Τα σπίτια αυτά «εκμεταλλεύονται» κάθε μορφή ενέργειας εντός τους -από τη θερμότητα που παράγει το ανθρώπινο σώμα μέχρι εκείνη από τον φούρνο μαγειρέματος και τους ηλεκτρικούς λαμπτήρες- καθώς το ισχυρό θερμομονωτικό τους περίβλημα και η μεγάλη αεροστεγανότητα διασφαλίζουν ότι δεν υπάρχουν θερμικές απώλειες και ότι αυτά εκμεταλλεύονται στο έπακρον τα θερμικά οφέλη.

Έτσι, διατηρούν στο εσωτερικό τους σταθερή θερμοκρασία 20 βαθμών Κελσίου και τα παραδοσιακά μέσα θέρμανσης χρειάζεται να επιστρατευτούν μόνο εάν οι ένοικοι επιθυμούν πιο ζεστό περιβάλλον (άνω των 20 βαθμών) ή αν απουσιάζουν από το σπίτι πολλές μέρες.

Χωρίς μούχλα και σκόνη…

Μάλιστα, η αεροστεγανότητα του κτηρίου είναι τέτοια, ώστε όχι απλά δεν κινδυνεύει από διαβρώσεις και ανάπτυξη μούχλας, αλλά περιορίζονται σημαντικά και οι ανάγκες ...ξεσκονίσματος, καθώς η σκόνη ελαχιστοποιείται, όπως εξηγεί ο πολιτικός μηχανικός τεχνικής εκπαίδευσης Στέφανος Χατζούλης, μέλος της ομάδας, που δημιουργεί την ομάδα παθητικών σπιτιών στην Αγριά Βόλου, σε συνεργασία με το Διεθνές Ινστιτούτο Παθητικών Σπιτιών.

«Για πρώτη φορά επιχειρείται στην Ελλάδα τόσο τεκμηριωμένη διαδικασία σχεδιασμού και ελέγχου. Σκεφτείτε ότι για να ελέγξουμε την αεροστεγανότητα και τη θερμική απόδοση και να δούμε αν είναι σε παραλληλία με τη μελέτη χρησιμοποιούμε -μεταξύ άλλων- θερμικές κάμερες», σημειώνει ο κ.Χατζούλης.

Τα παθητικά σπίτια, προσθέτει, πρέπει να πληρούν πέντε βασικές αρχές: να έχουν ισχυρό θερμομονωτικό περίβλημα, μηδενικές «θερμογέφυρες», μεγάλη αεροστεγανότητα, άριστη ποιότητα και τοποθέτηση κουφωμάτων και κεντρικό αερισμό με ανάκτηση θερμοκρασίας άνω του 90%. Πρακτικά, το τελευταίο σημαίνει ότι αν έξω από το κτήριο η θερμοκρασία τείνει στους μηδέν βαθμούς Κελσίου και μέσα ο υδράργυρος δείχνει 20 C, τότε ο φρέσκος δροσερός αέρας εισάγεται στο οικοδόμημα, χωρίς να φέρει μαζί του... το κρύο (σε θερμοκρασία 19 βαθμών Κελσίου).

’λλα πλεονεκτήματα; Σύμφωνα με τον κ.Χατζούλη, αυτά είναι το βελτιωμένο μικροκλίμα και άριστη ποιότητα ζωής εντός του κτηρίου (κατηγορία «comfort plus A»), πολύ σημαντική μείωση των δαπανών συντήρησης της οικοδομής και αύξηση της προστιθέμενης αξίας του ακινήτου. «Είναι σαν να ζεις σε ένα σπίτι με μονίμως κλειστά παράθυρα και άρα χωρίς σκόνη, φασαρία κτλ, αλλά με φως και φρέσκο αέρα», λέει χαρακτηριστικά.

140.000 «παθητικά» κτήρια παγκοσμίως

Σύμφωνα με τον κ.Χατζούλη, παγκοσμίως υπάρχουν ήδη περίπου 140.000 παθητικά κτήρια -είτε αποπερατωμένα είτε υπό κατασκευή είτε υπό μελέτη- αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά στα επόμενα χρόνια, καθώς διαπιστώνεται πλέον «έκρηξη» ενδιαφέροντος για αυτές τις οικολογικές και οικονομικές κατασκευές.

Μάλιστα, στην πρωτοπόρα -από αυτή την άποψη- Γερμανία λειτουργούν ήδη και παθητικά κτήρια παιδικών σταθμών. Μάλιστα, ήταν εκεί που διαπιστώθηκε ότι όταν οι ένοικοι απουσιάζουν, πχ, για το Σαββατοκύριακο (όπως τα παιδιά), η θερμοκρασία του χώρου πέφτει και έτσι αποφασίστηκε η πρώτη ώρα των «μαθημάτων» να αξιοποιηθεί για ήπια πρωινή γυμναστική, ώστε να παραχθεί θερμότητα!

Κόστος και χρόνος απόσβεσης

«Ένα παθητικό σπίτι είναι κατά 60-120 ευρώ/τμ ακριβότερο, σε σχέση με ένα συμβατικό, αλλά εάν προχωρήσεις σε αυτή την επένδυση χωρίς δάνειο, το κόστος αποσβένεται μέσα σε 3,5-4 χρόνια. Για τη μετατροπή ενός ήδη υφιστάμενου κτηρίου από συμβατικό σε παθητικό, το κόστος διαφοροποιείται είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω, αναλόγως του κτηρίου», εξηγεί ο κ.Χατζούλης και προσθέτει ότι κάποιες από τις παρεμβάσεις του παθητικού σπιτιού μπορούν να χρηματοδοτηθούν από το πρόγραμμα «εξοικονομώ κατ΄οίκον».

Τί θα μπορούσαν να σημαίνει για την ελληνική οικονομία η στροφή στα παθητικά κτήρια; «Η Ελλάδα μπορεί να δώσει έμφαση σε αυτό τον τομέα, δεδομένου ιδίως ότι διαθέτει πάνω από 50 βιομηχανίες μονωτικών και εκατοντάδες βιομηχανίες κουφωμάτων, ενώ η πώληση της λογικής του comfort plus A μπορεί να δημιουργήσει νέα δεδομένα για τον ελληνικό τουρισμό και τα ξενοδοχεία. Επίσης, όπως αναφέρθηκε σε πρόσφατο παγκόσμιο συνέδριο, αν αναβαθμιστεί το υπάρχον κτηριακό δυναμικό της Γερμανίας, αυτό θα είναι αρκετό για να δημιουργηθεί απασχόληση για περίοδο 40 χρόνων», κατέληξε.

Σημειώνεται ότι τα παθητικά σπίτια στην Αγριά παρουσιάστηκαν πρόσφατα, σε εκδήλωση που διοργάνωσε η X-G Lab & Development, με τη στήριξη των PHI (Passive House Institute), iPHA (international Passive House Accosiation) και Z.E.P.H.I.R. (Zero Energy & Passive House Institute for Research)._