Οι αρχαίοι Κινέζοι έχουν δύο σπουδαία κατασκευαστικά θαύματα: το Σινικό Τείχος και το Μεγάλο Κανάλι. Παρόλο που η χρησιμότητα του Σινικού Τείχους στη στρατιωτική άμυνα με την πάροδο του χρόνου έχει εξασθενήσει, το Μεγάλο Κανάλι παραμένει ένας ζωτικής σημασίας αγωγός πολιτιστικής επικοινωνίας.
Το Μεγάλο Κανάλι, που εκτείνεται πάνω από 2.000 χιλιόμετρα μεταξύ Πεκίνου και Χανγκτζόου, ανακηρύχθηκε το 2014 από την Unesco Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Επί του παρόντος, η κατασκευή της πολιτιστικής ζώνης του Μεγάλου Κανάλι παραμένει ένα σημαντικό θέμα σε όλη τη χώρα.
Γιατί μία τεχνητή πλωτή οδός πρέπει να θεωρείται πολιτιστικός θησαυρός;
Ο Τζάνγκ Σουχένγκ, ερευνητής στο αρχαιολογικό ίδρυμα της επαρχίας Τζετζιάνγκ, δήλωσε ότι το Μεγάλο Κανάλι αποτελούσε στην αρχαία Κίνα έναν πυλώνα για την οικονομία, την κοινωνική σταθερότητα και τις λειτουργίες της κυβέρνησης.
Ωστόσο, το Μεγάλο Κανάλι συνετέλεσε στην εξέλιξη του κινεζικού πολιτισμού ενισχύοντας την επικοινωνία ανάμεσα στον Βορρά και τον Νότο.
«Στην αρχαιότητα, η περιοχή γύρω από τη γέφυρα του Γκονγκτσέν ήταν ένα τεράστιο τερματικό πορθμείων γεμάτο από ανθρώπους από όλα τα κοινωνικά στρώματα, επιχειρηματίες, λιμενεργάτες, οδηγοί χειραμαξών και περιπλανώμενοι...,» λέει ο Τζόου Τζιχούα, κάτοικος της Χανγκτζόου, ο οποίος μεγάλωσε δίπλα στο κανάλι.
Ο Τζόου ήταν τοπικός λαϊκός καλλιτέχνης όπερας για πάνω από 50 χρόνια. Είπε ότι στις αρχές του 20ου αιώνα, οι ερμηνευτές της όπερας συγκεντρώνονταν στη γέφυρα για να δώσουν παράσταση και τα σκάφη και τα τεϊποτεία που βρίσκονταν στη αποβάθρα ήταν ιδανικές σκηνές για την παράσταση.
Όπως το μετάξι και η πορσελάνη, κάποτε το τσάι ήταν ένα σημαντικό φορτίο που διέπλεε το κανάλι. Ως εκ τούτου οι έμποροι τσαγιού από διάφορα μέρη της χώρας συγκεντρώθηκαν στη γέφυρα Γκονγκτσέν και δημιούργησαν μία επαγγελματική ένωση. Η ένωση αυτή, όπως λέει ο Τζόου, ήταν επίσης μία φιλανθρωπική πλατφόρμα η οποία προσέφερε φαγητό στους περιπλανώμενους και παράλληλα, κατασκεύαζε φέρετρα για αυτούς που πέθαιναν σε απόλυτη ένδεια.
«Οι άνθρωποι στην αποβάθρα, ανεξάρτητα από το πού προέρχονταν, είτε ήταν πλούσιοι είτε φτωχοί, ήταν πρόθυμοι να προσφέρουν», λέει ο Τζόου.
Σήμερα, όλη η κινητικότητα στην γέφυρα Γκονγκτσέν αποτελεί μία σκηνή του παρελθόντος, το πνεύμα όμως της φιλανθρωπίας έχει γίνει μέρος του τοπικού πολιτισμού.
Στη σημείο όπου κάποτε ήταν η ένωση των εμπόρων τσαγιού, ο Τζόου άνοιξε ένα νέο τεϊποτείο, το οποίο τα τελευταία έξι χρόνια έχει πραγματοποιήσει διάφορες φιλανθρωπικές δράσεις.
Το Μεγάλο Κανάλι που περνά από την πόλη Σουτζού ονομάζεται και «Βενετία της Ανατολής» λόγω των πολλών πλωτών οδών του.
Ο Αντριου Σο, κάποτε δημοσιογράφος του BBC στη Βρετανία, βρήκε το πνευματικό του σπίτι στην κινεζική αυτή πόλη.
Πριν από εννέα χρόνια, ο Σο γοητευμένος από τον ανατολικό πολιτισμό του νεφρίτη, εγκατέλειψε τη δουλειά του και ταξίδεψε στην Σουτζόου για να γίνει γλύπτης με υλικά από νεφρίτη.
Από τα μέσα της Δυναστείας Τσινγκ (1616-1912), το Σουτζόου ήταν το κέντρο της γλυπτικής με νεφρίτη στην Κίνα. Τοπικοί τεχνίτες ταξίδευαν στο Πεκίνο μέσω του καναλιού για να εξυπηρετήσουν τους αυτοκράτορες.
