 |
|
|  Δευτέρα 9/3
Bloomberg
«Για να βγάλετε νόημα από το σημερινό κόσμο, διαβάστε Θουκυδίδη»
newsmoney.gr,protothema.gr
Οι Αρχαίοι Ελληνες είχαν προβλέψει τον Τραμπ, τον Πούτιν και τον Σι, γράφει ο Αντρέας Κλαθ στο διεθνές πρακτορείο.
Το 416 π.Χ. ένας ισχυρός στρατός από την Αθήνα, την υπερδύναμη της εποχής, εμφανίστηκε στο μικρό και ουδέτερο νησί της Μήλου στο Αιγαίο.
Οι Αθηναίοι είπαν στους ντόπιους ότι μπορούσαν να υποβάλουν φόρο υποτέλειας ή να καταστραφούν. Σοκαρισμένοι, οι Μήλιοι έκαναν έκκληση στην ηθική, τη δικαιοσύνη, το νόμο, ακόμη και στους θεούς.
Παρεξηγήσατε, απάντησαν οι Αθηναίοι: Έχετε απλά μια επιλογή:- ανάμεσα στο να κάνετε ό,τι σας λέμε ή να καταστραφείτε, οπότε παρακαλούμε να μην σπαταλάτε το χρόνο μας. Μα δεν είναι δίκαιο, οι Μήλιοι επέμεναν.
Έτσι, οι Αθηναίοι «σκότωσαν όλους τους ενήλικους άντρες, πούλησαν τις γυναίκες και τα παιδιά για δούλους, και στη συνέχεια έστειλαν πεντακόσιους αποίκους που εποίκησαν τον τόπο τους».
Με αυτή την τελική φράση, ο Έλληνας ιστορικός Θουκυδίδης ολοκληρώνει τον διάλογο με τους Μήλους στην «Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου». Το κείμενο θεωρείται κλασικό για τις διεθνείς σχέσεις – και αποτελεί έναν καλό οδηγό για την κατανόηση του κόσμου μας σήμερα.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ήταν η πρώτη αποτύπωση της σύγκρουσης δύο πολιτικών παραδόσεων -κάτι που παρατηρείται έκτοτε στην παγκόσμια πολιτική.
-Η αθηναϊκή νοοτροπία που περιγράφει ο Θουκυδίδης ονομάζεται ρεαλισμός. Θεωρεί τον κόσμο ως σκηνή που οργανώνεται μόνο από την εξουσία και το συμφέρον. Δίκαιο είναι η ισχύς του ισχυρού.
-Η προσέγγιση της Μήλου ονομάζεται ιδεαλισμός. Αυτή η παράδοση δεν ήταν πάντα τόσο αδύναμη όσο οι Μήλιοι. Μετεξελίχθηκε με την πάροδο του χρόνου στην έννοια του διεθνούς δικαίου, όπως ενσωματώθηκε αργότερα, για παράδειγμα, στα Ηνωμένα Έθνη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σε αυτή την προσέγγιση οι κανόνες υποτίθεται ότι υπερισχύουν – ή τουλάχιστον να μετριάσουν – δύναμη για να προστατεύσουν τους αδύναμους από τους ισχυρούς για το απόλυτο όφελος όλων.
|
|
|
|
ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!
|
Όλα τριγύρω
αλλάζουνε και όλα
στα ίδια μένουν...
ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία».
Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με
την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια
έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την
αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να
την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων
- εραστών και της εξουσίας...
ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του
80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και
πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης,
σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα
το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής
μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε
θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο
τόπος και εκείνη η γενιά.
ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές
«μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις
ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον
περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που
χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών
ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα
ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της
...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι
στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους,
για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως
της όποιας εκλογικής αναμέτρησης...
ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν
δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον
από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία
επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα
κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν
υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική
σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική
εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι
σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που
ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι
πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που
...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων»
ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον
δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν
παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για
δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει...
ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια
και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και
γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που
είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την
δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του
Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής
τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι
περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους
«τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές
τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...
|
|
Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας
|
Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>
|
 |
|
|
|
