Οριστικό τέλος στο σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι (νεανικό διαβήτη) φιλοδοξούν να δώσουν τα επιτεύγματα της νανοτεχνολογίας. Επιστήμονες, στο Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του Μιλάνου, εργάζονται για να δημιουργήσουν μια νανοκάψουλα στην οποία θα τοποθετούνται νησίδες υγιούς παγκρεατικού ιστού που στη συνέχεια θα μεταμοσχεύονται στο ήπαρ του διαβητικού και θα λειτουργούν ανεξάρτητα παράγοντας την ινσουλίνη που χρειάζεται ο οργανισμός.

Το φιλόδοξο ερευνητικό πρόγραμμα του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του Μιλάνου βρίσκεται στο αρχικό στάδιο των in vivo κλινικών μελετών και αν όλα πάνε καλά σε μία δεκαετία θα υπάρχει οριστική θεραπεία για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι.

“Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου Ι είναι μια αυτοάνοση νόσος, δηλαδή ο οργανισμός καταστρέφει το πάγκρεας το οποίο αναγνωρίζει ως ξένο σώμα. Έτσι ο κατεστραμμένος παγκρεατικός ιστός δεν παράγει ινσουλίνη. Η ιδέα είναι να πάρουμε από έναν δότη νησίδες του Langerhans, δηλαδή υγιή παγκρεατικό ιστό, να τον βάλουμε μέσα σε μία νανοκάψουλα και στη συνέχεια να τον μεταμοσχεύσουμε στο ήπαρ. Η νανοκάψουλα αυτή είναι από πολυμερικά υλικά και το πλεονέκτημα είναι ότι το περίβλημά της είναι τόσο λεπτό που η παραγωγή ινσουλίνης γίνεται σαν να μην υπάρχει το περίβλημα. Από την άλλη το περίβλημα “καμουφλάρει” τις νησίδες του υγιούς παγκρεατικού ιστού έτσι ώστε ο οργανισμός να μην τις αναγνωρίζει ως ξένο σώμα και κατά συνέπεια να μην τις καταστρέφει” εξήγησε η επικεφαλής της ομάδας νανοϊατρικής του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του Μιλάνου, Silke Krol, η οποία βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη συμμετέχοντας στο διεθνές συνέδριο Nanotexnology 2013.

“Χρυσή” θεραπεία για τη νόσο Αλτσχάιμερ

Η θεραπεία νευροεκφυλιστικών παθήσεων όπως η νόσος Αλτσχάϊμερ και η νόσος του Πάρκινσον με τη χρήση νανοσωματιδίων χρυσού είναι το αντικείμενο ενός άλλου ερευνητικού προγράμματος του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του Μιλάνου.

“Στο Εργαστήριο ξεκινήσαμε πριν από τρία χρόνια την έρευνα με σκοπό τη δημιουργία είτε νανοσωματιδίων είτε νανουλικών για τη θεραπεία ασθενειών. Ο πρώτος σκοπός μας είναι να δημιουργήσουμε ένα νανοσωματίδιο που είναι το φάρμακο το οποίο θα περάσει τον φραγμό του εγκεφάλου και θα πάει σε περιοχές με πρώιμες βλάβες οι οποίες οφείλονται σε αυξημένη εναπόθεση πρωτεϊνών. Γνωρίζουμε ότι οι νευροεκφυλιστικές νόσοι ξεκινούν από αλλαγές στη δομή της πρωτεΐνης και στην συγκέντρωση πρωτεϊνών στον εγκέφαλο. Πχ στη νόσο Αλτσχάιμερ η αρχική βλάβη είναι η αλλαγή της μορφής της πρωτεΐνης και η συσσώρευση πρωτεϊνών που δημιουργούν τις πλάκες του β αμυλοειδούς. Χρησιμοποιώντας νανοσωματίδια χρυσού 15 νανομέτρων, τα οποία είναι επικαλυμμένα με βιομόρια, αποσπούμε αυτές τις πλάκες από τον εγκέφαλο. Δηλαδή εμποδίζουμε στη συσσώρευση των πρωτεϊνών που δημιουργούν τη βλάβη στον εγκέφαλο. Τα νανοσωματίδια χρυσού διέρχονται τον εγκεφαλικό φραγμό μεταφέροντας μεγάλη ποσότητα φαρμάκου σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου χωρίς να είναι τοξικά για τα αγγεία του εγκεφάλου” αναφέρει η κ. Krol.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση το πλεονέκτημα των νανοσωματιδίων είναι ότι δεν πηγαίνουν σε όλη την επιφάνεια του εγκεφάλου και δεν είναι τοξικά μέσα στον εγκέφαλο. Μακροχρόνιες μελέτες που έγιναν σε ποντίκια και κουνέλια έδειξαν ότι τα επικαλυμμένα νανοσωματίδια χρυσού μπορούν να καθυστερήσουν την εμφάνιση των νευροεκφυλιστικών παθήσεων όχι όμως και να τις θεραπεύσουν. Αυτό σημαίνει ότι η συσσώρευση πρωτεϊνών στον εγκέφαλο μπορεί να ενοχοποιείται για τις νευροεκφυλιστικές νόσους αλλά δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας για την εμφάνισή τους.

Να σημειωθεί ότι στο Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του Μιλάνου συνεχίζονται οι έρευνες για τη δημιουργία συστήματος μεταφοράς φαρμάκων για τον καρκίνο με τη χρήση νανοσωματιδίων. Το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του Μιλάνου συνεργάζεται με τον Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας LTFN του ΑΠΘ στο πλαίσιο του προγράμματος Nanocardio, το οποίο στοχεύει στη διάγνωση και θεραπεία της αθηρωματικής νόσου με τη χρήση της νανοτεχνολογίας και βιοδιασπώμενων πολυμερικών υλικών.