Βρισκόμενος στην καρδιά της Θεσσαλίας και καλύπτοντας τη μεγαλύτερη επιφάνεια αυτής της ελληνικής περιφέρειας, ο νομός Λάρισας απλώνεται στη γόνιμη πεδιάδα του Πηνειού, από τον Όλυμπο ίσαμε τους πρόποδες της Όθρης απ΄ τη μια πλευρά και τα νερά του Αιγαίου από την άλλη.
Παρά την παρουσία της από την παλαιολιθική ακόμα εποχή, κατά την οποία εμφανίστηκε στο νομό η πρώτη ανθρώπινη δραστηριότητα, την ανάπτυξή της την εποχή του Χαλκού και πολύ αργότερα τη εποχή της Ρωμαϊκής κυριαρχίας, αλλά και την ενσωμάτωσή της το 13ο αι. στο Δεσποτάτο της Ηπείρου, η Λάρισα, ως γεωγραφική περιφέρεια, έγραψε ένδοξες σελίδες στη νεότερη ελληνική ιστορία, με το ξεσήκωμα των αγροτών εναντίον των μεγαλοτσιφλικάδων του θεσσαλικού κάμπου και την εξέγερση του Κιλελέρ το Μάρτη του 1910.
Ως σήμερα, ο ευλογημένος θεσσαλικός κάμπος διατηρεί τον αγροτικό χαρακτήρα της ευρύτερης περιοχής. Άλλωστε, από εδώ προέρχεται το μεγαλύτερο κομμάτι της ελληνικής αγροτικής παραγωγής. Η γεωγραφική του θέση, στο κέντρο της χώρας, εξυπηρετεί κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο την τροφοδοσία απ΄ άκρου σ΄ άκρο της Ελλάδας. Ταξιδεύοντας όλες τις ώρες της μέρας προς τη Λάρισα, απ΄ όπου στην ηπειρωτική χώρα κι αν έχετε ξεκινήσει, θα δείτε πάμπολλα φορτηγά αυτοκίνητα, φορτωμένα θεσσαλικά αγροτικά προϊόντα.
Η Λάρισα, η πρωτεύουσα του νομού, είναι προσβάσιμη εύκολα από βορρά και νότο. Από τη Θεσσαλονίκη απέχει περίπου δύο ώρες και από την Αθήνα τρεις. Το ΚΤΕΛ, εκτελεί καθημερινά δρομολόγια προς την πόλη, τόσο από το βορρά και το νότο, όσο και από τις υπόλοιπες πόλεις της Θεσσαλίας. Φυσικά, υπάρχει και το τρένο.
Τι να δω
Ως σύγχρονη μεγαλούπολη με ζωηρή εμπορική, οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα, θα ήταν αδύνατο να αποφύγει την οικοδομική μανία. Ωστόσο η Λάρισα, διατηρεί ομορφιές των περασμένων χρόνων, ενδιαφέροντα μνημεία και μερικά θαυμάσια νεοκλασικά. Η παρουσία της νεολαίας είναι έντονη στις μεγάλες πλατείες, όπου είναι αραδιασμένα τα καφέ, τα μπαρ και τα μεζεδοπωλεία. Στην περιήγησή σας στην πόλη, όλο και κάποιο από αυτά θα… τιμήσετε για μια ανάσα ξεκούρασης. Πάντως, οφείλω να ομολογήσω ότι η πολιτιστική δραστηριότητα του τόπου, είναι εξαιρετικά εντυπωσιακή. Εκτός από το ονομαστό Θεσσαλικό Θέατρο, που έχει εδώ την έδρα του, ο δημοτικός πολιτιστικός σύλλογος οργανώνει συχνά θαυμάσιες εκδηλώσεις, που αξίζει να παρακολουθήσετε, εφόσον, βέβαια, η επίσκεψή σας συμπέσει χρονικά με κάποια απ΄ αυτές.
Κατά τα λοιπά, θα ξεκινήσουμε την ξενάγησή μας στην πόλη, από το μεσαιωνικό της Κάστρο, όπου βρίσκεται το αρχαίο θέατρο. Κοντά στον Πηνειό ποταμό θα δείτε κι ένα ρωμαϊκό θέατρο. Στην οφιοειδή του πορεία, το ποτάμι περνά μέσα από τη Λάρισα. Αξιοποιώντας λοιπόν, την ευτυχή συγκυρία, οι τοπικές αρχές δημιούργησαν περιφερειακά του Πηνειού, το Αισθητικό Άλσος Αναψυχής. Αξίζει να το επισκεφθείτε. Προσφέρεται για βαθιές καθαρές ανάσες. Δεν είναι λίγοι οι ντόπιοι, που κάνουν εδώ, τα διαλείμματα τους από την κουραστική, μουντή καθημερινότητα.
