Η   Ε λ λ η ν ι κ ή   Φ ω ν ή   σ ε   5 5   γ λ ώ σ σ ε ς
   G r e e k   V o i c e   i n   5 5   l a n g u a g e s



Πάμε Σινεμά ; Οι ταινίες της εβδομάδας
 
ελληνική φωνή - κεντρική σελίδα  
επικοινωνία εκτύπωση
 
Εκδότης-Διευθυντής: ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΥΤΥΧΙΔΗΣ
Διευθύντρια Σύνταξης: ΤΟΝΙΑ ΜΑΝΙΑΤΕΑ
Ηλεκτρονική Ενημέρωση για την Ελλάδα και τον Κόσμο - News - Nachrichten
Θέατρο - Σινεμά    (click)   Μουσική    (click)  Αθλητισμός    (click)  Οικονομικά Θέματα    (click)
     




Εβδομήντα χρόνια από τον θάνατο τού πρωτοκαπετάνιου τού ΕΛ.ΑΣ., Άρη Βελουχιώτη 



Αθήνα - (Ανταπόκριση Νατάσσα Δομνάκη)

 Με την ευκαιρία των 70 χρόνων από το τραγικό τέλος του 'Αρη Βελουχιώτη (15/6/1945) κυκλοφορεί αυτές τις ημέρες σε επανέκδοση, η τριλογία με τα πεζογραφήματα του Μπάμπη Κλάρα, μικρότερου αδελφού του Θανάση Κλάρα και πρωτοκαπετάνιου του ΕΛΑΣ, του θρυλικού 'Αρη.

   Την πεζογραφική τριλογία (εκδ.ΚΨΜ) είχε εκδώσει ο Μπάμπης Κλάρας το 1983, προς το τέλος της ζωής του, αναδεικνύοντας την ιδεολογική θέση του απέναντι στα ιστορικά γεγονότα και την προσωπική του δράση.

   Πρόκειται για τα διηγήματα «Το παραμύθι ενός λαού που δεν είναι παραμύθι», τη βιογραφία «Ο αδερφός μου ο 'Αρης» και τη μυθιστορηματική βιογραφία «Η περιπέτεια ενός ανθρώπου του 20ου αιώνα».

   Ο δημοσιογράφος και πολυγραφότατος συγγραφέας Μπάμπης Κλάρας (1910-1986), ήταν το τέταρτο και τελευταίο παιδί της εύπορης οικογένειας του Δημήτρη Κλάρα, από τη Λαμία. Φοίτησε στη Νομική Σχολή Αθηνών.

   Η δημοσιογραφική του πορεία ξεκίνησε προπολεμικά και κορυφώθηκε μεταπολεμικά στην εφημερίδα "Βραδυνή" της οποίας υπήρξε διεθυντής στην περίοδο της δικτατορίας. Τα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης ήταν πολεμικός ανταποκριτής του ΕΛΑΣ, στο βουνό.

    Μέσα στη γενικότερη ιστοριογραφία για τον 'Αρη Βελουχιώτη, διακρίνει κανείς στα κείμενα του Μπάμπη Κλάρα την αγωνία του για την πολιτκή αποκατάσταση του 'Αρη.

   Στo αντιμυθιστόρημα, όπως αποκαλεί το έργο του «Ο αδερφός μου ο 'Αρης», περιλαμβάνεται ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον κεφάλαιο με σπάνιες φωτογραφίες, επιστολές της οικογένειας και μαρτυρίες, το γράμμα του 'Αρη προς το Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΕ τον Σεπτέμβριο του 1943. Το ποίημα της μάνας του 'Αρη, άλλα ποιήματα για τον πρωτοκαπετάνιο του ΕΛΑΣ και σπάνια ντοκουμέντα.

