Κρίση «ξε-κρίση» το φακελάκι στην Ελλάδα καλά κρατεί και, ελαφρώς
ελαφρύτερο, εξακολουθεί να βασιλεύει ιδιαίτερα στον δημόσιο τομέα με
πρωτοκαθεδρία στα νοσοκομεία, τις εφορίες και τις πολεοδομίες. Ακτίνα
φωτός για πρώτη φορά η αντίδραση, η αλλαγή στη στάση των πολιτών,
αφενός με την άρνηση δωροδοκίας και αφετέρου με τη θεώρηση ότι η μη
έκδοση αποδείξεων ισοδυναμεί με περιστατικό διαφθοράς.

Αυτή είναι η εικόνα της «μικροδιαφθοράς» στην Ελλάδα του 2011,
σύμφωνα με την έρευνα της Διεθνούς Διαφάνειας Ελλάδος για το φακελάκι
σε περίοδο κρίσης, την οποία παρουσίασαν ο πρόεδρος της οργάνωσης,
Κώστας Μπακούρης και ο πρόεδρος της εταιρείας Public Issue, Γιάννης
Μαυρής. Μιας έρευνας που διεξήχθη σε διπλάσιο, σε σχέση με πέρσι,
δείγμα 12.000 ατόμων, ισοκατανεμημένο χρονικά και γεωγραφικά, σε
δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και αποκαλύπτει την πλήρη χαρτογράφηση του
φαινομένου, από την έκταση, τον χρόνο, τον χώρο, μέχρι την υπόθεση και
το ποσό.

Σύμφωνα με τον χάρτη της διαφθοράς, το 10,8% των Ελλήνων, με την
μερίδα του λέοντος στο Λεκανοπέδιο, έχει πέσει και φέτος θύμα
διαφθοράς, το 7,4% (7,2%, το 2010) στο Δημόσιο και το 3,4% (4%, το
2010) στον ιδιωτικό τομέα, καταβάλλοντας βάσει του εκτιμώμενου
μεγέθους 554 εκατ. ευρώ έναντι των 632 εκατ. ευρώ του 2010, με μέσον
όρο των χρηματικών ποσών τα 1.406 ευρώ (1.623 ευρώ, το 2010).

Στα δημόσια νοσοκομεία «χτυπάει το κόκκινο» στον τιμοκατάλογο της
διαφθοράς, καθώς το φακελάκι κυμαίνεται από 100 μέχρι 30.000 ευρώ για
επέμβαση και από 30 έως 20.000 ευρώ για «γρηγορόσημο». Ακολουθούν οι
εφορίες, με το κλείσιμο ή τον έλεγχο των βιβλίων να «χρεώνεται» από
100 έως 20.000 ευρώ και την έκδοση δικαιολογητικών από 15 έως 1.000
ευρώ. Ενώ μια γερή δόση έχουν και οι πολεοδομίες, με την οικοδομική
άδεια να κυμαίνεται από 200 έως 8.000 ευρώ και τη νομιμοποίηση
αυθαιρέτων από 200 έως 5.000 ευρώ.

«Φθηνότερος» ο ιδιωτικός τομέας, με την επέμβαση στα νοσοκομεία να
κυμαίνεται από 150 έως 7.000 ευρώ και τις ιατρικές εξετάσεις από 30
έως 500 ευρώ, ενώ ένας έλεγχος ΚΤΕΟ κοστίζει επιπλέον από 20 έως 100
ευρώ και ένα δίπλωμα οδήγησης από 40 έως 500 ευρώ.

Ποιοι, όμως, είναι τα θύματα της μικροδιαφθοράς; ’νδρες, ηλικίας
45- 54 ετών, από τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα, μορφωτικά και
κοινωνικά συνθέτουν την πλειοψηφία των ανθρώπων που υποκύπτουν στην
«τακτική» του «λαδώματος», χωρίς, ωστόσο, να είναι σαφές με ποιας από
τις δύο πλευρές της συνδιαλλαγής υποκίνηση.

’ξιο λόγου, όμως, είναι η ανάδυση της άρνησης στο φακελάκι, για
πρώτη φορά, στα ελληνικά χρονικά. Όπως προέκυψε από την έρευνα, το 25%
των ερωτηθέντων στον δημόσιο τομέα και το 21% στον ιδιωτικό αρνήθηκε
να πληρώσει φακελάκι. Το ίδιο πρωτοεμφανιζόμενη είναι και η αντίληψη
των πολιτών ότι η μη έκδοση απόδειξης συνιστά πράξη διαφθοράς, η οποία
δεν συνυπολογίστηκε στην παρούσα έρευνα.

Όσο για το μέλλον του φαινομένου, όπως επισήμανε ο κ. Μαυρής,
προκύπτει ένας «δυϊσμός» στους Έλληνες: πολλοί είναι αισιόδοξοι ότι η
Ελλάδα μπορεί να ξεφύγει από τη διαφθορά, αλλά και σχεδόν άλλοι τόσοι
δεν ελπίζουν σε τέτοια αλλαγή.

Η ευαισθητοποίηση, αρχικά και η κινητοποίηση σε δεύτερο βήμα, όπως
είπε ο κ. Μπακούρης, είναι ιδιαίτερης σημασίας, γι΄ αυτό και η Διεθνής
Διαφάνεια Ελλάδος εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση. Με έρευνες, όπως
αυτή, που συνιστούν εργαλείο το οποίο μπορεί να συμβάλει στην
καταπολέμηση του φαινομένου και να γίνει μοχλός πίεσης προς την
πολιτεία, για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις αλλά και δράσεις για την
ενθάρρυνση των πολιτών να καταγγέλλουν τη διαφθορά, ώστε από
συνένοχοι, να γίνουν πολέμιοί της.