Ο χρόνος είναι σωτήριος σε περίπτωση εμφράγματος. Όσο πιο σύντομα διακομιστεί ο ασθενής στο νοσοκομείο τόσο μικρότερος είναι ο κίνδυνος θανάτου. Για έναν ασθενή με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου που θα φθάσει στον ιδανικό χρόνο στο νοσοκομείο, ο κίνδυνος ενδονοσοκομειακής θνητότητας είναι μόνο 4-5% εάν υποβληθεί σε αγγειοπλαστική, 6-8% εάν χορηγηθεί θρομβόλυση και 15-30% εάν δεν υποβληθεί σε καμία από τις παραπάνω θεραπείες. Ποιος όμως είναι ο ιδανικός χρόνος;

"Ο ιδανικός χρόνος από την έναρξη του πόνου μέχρι την κλήση του ΕΚΑΒ, αφού πάρει υπογλώσσια μια ασπιρίνη, πρέπει να είναι 3-5 λεπτά. Από την ενημέρωση του ΕΚΑΒ μέχρι να φθάσει στο νοσοκομείο ο ασθενής, ο χρόνος πρέπει να είναι 30 λεπτά. Από την ώρα που θα φτάσει ο ασθενής στο νοσοκομείο μέχρι να χορηγηθεί θρομβόλυση ή καλύτερα να υποβληθεί σε αγγειοπλαστική, ο χρόνος πρέπει να είναι αντίστοιχα 30 λεπτά και 90-120 λεπτά" επισήμανε ο επίκουρος καθηγητής καρδιολογίας και συντονιστής διευθυντής του Τζάνειου Νοσοκομείου, Στέφανος Φούσας, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου στο πλαίσιο του Σεμιναρίου Ομάδων Εργασίας της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρεία, που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη.

Δυστυχώς όμως το 70% των ατόμων που παθαίνουν έμφραγμα αντί να καλέσουν αμέσως το ΕΚΑΒ το κάνουν μετά από 1-3 ώρες. Το 30% από αυτούς πεθαίνει την πρώτη ώρα μετά το έμφραγμα ενώ ένας στους πέντε δεν προλαβαίνει να πάει στο νοσοκομείο.

Στις μέρες μας η κυριότερη αιτία θανάτου είναι το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου και ακολουθούν τα τροχαία και ο καρκίνος. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία νόσο είναι πάρα πολλοί (κάπνισμα, χοληστερίνη, αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, παχυσαρκία, οικογενειακό ιστορικό, άγχος, καθιστική ζωή). Όπως ανέφερε ο κ. Φούσας στην Αμερική και τις Σκανδιναβικές χώρες, όπου έχουν μειώσει αυτούς τους παράγοντες κινδύνου, έχουν μειώσει και την επίπτωση του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου. Σε χώρες όπου οι παράγοντες κινδύνου είναι σε έξαρση όπως στην Ελλάδα, το έμφραγμα του μυοκαρδίου παρουσιάζεται σε μεγάλο ποσοστό. "Η χώρα μας, δυστυχώς, είναι πρώτη στο κάπνισμα, στην παχυσαρκία, στην καθιστική ζωή και έχει αυξημένους πολλούς παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία νόσο. Για να αποφύγουμε το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου πρέπει να μειώσουμε τους παράγοντες κινδύνου" υπογράμμισε ο κ. Φούσας.

"Στη χώρα μας, στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις, υπάρχει οργανωμένη αντιμετώπιση του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου με αγγειοπλαστική. Στο Τζάνειο Νοσοκομείο καταγράψαμε αυτούς τους χρόνους και ευρέθη ότι ο πρώτος χρόνος, δηλαδή από την έναρξη του πόνου μέχρι την κλήση στο ΕΚΑΒ είναι πολύ μεγάλος. Το κοινό πρέπει να ενημερωθεί και να ευαισθητοποιηθεί ότι ο χρόνος αυτός πρέπει να είναι 3-5 λεπτά" πρόσθεσε ο κ. Φούσας.

Εκατομμύρια οι θάνατοι από καρδιαγγειακά νοσήματα

Τα καρδιαγγειακά νοσήματα ευθύνονται για 17 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο σε ολόκληρο τον κόσμο με τις εκτιμήσεις να ανεβάζουν τον αριθμό στα 25 εκατομμύρια έως το 2025, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που παρουσίασε ο πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, συντονιστής διευθυντής του Καρδιολογικού Τμήματος του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Ιπποκράτειο», Ιωάννης Καλλικάζαρος.

Η αυξημένη αρτηριακή πίεση αποτελεί το σπουδαιότερο τροποποιήσιμο παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου και αφορά μεγάλο τμήμα του ενήλικου πληθυσμού καθώς περισσότεροι από 2.500.000 Έλληνες είναι υπερτασικοί. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό πως μόλις το 40-50% των υπερτασικών έχει ρυθμισμένη την αρτηριακή του πίεση. Η αρτηριακή πίεση ευθύνεται για το 54% των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων και το 40% των περιπτώσεων στεφανιαίας νόσου ενώ μόλις το 40-50% των υπερτασικών έχει ρυθμισμένη την αρτηριακή πίεση.

"Σήμερα παρά την επισήμανση της επιλογής ενός υγιεινού τρόπου ζωής και την ύπαρξη πολλών αντιυπερτασικών φαρμάκων δεν είμαστε ικανοποιημένοι από το ποσοστό των ασθενών μας που έχουν πίεση κάτω από 140/90mmHg. Μάλιστα υπάρχει ένα ποσοστό υπερτασικών 2-5% που παρότι λαμβάνει πολλά αντιυπερτασικά φάρμακα, τουλάχιστον 3, εξακολουθεί να έχει αυξημένη πίεση. Αυτά τα άτομα πάσχουν από την λεγόμενη ανθεκτική στη θεραπεία υπέρταση. Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα έχουμε τουλάχιστον 50.000 ασθενείς με σοβαρού βαθμού ανθεκτική υπέρταση. Οι ασθενείς με ανθεκτική υπέρταση έχουν πολύ αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο. Πχ ο ασθενής με την συστολική πίεση 180 έχει 8 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να πεθάνει από καρδιαγγειακή πάθηση συγκριτικά με αυτόν με πίεση 130" πρόσθεσε ο κ. Καλλικάζαρος.

Για τη θεραπεία της ανθεκτικής υπέρτασης υπάρχει πλέον μια νέα μέθοδος, η κατάλυση της συμπαθητικής νεύρωσης του νεφρού με την διαδερμική εισαγωγή με τοπική αναισθησία ειδικού καθετήρα στις νεφρικές αρτηρίες και την μέσω μίας γεννήτριας χορήγηση υψίσυχνου ρεύματος που απονευρώνει την αρτηρία του νεφρού. Οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε απονεύρωση της νεφρικής αρτηρίας παρουσίασαν σημαντική μείωση της συστολικής αρτηριακής πίεσης. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο η μέθοδος έχει εφαρμοσθεί σε περισσότερους από 5000 ασθενείς ενώ στη χώρα μας, στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών, έχει διενεργηθεί μέχρι τώρα επιτυχής κατάλυση της συμπαθητικής νεύρωσης του νεφρού σε 50 επιλεγμένους ασθενείς με ανθεκτική υπέρταση. Η θεραπευτική αυτή μέθοδος συνεχώς βελτιώνεται και δημιουργεί μεγάλες προσδοκίες.