|
| | | |
Frankfurter Allgemeine Zeitung
Tα ξεχασμένα δεινά των Ελλήνων του Πόντου
Frankfurter Allgemeine Zeitung.-
«O εκτοπισμός των Ελλήνων του Πόντου από την Τουρκία είναι ένα ελάχιστα γνωστό κεφάλαιο του Α' Παγκοσμίου Πολέμου», έγραψε σε εκτενές αφιέρωμα για τα δεινά που βίωσε ο ποντιακός ελληνισμός στην Τουρκία, η Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) στο πολιτιστικό της ένθετο. Ο γερμανός δημοσιογράφος της εφημερίδας της Φρανκφούρτης ταξίδεψε ο ίδιος στη Μαύρη Θάλασσα, στην αλλοτινή πατρίδα της γιαγιάς του και διηγείται την ιστορία της φυγής της, τον Αύγουστο του 1917 από την πόλη Ορντού (σ.σ. παλιά ελληνική ονομασία Κοτύωρα).
Ο αρθρογράφος περιγράφει τα γεγονότα του Αυγούστου του 1917, όταν δεκάδες ρωσικά πολεμικά πλοία και ρώσοι στρατιώτες άρχισαν να πολιορκούν την πόλη. Όπως επισημαίνει ο δημοσιογράφος, «γινόταν πόλεμος, η Ρωσία πίεζε την Οθωμανική Αυτοκρατορία στη βορειοανατολική της πλευρά. Θεωρούσε εαυτήν προστάτιδα δύναμη των χριστιανικών μειονοτήτων. Οι Τούρκοι στρατιωτικοί, αντίθετα, υποπτεύονταν τους χριστιανούς ως συνεργούς του εχθρού. Με αυτό το πρόσχημα σφαγιάστηκε και εκτοπίστηκε ολόκληρος ο αρμενικός πληθυσμός των ακτών της Μαύρης Θάλασσας το 1915 – και στην Ορντού. Τα άδεια σπίτια των Αρμενίων ήταν μια προειδοποίηση προς τους Έλληνες: ότι θα ήταν οι επόμενοι». Ο φόβος του ελληνικού πληθυσμού της Ορντού ότι θα έχει την ίδια μοίρα ήταν τόσο μεγάλος, αναφέρει ο αρθρογράφος, ώστε 2.500 άτομα επιβιβάστηκαν στα ρωσικά πολεμικά πλοία για να διαφύγουν. Όπως σημειώνει, «ο κόσμος πληροφορήθηκε μόλις εννιά μήνες αργότερα τη ρωσική επίθεση και την εκκένωση της πόλης από άτομα της ελληνικής μειονότητας. Οι New York Times έγραψαν για τα γεγονότα τον Απρίλιο του 1918. Το σχετικό άρθρο φιλοξενούσε δηλώσεις κατοίκων της Ορντού που είχαν διαφύγει μέχρι και το Μπρούκλιν».
Το δημοσίευμα αναφέρεται μεταξύ άλλων στη Συνθήκη της Λωζάννης και την αναγκαστική ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, η οποία, όπως σχολιάζει ο αρθρογράφος, «άφησε βαθιά τραύματα σε όσους επλήγησαν. Οι απόγονοι των εκτοπισμένων Ελλήνων του Πόντου αισθάνονται τον πόνο μέχρι σήμερα».
Η FAZ αναφέρεται σε απελάσεις όσων Ελλήνων Ποντίων δεν είχαν επιβιβαστεί στα ρωσικά πλοία και σε αναγκαστικές πορείες θανάτου προς την ενδοχώρα, που προκάλεσαν τον θάνατο πολλών από ασθένειες και εξάντληση. Όπως επισημαίνει το δημοσίευμα, «ήταν η αρχή αυτού που πολλοί ιστορικοί χαρακτηρίζουν στο μεταξύ γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου. Ολοένα περισσότεροι Έλληνες εκτοπίζονταν από παράκτιες πόλεις με πορείες θανάτου προς την ενδοχώρα, παραστρατιωτικές ομάδες επιτίθεντο σε ελληνικά χωριά σκοτώνοντας τους κατοίκους τους (…). Η τουρκική κυβέρνηση αρνείται μέχρι σήμερα να αναγνωρίσει τη συστηματική εξόντωση Αρμενίων, Ελλήνων και άλλων χριστιανών. Το ψήφισμα του γερμανικού κοινοβουλίου το 2016 αναγνωρίζει τη γενοκτονία 1,5 εκατομμυρίου Αρμενίων, αλλά η εκτέλεση των Ελλήνων του Πόντου - εκτιμήσεις κάνουν λόγο για έως και 350.000 ανθρώπους - δεν αναφέρεται ρητά. Γίνεται λόγος (σ.σ. στο ψήφισμα) μόνο για "μέλη άλλων χριστιανικών εθνοτικών ομάδων"».
|
|
|
|
ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!
|
Όλα τριγύρω
αλλάζουνε και όλα
στα ίδια μένουν...
ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία».
Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με
την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια
έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την
αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να
την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων
- εραστών και της εξουσίας...
ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του
80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και
πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης,
σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα
το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής
μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε
θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο
τόπος και εκείνη η γενιά.
ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές
«μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις
ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον
περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που
χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών
ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα
ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της
...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι
στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους,
για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως
της όποιας εκλογικής αναμέτρησης...
ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν
δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον
από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία
επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα
κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν
υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική
σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική
εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι
σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που
ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι
πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που
...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων»
ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον
δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν
παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για
δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει...
ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια
και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και
γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που
είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την
δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του
Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής
τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι
περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους
«τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές
τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...
|
Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας
|
Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>
|
|
|
|
|