   «Παρανόμι είναι το 'Αρης Βελουχιώτης» γράφει ο Μπάμπης Κλάρας στο βιβλίο για τον αδελφό του: «Συμβολικό και μαχητικό. Μόνος του το είχε σοφιστεί. Για να δείξει ότι ο αγώνας κατά των κατακτητών του τόπου μας κατηφόριζε από τα ψηλά βουνά με τα ορθόκορμα ελάτια και ότι ήταν σωστός πόλεμος εναντίον των ξένων κατακτητών των όσιων και των ιερών της πατρίδας και του λαού της… Το πραγματικό του όνομα ήταν Θανάσης Δ.Κλάρας. Η γενιά του κρατούσε από αγωνιστές του Εικοσιένα… πριν απ' όλα ήταν Έλληνας και 'Ανθρωπος. Ξεκίνησε από τη ζωή και την κοινωνική πάλη. Υψώθηκε πάνω από τον εαυτό του. Και με μια κορυφαία εξακόντιση πάνω από κόμματα και παρατάξεις, έγινε ο σαρκωτής και ψυχωτής των καημών και των πόθων ενός ολόκληρου έθνους κι ενός ολόκληρου λαού. Στο πρόσωπό του ζωντάνεψαν οι μορφές των αγωνιστών του 1821 και πήραν σάρκα και οστά οι αγωνιστές του 1940-1945. Ήταν και παραμένει ο τραγικός πρόμαχος της εθνικής μας Αντίστασης και της Λαϊκής Κυριαρχίας» γράφει ο Μπάμπης Κλάρας.

                                        Ο μύθος του 'Αρη

    «Λαμποκοπούν χρυσά σπαθιά πέφτουν ντουφέκια ανάργια ο 'Αρης κάνει πόλεμο μ' αντάρτες παλικάρια». Ο 'Αρης τραγουδήθηκε σε σκοπούς δημοτικούς, έγινε αντάρτικο τραγούδι, ποίημα, μυθιστόρημα, η φωτογραφία του έγινε αφίσα.

   Πώς διαμορφώθηκε και ποιες φάσεις πέρασε ο μύθος του 'Αρη Βελουχιώτη; ρωτάμε τον ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ηλία Νικολακόπουλο.

   «Ο Θανάσης Κλάρας ως 'Αρης Bελουχιώτης έζησε μόνο τρία χρόνια» απαντά ο Ηλίας Νικολακόπουλος. «Από τις 7 Ιουνίου 1942 όταν με τους αντάρτες κήρυξε τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα από την Δομνίστα της Eυρυτανίας έως το τραγικό του τέλος στις 15 Ιουνίου 1945. Σ' αυτό το διάστημα είχε ήδη γίνει μύθος για τους συναγωνιστές του και τρόμος για τους αντιπάλους, συνδυάζοντας τη μορφή του Κολοκοτρώνη "φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους" με τη μορφή του Οδυσσέα Ανδρούτσου που δολοφονήθηκε από ελληνικά χέρια. Η κομματική καταδίκη του που ανακοινώθηκε λίγο πριν τον θάνατό του αλλά και το κρεμασμένο στον φανοστάτη Τρικάλων κεφάλι του, έδωσαν μια άλλη και εν μέρει αντιφατική διάσταση στον μύθο του 'Αρη.Χαρακτηριστικό το πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της εφημερίδας του ΕΑΜ 'Ελεύθερη Ελλάδα' για τη βάρβαρη μεταχείριση του πτώματος του 'Αρη».

   Ποια είναι τα κομβικά σημεία στην πολιτική και στρατιωτική πορεία του πρωτοκαπετάνιου του ΕΛΑΣ; «Για τον 'Αρη Βελουχιώτη η εθνική αντίσταση όφειλε να συνδυαστεί και συνδυαζόταν εκ των πραγμάτων με μια κοινωνική επανάσταση και με το όραμα της λαοκρατίας. Χαρακτηριστικό δείγμα των αντιλήψεων του είναι ο λόγος που εκφώνησε στη Λαμία τον Οκτώβρη του 1944 -ο οποίος αναπαράγεται και στο βιβλίο του Μπάμπη Κλάρα- όπου αναφέρει ότι "δεν θα αφήσουμε το όπλο από το χέρι μας αν δεν πετύχουμε και την διπλή λευτεριά: τη λαοκρατία". Βέβαια παρά την αναφορά του στα όπλα, τη λαοκρατία τη βλέπει να προκύπτει από ένα διπλό "ράπισμα", πρώτα με δημοφήφισμα για την οριστική καταδίκη της βασιλείας και δεύτερον με εκλογές "που θα καθορίσουν το πολίτευμα της χώρας μας". Το κρίσμο πάντως ζήτημα που τον απασχολεί» συνεχίζει ο Ηλίας Νικολακόπουλος «είναι η παρουσία των 'Αγγλων για τους οποίους, ήδη από τον Σεπτέμβριο του 1943, εκφράζεται με τον πιο αρνητικό τρόπο, θεωρώντας τους εξίσου επικίνδυνους εχθρούς με τους Γερμανούς. Η αντιπάθεια του 'Αρη για τους 'Αγγλους ήταν πάντως αμοιβαία. Ακόμα και στη διάρκεια της κατοχής, την άνοιξη του 1944 αγγλικά αεροπλάνα πετούσαν προκηρύξεις στην Ελεύθερη Ελλάδα καταγγέλοντας τον Αρη»

