 |
|
|  |  |  |  Ξενώνας ανήλικων μεταναστών: Κυνηγώντας το όνειρο της επιβίωσης
Θεσσαλονίκη
Ήρθαν στην Ελλάδα κυνηγημένοι από τη μοίρα που τούς επέβαλε το πολιτικό καθεστώς και οι συνθήκες επιβίωσης στη χώρα τους. Παιδιά ακόμα, μακριά από γονείς και συγγενείς, διέσχισαν χιλιάδες χιλιόμετρα με μια αλλαξιά ρούχα ως αποσκευή και μια φωτογραφία ή ένα μενταγιόν στο στέρνο, για να μην ξεχνούν το χτύπο της καρδιάς από την αγάπη που άφησαν πίσω τους.
Ο Μουσά και ο Αλί είναι δύο έφηβοι από το Αφγανιστάν, που φιλοξενούνται μαζί με άλλους 19 στο "Σπίτι της Άρσις", στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης. Ξεριζωμένοι από τη χώρα τους, προσπαθούν να σταθούν στα πόδια τους, προτού συνεχίσουν το ταξίδι περιπλάνησης σε άλλες πατρίδες. Επειδή, όλοι, θεωρούν την Ελλάδα ενδιάμεσο σταθμό στα σχέδιά τους για το μέλλον. Ο Μουσά θέλει να πάει στη Σουηδία και ο Αλί στη Δανία. Προσπάθησαν ήδη να πραγματοποιήσουν τα σχέδιά τους, περνώντας, κρυμμένοι σε νταλίκες, από την Πάτρα στην Ιταλία, αλλά δεν τα κατάφεραν. Τώρα, μένουν στον ξενώνα και, όπως φαίνεται, καταστρώνουν τα επόμενα σχέδια (δια)φυγής τους?
Ο ξενώνας υποστήριξης και φιλοξενίας ανηλίκων αιτούντων άσυλο, αποτελεί την πιο πρόσφατη δομή της ΑΡΣΙΣ και λειτουργεί τον τελευταίο ενάμιση χρόνο σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ), με χρηματοδότηση κατά 75% από κονδύλια της Ε.Ε. και κατά 25% από το Υπουργείο Υγείας. Έχει δυνατότητα φιλοξενίας 30 παιδιών και κατά το σύντομο διάστημα λειτουργίας του, έχει παράσχει υπηρεσίες σε 170 παιδιά.
Πρόκειται για έναν ξενώνα βραχείας φιλοξενίας ανηλίκων, που απευθύνεται σε παιδιά και εφήβους, θύματα παραμέλησης, κακοποίησης, παράνομης εμπορίας και διακίνησης, παιδιά που βρίσκονται σε κίνδυνο λόγω οικογενειακών ή κοινωνικών-οικονομικών συνθηκών. Στόχος της λειτουργίας του είναι αφενός μεν να καλυφθεί άμεσα η ανάγκη στέγασης ενός παιδιού σε κίνδυνο, αφετέρου δε να δοθεί το απαραίτητο χρονικό διάστημα στους φορείς για τη διερεύνηση και εξεύρεση της καταλληλότερης μόνιμης λύσης για τη φροντίδα του παιδιού.
"Πρόκειται για το μοναδικό ξενώνα ανηλίκων στη βόρεια Ελλάδα με στόχο την υποστήριξη των παιδιών και την αυτονόμησή τους στη συνέχεια", αναφέρει η υπεύθυνη του ξενώνα, Ίρις Πανδίρη.
"Σκιαγραφώντας" το προφίλ των παιδιών που έχουν φιλοξενηθεί, ανέφερε ότι όλα θέλουν να φύγουν από την Ελλάδα και να κατευθυνθούν σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, ευελπιστώντας σε καλύτερη αντιμετώπιση στην παροχή ασύλου. Μάλιστα, τα περισσότερα είναι δικτυωμένα με ανθρώπους που θα τα βοηθήσουν να περάσουν παράνομα τα σύνορα και έχουν πάνω τους χρήματα για να πληρώσουν τους διακινητές. Στην πλειοψηφία τους πάντως, πρόκειται για παιδιά ιδιαίτερα ταλαιπωρημένα, που δύσκολα ανοίγονται σε όσους τα πλησιάζουν και φοβούνται να πουν ακόμα και την πραγματική τους ηλικία.
"Θυμάμαι ένα 9χρονο αγόρι από την Συρία, που μόλις το άφησε στο ξενώνα η αστυνομία, άρχισε να κλαίει και είχαμε πρόβλημα να συνεννοηθούμε μαζί του, αφού μιλούσε μόνο αραβικά. Τελικά, με τη βοήθεια μεταφραστή, μας μίλησε για έναν θείο του, που περιμένει να έρθει να τον πάρει και όντως, ύστερα από μερικές μέρες, εμφανίστηκε ο συγγενής του και με τη συγκατάθεση εισαγγελέα, τον πήρε από τον ξενώνα", λέει η κ. Πανδίρη.
