά του στην
Ομόνοια θα είχε περισσότερο κόσμο. «Όμως, οι εποχές άλλαξαν και τίποτα
δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο», συμπληρώνει.

Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα, συναντάται στην οδό Ερμού,
τον πιο εμπορικό δρόμο της Αθήνας και μέχρι πρόσφατα από τους πιο
εμπορικούς της Ευρώπης. Στην πλατεία της Καπνικαρέας, για πολλά
χρόνια, τέτοια περίοδο, τον εορταστικό τόνο έδινε ένα κατάστημα γεμάτο
με στολίδια που κάλυπταν όλα τα «χριστουγεννιάτικα» γούστα, από τα πιο
παραδοσιακά έως τα πιο μοντέρνα. Αη Βασίληδες, δέντρα κάθε ύψους,
πολλά φωτάκια... Φέτος, η γωνιά του μένει σκοτεινή.