   Πότε επανέρχεται στο προσκήνιο η συζήτηση για τον 'Αρη Βελουχιώτη; «Για αρκετά χρόνια μετά τον θάνατό του, λίγοι μόνο συναγωνιστές του διατήρησαν ζωντανή τη μνήμη της ηρωϊκής προσφοράς του» παρατηρεί ο Ηλίας Νικολακόπουλος. «Έπρεπε να περάσουν περίπου δέκα χρόνια από το τέλος του εμφυλίου για να ζωντανέψει και πάλι σ΄ ένα ευρύτερο κοινό, το όνομα 'Αρης Βελουχιώτης. Την περίοδο της δικτατορίας οι αναφορές στην Εαμική Αντίσταση και ειδικότερα στον 'Αρη Βελουχιώτη έρχονται και πάλι ως απάντηση στο χουντικό καθεστώς. Επιπλέον, η έκρηξη εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων στον τρίτο κόσμο και ο τραγικός θάνατος του Τσε Γκεβάρα εντάσουν τον 'Αρη Βελουχιώτη σε ένα διεθνές πανόραμα λαϊκών αγωνιστών με τραγικό τέλος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το βιβλίο του Ντομινίκ Εντ «Οι καπετάνιοι» (η γαλλική έκδοση πρωτοκυκλοφόρησε το 1972).Έτσι μετά την μεταπολίτευση η αφίσα με το πρόσωπο του 'Αρη κοσμεί φοιτητικά δωμάτια και γραφεία κομματικών οργανώσεων, δίπλα στην αφίσα του Τσε Γκεβάρα. Η αναγνώριση της Εαμικής Αντίστασης το 1982, που συμβολικά εορτάζεται στις 25 Νοεμβρίου, ημέρα ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοπόταμου στην οποία ο 'Αρης πρωταγωνίστησε, τον καθιστούν πλέον εθνικό σύμβολο».

    Στα βουνά του 'Αρη 

   Από πρόσφατο κείμενο του ιστορικού Σπύρου Ασδραχά για τον 'Αρη Βελουχιώτη, παραθέτουμε το εξής απόσπασμα:

   «Τον 'Αρη τον φανταζόμουνα κάτι σαν εκείνα τα ονόματα του '21 που από τότε τα είχα ακουστά. Θα έλεγα σήμερα, ένας λαός αγροτικός και βουνίσιος με τους δικούς του εκφραστικούς τρόπους, μου εδραίωσε αυτή την πρώτη εντύπωση ο Γιώργης Κοτζιούλας στο βιβλίο του ''Όταν ήμουν με τον 'Αρη''. Ένας παλιός μου φίλος, ευφάνταστος, μου έλεγε ότι στο χωριό του, στο Ζαγόρι, η θειά του μοιρολόγησε στα βλάχικα τον 'Αρη. Δε θυμάμαι κάποιο στίχο απ' αυτό το μοιρολόι. Ίσως να το έφτιαξε ο παλιός εκείνος φίλος και ποτέ η θειά του να μη μοιρολόγησε τον 'Αρη. Δεν έχει σημασία η αλήθεια του πράγματος. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι του 'Αρη του έπρεπε ένα μοιρολόι, ύστερα από το τυφλό του πήδημα στον πρόωρο θάνατο....»

  
 



 

ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!

Όλα τριγύρω αλλάζουνε και όλα στα ίδια μένουν... ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία». Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων - εραστών και της εξουσίας... ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του 80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης, σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο τόπος και εκείνη η γενιά. ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές «μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της ...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους, για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως της όποιας εκλογικής αναμέτρησης... ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που ...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων» ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει... ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους «τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...

Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας

Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>


 




Ειδήσεις για όλους | Θέματα | Τουριστικό Ρεπορτάζ | Ιατρικά Θέματα | Παρουσίαση Βιβλίων | Επικοινωνία