Πολλά, ωστόσο, είναι τα παιδιά που θέλουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους και προσπαθούν από μόνα τους να φύγουν, χωρίς όμως να γνωρίζουν, όπως αναφέρει η κ. Πανδίρη, ότι το "εισιτήριο" που τούς κόβουν τα κυκλώματα παράνομης διακίνησης, είναι για ένα ταξίδι χωρίς επιστροφή.
Παράλληλα, το πρόγραμμα επαναπατρισμού του Ινστιτούτου Μεταναστευτικής Πολιτικής, "σκοντάφτει" σε γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, με αποτέλεσμα να έχουν ήδη συσσωρευτεί εκατοντάδες αιτήσεις από μετανάστες που θέλουν να επιστρέψουν στην χώρα τους.
"Είχαμε στον ξενώνα δύο παιδιά που ήθελαν διακαώς να επιστρέψουν στο Αφγανιστάν. Ο ένας έφηβος ήθελε να γυρίσει, γιατί ήταν πολύ άρρωστος ο πατέρας του και ο άλλος, γιατί οι Ταλιμπάν κρατούσαν όμηρο τον πατέρα του και ήθελε να γυρίσει για να τον απελευθερώσουν και να πάρουν αυτόν στη θέση του, επειδή τα αδέρφια του ήταν παντρεμένα και είχαν οικογένειες!", σημειώνει η κ. Πανδίρη.
Όσοι τελικά μένουν στον ξενώνα, το σύντομο διάστημα της παραμονής τους, πηγαίνουν σχολείο στο Διαπολιτισμικό της Πυλαίας, παρακολουθούν μαθήματα ελληνικών και αγγλικών και, όπως όλοι στη ηλικία τους, "σερφάρουν" ατελείωτες ώρες στο διαδίκτυο.
"Είναι όλοι τους "κολλημένοι" στο facebook" λέει γελώντας η κ. Πανδίρη και δείχνει τα δωμάτια του ξενώνα, όπου μένουν τα παιδιά. Σε κάποια, μάλιστα, τα στρωσίδια είναι στο πάτωμα αφού πολλοί, προτιμούν να κοιμούνται κάτω παρά στα κρεβάτια τους. Βγάζουν ευλαβικά τα παπούτσια τους, όταν μπαίνουν στα δωμάτια και ως καλοί μουσουλμάνοι, αποφεύγουν το χοιρινό και το αλκοόλ. Τα μόνα ενθύμια που κρατάν από την πατρίδα τους είναι κάποια δαχτυλίδια, μενταγιόν ή οικογενειακές φωτογραφίες που κουβαλούν πάντα μαζί τους.
"Συχνό φαινόμενο εντούτοις είναι η κατάθλιψη που βιώνουν ή η υπερδιέγερση που τους εμποδίζει να κοιμηθούν", αναφέρει η υπεύθυνη του ξενώνα.
"Τα ίδια είναι παντού?"
Από τους ελάχιστους ανήλικους μετανάστες που "επέλεξε" να παραμείνει στη Θεσσαλονίκη, έχοντας προηγουμένως φιλοξενηθεί στον ξενώνα, είναι ο 18χρονος πλέον Μοχάμεντ, ο οποίος κατάφερε να αυτονομηθεί, δουλεύοντας σ' ένα πλυντήριο αυτοκινήτων.
"Νοικιάζω μαζί με άλλους τρεις Αφγανούς ένα διαμέρισμα στο Φοίνικα και δουλεύω πάνω από οχτώ ώρες, πλένοντας αυτοκίνητα, με αμοιβή 600 ευρώ, χωρίς ασφάλιση" εξηγεί ο Μοχάμεντ.
Όταν πριν από 2 χρόνια, έφτασε στην Ελλάδα, προσπάθησε κι αυτός να φύγει στην Ιταλία αλλά δεν τα κατάφερε. "Τελικά σκέφτηκα να μείνω εδώ, τα ίδια είναι παντού?" λέει σκεπτικός. Μοναδικό του παράπονο, η έλλειψη ταξιδιωτικών εγγράφων και το γεγονός ότι δεν μπορεί να πάει σχολείο.
"Θέλω να εγγραφώ σε νυχτερινό σχολείο για να μάθω καλύτερα ελληνικά, αλλά ο εργοδότης μου αρνείται να υπογράψει την απαραίτητη αίτηση?", μουρμουρίζει με θλίψη.
|
|
|
|
ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!
|
Όλα τριγύρω
αλλάζουνε και όλα
στα ίδια μένουν...
ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία».
Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με
την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια
έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την
αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να
την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων
- εραστών και της εξουσίας...
ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του
80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και
πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης,
σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα
το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής
μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε
θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο
τόπος και εκείνη η γενιά.
ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές
«μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις
ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον
περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που
χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών
ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα
ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της
...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι
στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους,
για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως
της όποιας εκλογικής αναμέτρησης...
ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν
δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον
από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία
επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα
κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν
υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική
σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική
εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι
σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που
ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι
πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που
...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων»
ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον
δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν
παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για
δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει...
ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια
και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και
γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που
είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την
δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του
Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής
τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι
περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους
«τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές
τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...
|
|
Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας
|
Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>
|
 |
|
|
|
