Ένα μήνα μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 οι ΗΠΑ ξεκίνησαν έναν «πόλεμο εναντίον της τρομοκρατίας» εναντίον των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν.

Δεκαπέντε χρόνια αργότερα χιλιάδες άνθρωποι εξακολουθούν να πέφτουν θύματα βίαιων επεισοδίων στη χώρα.

Η αμερικανική στρατιωτική επέμβαση στο Αφγανιστάν διαρκεί πλέον περισσότερα χρόνια απ’ όσα αυτή στο Βιετνάμ, ενώ είναι και η πιο δαπανηρή που έχει αναληφθεί ποτέ καθώς το κόστος της έχει ξεπεράσει το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια.

Η σύγκρουση συνεχίζει να αποσταθεροποιεί τη χώρα, όπου οι Ταλιμπάν κατέγραψαν το 2015 σημαντικές επιτυχίες, την ώρα που ο αφγανικός στρατός έχει πλέον ουσιαστικά αναλάβει την ευθύνη για την ασφάλεια της χώρας μετά την αποχώρηση των στρατευμάτων του ΝΑΤΟ το 2014.

Αμερικανοί αξιωματούχοι χαρακτήρισαν πρόσφατα την κατάσταση στο Αφγανιστάν «αδιέξοδη», γεγονός που αναμένεται να αναγκάσει τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα να καθυστερήσει την αποχώρηση των εναπομεινάντων αμερικανικών δυνάμεων από τη χώρα.

 

Θύματα μεταξύ των αμάχων

-------------------------

Μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2016 καταγράφηκε ρεκόρ με περισσότερους από 5.100 αμάχους να είναι θύματα βίαιων επεισοδίων, εκ των οποίων οι 1.600 είναι νεκροί, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Το 2015 είχαν καταγραφεί περισσότεροι από 11.000 νεκροί και τραυματίες μεταξύ των αμάχων, οι οποίοι πέφτουν θύματα επιθέσεων, ναρκών αλλά και μαχών μεταξύ των ανταρτών και των κυβερνητικών και δυτικών δυνάμεων.

Πάντως δεν είναι δυνατό να καταρτιστεί ένας ακριβής απολογισμός των θυμάτων των 15 τελευταίων ετών καθώς κανείς δεν κατέγραφε τους θανάτους των Αφγανών τα πρώτα χρόνια της σύγκρουσης.

Από το 2009 η Αποστολή Βοήθειας του ΟΗΕ στο Αφγανιστάν (Manua), η οποία ασχολείται με το έργο αυτό, έχει καταγράψει 23.000 νεκρούς και 41.000 τραυματίες.

 

Ξένα στρατεύματα

----------------

Η παρουσία ξένων στρατιωτικών δυνάμεων βρέθηκε στο απόγειό της το 2012 με περισσότερους από 150.000 άνδρες να έχουν αναπτυχθεί στο Αφγανιστάν, εκ των οποίων οι 100.000 ήταν Αμερικανοί. Η πλειονότητα των δυνάμεων του ΝΑΤΟ αποχώρησε στα τέλη του 2014.

Η Ουάσινγκτον όμως αποφάσισε να διατηρήσει στο Αφγανιστάν 8.400 στρατιώτες το 2017 προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αύξηση των επιθέσεων των Ταλιμπάν, αλλά και για να μην εγκαταλείψουν μόνες τους τις αφγανικές δυνάμεις –350.000 στρατιώτες και αστυνομικοί, εκ των οποίων 18.000 μέλη των ειδικών δυνάμεων.

Στο τέλος του 2014 οι απώλειες μεταξύ των νατοϊκών στρατευμάτων ανέρχονταν σε 3.500 νεκρούς και περισσότερους από 33.000 τραυματίες.

Επισήμως οι αφγανικές δυνάμεις έχασαν περισσότερους από 5.000 άνδρες το 2015, εκ των οποίων 3.700 αστυνομικοί.

 

Οικονομικό κόστος

-----------------

Περισσότερα από 1,1 τρισεκατομμύριο δολάρια έχουν δοθεί στο Αφγανιστάν μόνο από τις ΗΠΑ από το 2002, περιλαμβανομένης της στρατιωτικής βοήθειας.

Το ποσό αυτό επέστρεψε «σε ποσοστό 80% στις αμερικανικές τσέπες», όπως διαβεβαιώνουν Ευρωπαίοι παρατηρητές υπό τη μορφή συμβολαίων, αποστολών συντήρησης, διάφορων συμβουλευτικών επιτροπών και από την πώληση στρατιωτικού υλικού.

Η ενδημική διαφθορά στη χώρα απορρόφησε ένα άλλο μέρος. Σύμφωνα με τη μη κυβερνητική οργάνωση Transparency International, «το αφγανικό κράτος είναι ανίκανο να προσφέρει βασικές υπηρεσίες στους πολίτες και η διαφθορά είναι η κυριότερη αιτία».

 

Ανάπτυξη και εκτοπισμός

-----------------------

Παρά τα τεράστια ποσά διεθνούς βοήθειας η ανοικοδόμηση του Αφγανιστάν προχωρά με δυσκολίες και το ποσοστό ανεργίας ξεπερνά το 40%, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.

Μέχρι τώρα 1,2 εκατομμύριο Αφγανοί είναι εσωτερικά εκτοπισμένοι, με τον αριθμό τους να αυξάνεται ραγδαία από το 2013 και μετά εξαιτίας της ανασφάλειας, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία.

Περίπου 2,4 εκατ. άνθρωποι έχουν αναζητήσει καταφύγιο στο Πακιστάν, το οποίο τους ωθεί να φύγουν, καθώς και ένα εκατομμύριο στο Ιράν.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Νορβηγικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες, το 70% των κατοίκων των μεγάλων πόλεων συμπεριλαμβανομένης της Καμπούλ ζουν σε αυτοσχέδιους καταυλισμούς.