Σε ένα παλιό τζαμί στεγάζεται το Αρχαιολογικό Μουσείο, όπου θα έχετε την ευκαιρία να μελετήσετε ευρήματα από την Παλαιολιθική έως και τη Βυζαντινή Εποχή. Στο Λαογραφικό Μουσείο της πόλης θα δείτε ενδιαφέρουσα συλλογή εργαλείων από παλιά επαγγέλματα, καθημερινά οικιακά αντικείμενα, αντικείμενα παραδοσιακής τέχνης, λαϊκούς πίνακες. Πίνακες Ελλήνων και ξένων ζωγράφων φιλοξενεί και η Πινακοθήκη Γ. Κατσίγρα, που στεγάζεται στο Δημαρχείο της πόλης.
Σε περίπτωση που επισκεφθείτε την πόλη καλοκαίρι και τα θερμόμετρα (ειδικά εδώ) έχουν χτυπήσει κόκκινο, αναζητήστε δροσιά στο Άλσος του Αλκαζάρ, πλάι στο Εθνικό Στάδιο της πόλης.
Ενημερωτικά και ειδικά για τους φανατικούς του σκι, αναφέρω πώς από τη Λάρισα, ξεκινά η διαδρομή προς το χιονοδρομικό κέντρο στη θέση Βρυσοπούλες Ολύμπου. Διαθέτει πίστα μήκους 1.140 μέτρων.
Στην ευρύτερη περιφέρεια
Συνεχίστε την περιήγησή σας στην πόλη της Αγιάς, στα 37 χιλιόμετρα ανατολικά της Λάρισας και επισκεφτείτε την εκκλησία του Αγίου Αντωνίου και την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου με το όμορφο ξυλόγλυπτο τέμπλο. Στο χωριό υπάρχει ενδιαφέρουσα αρχαιολογική συλλογή με ρωμαϊκά γλυπτά και επιγραφές Ελληνιστικής, Ρωμαϊκής και Βυζαντινής Εποχής. Ακολουθήστε το δρόμο για Μελίβοια και περάστε από το μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα (16ος αιώνας), όπου φυλάσσονται σημαντικές αγιογραφίες.
Το ότι οι παραθαλάσσιες ομορφιές του νομού είναι από τις λιγότερο γνωστές και διαφημισμένες Ελλάδας είναι μάλλον καλό. Παραμένουν παρθένες. Βέβαια, υπάρχουν και εδώ κάποια ανεπτυγμένα τουριστικά θέρετρα, όπως ο Αγιόκαμπος, ο οποίος μάλιστα αποκαλείται και "ελληνικό Μαϊάμι", εξαιτίας της πλατειάς, μακριάς (12 χιλιόμετρα) αμμουδερής παραλίας του. Ψάχνοντας, θα ανακαλύψετε, επίσης, τις αμμουδιές στα Νέα Μεσάγκαλα, τον Παλαιόπυργο, τον Βελίκα, τη Σωτηρίτσα και το Στόμιο. Το τελευταίο είναι ένα παραθαλάσσιο χωριό, 49 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Λάρισας με κύριο αξιοθέατο το μοναστήρι της Κοίμησης της Θεοτόκου, που ιδρύθηκε τον 8ο αιώνα και ανακαινίστηκε για πρώτη φορά το 1777. Παρά το πεδινό που κυριαρχεί στο τοπίο, ο νομός της Λάρισας διαθέτει κι ένα αξιόλογο ορεινό κομμάτι, τον Κίσαβο και την Όσσα και ένα μέρος του Ολύμπου. Τα βουνά προσφέρουν θαυμάσιες ορειβατικές εμπειρίες.
ΠΡΟΤΑΣΗ: Εξερευνήστε τα Αμπελάκια
|
|
Όσο για την ομορφιά της κοιλάδας των Τεμπών, τι να πει κανείς… Ακόμη κι αν δεν προορίζεστε για τη Λάρισα, θα έχετε κάνει τη διαδρομή Αθήνα-Θεσσαλονίκη ή το ανάποδο, και σίγουρα θα έχετε σταματήσει στα Τέμπη. Είναι πλέον κάτι σαν τάμα για τους ταξιδιώτες. Η περίφημη κρεμαστή γέφυρα του Πηνειού, στο κέντρο της Κοιλάδας, οδηγεί στο εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής, που γιορτάζει κάθε χρόνο στο τέλος του Ιουλίου. Όμορφο πανηγύρι γίνεται επίσης, στην γιορτή του Αγίου Πνεύματος.
