|
| | | |
Τρία μονόπρακτα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για τη ψυχανάλυση
Η όπερα στον…ψυχαναλυτή
Αθήνα
Η ψυχανάλυση είναι το βασικό θέμα των τριών μονόπρακτων έργων σύγχρονης όπερας που παρουσιάζονται, σε ενιαίο σκηνικό, στο θέατρο Ολύμπια στις 21 και 23 Ιουνίου.
Τα δύο εξ' αυτών, ο «Διωγμένος» της Ευαγγελίας Τόνια και«Ο Φρόιντ για εκείνη» του Ιωσήφ Βαλέτ, επελέγησαν μέσω διαγωνισμού για «νέο έργο όπερας Ελληνα συνθέτη» τον οποίο διοργάνωσε για πρώτη φορά η ΕΛΣ σε συνεργασία με την Ένωση Ελλήνων Μουσουργών.
Το τρίτο έργο, η «Παλίρροια» του Μπόρις Μπλάχερ γράφτηκε το 1946 στο Βερολίνο. Την ορχήστρα της σύγχρονης όπερας της ΕΛΣ διευθύνει ο Νίκος Βασιλείου ενώ την σκηνοθεσία υπογράφει ο Αλέξανδρος Ευκλείδης.
«Όπερα και ψυχανάλυση συνδέθηκαν άρρηκτα σε όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Η σκηνή του ασυνειδήτου αναζήτησε και βρήκε στη σύγχρονη όπερα ένα χώρο για να ξεδιπλωθεί, ενώ, από την άλλη, η ψυχανάλυση ασχολήθηκε εκτενώς με το οπερατικό ρεπερτόριο, αλλάζοντας δια παντός τον τρόπο με τον οποίο το αντιλαμβανόμαστε», τονίζει ο σκηνοθέτης.
«Ο Διωγμένος» της Λίνας Τόνια είναι ένα μονόδραμα, του οποίου η δράση μετατοπίζεται ολοκληρωτικά στο πεδίο της συνείδησης. Το έργο «Ο Φρόυντ για εκείνη», του Ιωσήφ Βαλέτ έχει ως σημείο εκκίνησης τη διάσπαση της ενιαίας συνείδησης, που αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα θέματα που η ψυχανάλυση πρόσφερε στην τέχνη, εξηγεί ο Α. Ευκλείδης και συνεχίζει: «Η Παλίρροια του Μπόρις Μπλάχερ, γραμμένη το 1946 στο κατεστραμμένο Βερολίνο, στρέφεται γύρω από την άρση των κοινωνικών αναστολών σε κατάσταση εξαίρεσης, ένα θέμα που επίσης προϋποθέτει την ψυχαναλυτική ματιά».
Κεντρικό ζητούμενο της παράστασης όπως επισημαίνει ο σκηνοθέτης είναι η θεατροποίηση ψυχικών διαδικασιών. Το παιχνίδι των αναδιπλασιασμένων ταυτοτήτων, των διάσπαρτων εικόνων του ασυνείδητου, των προβολών και των μιμήσεων συνιστούν τα εργαλεία της σκηνικής απόδοσης των ψυχικών διεργασιών που αποτυπώνονται στα έργα.
Τους ρόλους ερμηνεύουν η Βούλα Αμιραδάκη ("Διωγμένος"), Μαρία Κόκκα, Ελενα Μαραγκού ("Ο Φρόιντ για εκείνη"), Γεωργία Ηλιοπούλου, Νίκος Στεφάνου, Διονύσης Τσαντίνης, Πέτρος Σαλάτας ("Η παλίρροια").
|
|
|
|
ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!
|
Όλα τριγύρω
αλλάζουνε και όλα
στα ίδια μένουν...
ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία».
Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με
την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια
έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την
αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να
την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων
- εραστών και της εξουσίας...
ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του
80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και
πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης,
σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα
το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής
μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε
θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο
τόπος και εκείνη η γενιά.
ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές
«μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις
ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον
περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που
χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών
ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα
ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της
...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι
στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους,
για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως
της όποιας εκλογικής αναμέτρησης...
ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν
δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον
από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία
επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα
κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν
υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική
σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική
εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι
σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που
ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι
πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που
...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων»
ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον
δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν
παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για
δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει...
ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια
και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και
γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που
είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την
δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του
Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής
τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι
περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους
«τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές
τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...
|
Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας
|
Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>
|
|
|
|
|