Ο Σο πήγε στο Σιανγκγουανγκόν, τόπο συγκέντρωσης τοπικών γλυπτών νεφρίτη και αναζητούσε χτυπώντας πόρτα - πόρτα έναν μέντορα. Τελικά έγινε μαθητευόμενος σε ένα από τα εργαστήρια.
Σήμερα διαθέτει ένα εργαστήριο και τα έργα τέχνης που κατασκευάζει συνήθως είναι ένας συνδυασμός ανατολικού και δυτικού πολιτισμού.
« Το ορυκτό νεφρίτης είναι η καρδιά του κινεζικού πολιτισμού, αντιπροσωπεύει την τέλεια προσωπικότητα - ήπια, ανεκτική και αγνή», λέει ο Σο.
Στην όχθη του Μεγάλου Κανάλι, η 27χρονη Τζέσικα Ντουλίν από την Ιρλανδία, ακολουθεί το όνειρό της να γίνει ακροβάτης.
Ο νομός Γουτσιάo της πόλης Τσανγκτζόου στην επαρχία Χεμπέϊ αποτελεί το λίκνο των ακροβατών. Στο παρελθόν, οι καλλιτέχνες ταξίδευαν κατά μήκος του Μεγάλου Καναλιού για να δώσουν παραστάσεις σε όλη τη χώρα ακόμα και το εξωτερικό.
Η Ντουλίν, πρώην κομμώτρια στο Δουβλίνο, ερωτεύτηκε την τέχνη και αποφάσισε να γίνει ακροβάτης όταν πριν από πέντε χρόνια είδε μια παράσταση ακροβατών.
Τώρα είναι η μεγαλύτερη ηλικιακά μαθήτρια στη σχολή ακροβατών στο Γουτσιάo και όπως λέει η ίδια:« αυτό σημαίνει οτι πρέπει να εργαστώ ακόμα πιο σκληρά».
Το Τσανγκτζόου αποτελεί επίσης λίκνο της κινεζικής τέχνης του Κουνγκ Φου. Πολλοί δάσκαλοι της τέχνης αυτής εργάστηκαν στην περιοχή ως φρουροί για να προστατεύσουν τους ταξιδιώτες και τα εμπορεύματα που διέπλεαν το Κανάλι..
Σήμερα ένα τμήμα της περιοχής Τσανγκτζόου στο κανάλι έχει σχεδόν ξεραθεί ενώ το Μεγάλο Κανάλι χρησιμοποιείται εν μέρει. Παράλληλα έχει εξασθενήσει ο διάπλους των εμπορευμάτων, καθώς έχυν αναπτυχθεί σύγχρονα μεταφορικά μέσα.
Ωστόσο, δεν έχει μειωθεί η σημασία του Μεγάλου Καναλιού ως πολιτιστικού δεσμού που συνδέει διάφορα μέρη στο εσωτερικό της Κίνας, καθώς και την Κίνα με τον κόσμο. Τοπικές κυβερνήσεις κατά μήκος του καναλιού λαμβάνουν κάθε είδους μέτρα για την προστασία του.
Τον Μάιο θεσπίστηκε ένας κανονισμός για την προστασία του καναλιού στο Χανγκτζόου ενώ στην πόλη Γουανγκτζόου εφαρμόζονται τεχνολογίες, όπως τηλεανίχνευση και μεγάλα δεδομένα για την ενίσχυση της προστασίας. Παράλληλα, η κυβέρνηση του Πεκίνου εργάζεται πάνω σε ένα σχέδιο προστασίας και κατασκευής της πολιτιστικής ζώνης του Μεγάλου Κανάλι.
Στο μουσείο τέχνης και χειροτεχνίας κάτω από την Γέφυρα του Γκονγκτσέν, παρουσιάζεται η αρχαία χειροτεχνία όπως ομπρέλες από χαρτί και μεταξωτές βεντάλιες.
Ο δάσκαλος κοπής χαρτιού Φανγκ Τζιανγκούο έχει ένα εργαστήριο στο μουσείο όπου βλέπεις έργα, τόσο με αρχαία, όσο και με μοντέρνα στοιχεία.
Το έργο για το οποίο είναι πιο πολύ περήφανος είναι ένα από τα θέματα της Διάσκεψης Κορυφής του G20 στο Χανγκτζόου, και πρόκειται για ένα κομμάτι στο οποίο εργάστηκε δύο μήνες.
Τα τελευταία έξι χρόνια, ο Σο κάλεσε καλλιτέχνες ειδικούς στην λάξευση του νεφρίτη από διαφορετικές χώρες για να συμμετάσχουν στις ετήσιες εκδηλώσεις έργων με νεφρίτη στο Σουτζόου. Πέρυσι ο Αντριου Σο δίδαξε επί έναν χρόνο στο εργαστήριό του δύο γάλλους μαθητευόμενους.
«Η επικοινωνία και η ανταλλαγή είναι καθοριστικής σημασίας για να διατηρήσουμε τον πολιτισμό ζωντανό και σε εξέλιξη», ανέφερε.