Αυτό που πρέπει να γνωρίζετε είναι ότι αν παρεκκλίνετε ελαφρώς από το πρόγραμμα και μπείτε πιο βαθιά στην κοιλάδα, σας περιμένουν εκπλήξεις. Αιωνόβια πλατάνια, ιτιές, απότομες καταπράσινες πλαγιές. Κι αν σας περισσεύει χρόνος και ενδιαφέρον, κάντε μια βόλτα με την «Αγάπη». Είναι το μοναδικό ελληνικό ποταμόπλοιο, που ξεναγεί τους επισκέπτες στην ομορφιά της Κοιλάδας, μέσα από μαγευτική διαδρομή 4.200 μέτρων. Στα απόκρημνα βράχια σώζονται λίγα ερείπια μεσαιωνικού κάστρου, του Κάστρου της Ωριάς. Στην είσοδο των Τεμπών, θα δείτε και τον τεκέ του Χασάν Μπαμπά, από τα πρώτα μνημεία της Τουρκοκρατίας.
Χτισμένο πάνω σε πλαγιά της Όσσας, με θέα την Κοιλάδα των Τεμπών, βρίσκεται το πασίγνωστο χωριό Αμπελάκια, από τα γραφικότερα και ιστορικότερα της Θεσσαλίας (δείτε το σχετικό αφιέρωμα που «φιλοξενεί» η ellinikifoni.gr). Το χωριό έχει κριθεί διατηρητέο, αφού τα πετρόχτιστα σπίτια του με τις κεραμοσκεπές αλλά και τα λιθόστρωτα στενά στις γειτονιές, αποτελούν ιδανικό πάντρεμα αρχιτεκτονικής και φύσης. Εδώ ιδρύθηκε το 18ο αιώνα η "Κοινή Συντροφιά", η πρώτη συνεργατική επιχείρηση για την εκμετάλλευση βαμβακερών υφασμάτων και μεταξιού. Αυτό σημάδεψε την πορεία τόσο του χωριού όσο και ολόκληρης της Θεσσαλίας. Από τη χρυσή, εκείνη, εποχή έχουν απομείνει, σήμερα, 17 αρχοντικά, με πιο αξιόλογο το Αρχοντικό του Σβαρτς, που αποτελεί μουσείο.
Τα Αμπελάκια λοιπόν, μαζί με τα χωριά Ομόλιο, Καρίτσα, Σπηλιά και Μελίβοια αποτελούν το περίφημο Άλσος της Όσσας, ένα δασικό κομμάτι 164 χιλιάδων στρεμμάτων. Συνεχίστε την περιήγηση στο νομό με μια επίσκεψη στην Ελασσόνα, όπου θα δείτε τη μονή της Παναγίας της Ολυμπιώτισσας (12ος αιώνας) με σπάνια κειμήλια και βιβλιοθήκη, και την Αρχαιολογική συλλογή στο τζαμί της πόλης. Στην Καλλιθέα Ελασσόνας λειτουργεί και πίστα διεθνών προδιαγραφών για μότο κρος.
Στα ορεινά, περάστε από την όμορφη Ραψάνη και δείτε τις παλιές εκκλησίες των Αγίων Θεοδώρων και της Μεταμόρφωσης αλλά και τον γραφικό Πυργετό, τον πνιγμένο στο πράσινο. Εβδομήντα περίπου χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Λάρισας, είναι η Τσαριτσάνη, ένα μεγάλο χωριό, κέντρο της υφαντουργίας κάποτε και πατρίδα του Κωνσταντίνου Οικονόμου, μεγάλου δασκάλου του Γένους. Στο χωριό θα δείτε υπέροχα αρχοντικά του 17ου και του 18ου αιώνα και βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες (Αγ. Νικόλαος, Αγ. Παντελεήμονας, Ταξιάρχες, Άγιοι Ανάργυροι, Αγ. Αθανάσιος).
Τέλος, στη νότια πλευρά του νομού, στην άκρη του θεσσαλικού κάμπου, βρίσκονται τα Φάρσαλα, μια κωμόπολη με 7.200 κατοίκους. Όχι ότι θέλω να σας υποτιμήσω, αλλά είμαι σίγουρος ότι στο άκουσμα της πόλης, σας ήρθε στο μυαλό ο ονομαστός χαλβάς, που αποτελεί τη σπεσιαλιτέ της περιοχής και όχι άδικα. Πρέπει όμως να γνωρίζετε πώς εδώ, στα Αρχαία Φάρσαλα, γράφτηκε κι ένα κομμάτι της ρωμαϊκής ιστορίας. Σε σκληρή μάχη που έγινε το 48 π.Χ., ο Ιούλιος Καίσαρας νίκησε τον Πομπήιο.
Χρήσιμα Τηλέφωνα στη Λάρισα (κωδικός 2410)
* ΚΤΕΛ: 537737
* ΟΣΕ: 236250
* Περιφέρεια Θεσσαλίας: 553544
* Νομαρχιακή Επιτροπή Τουρισμού: 597301
* ΕΟΤ: 250919
* Ένωση Ξενοδόχων: 537161-5
* Δήμος: 564200
* Ραδιοταξί: 661414
* ΕΟΣ: 535097, 533886
* ΧΟΣ Ελασσόνας: (24930)23467
|
