Στο διεθνές πεδίο, το 2014 ξεκίνησε με ένα γεγονός μεγάλης συμβολικής σημασίας: την κατάληψη μιας ιρακινής πόλης 350.000 κατοίκων από μια ισλαμιστική οργάνωση που συνδέεται με την αλ Κάιντα. Το 2003, όταν μια ομάδα γάλλων δημοσιογράφων επισκέφθηκε τη Φαλούτζα, τα μέλη της είδαν μια πόλη ήρεμη, μάλλον ευσεβή, όπου κατοικούσαν μεσαίοι έμποροι και υπάλληλοι. Ο πληθυσμός της, σχεδόν εξ ολοκλήρου σουνιτικός, δεν ήταν ούτε υπέρ ούτε κατά του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσέιν. Όταν ο αμερικανικός στρατός εισήλθε στην πόλη τον Απρίλιο του 2003, έγινε δεκτός με μια ευγενική αδιαφορία.

Ύστερα από μια σειρά λαθών που διέπραξε η διοίκηση την οποία τοποθέτησε το Πεντάγωνο, οι κάτοικοι έδιωξαν τους ξένους κατακτητές. Το φθινόπωρο του 2004, ο αμερικανικός στρατός ανακατέλαβε την πόλη και στη διάρκεια των επιχειρήσεων έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 5.000 άμαχοι. Και αντίθετα με τα όνειρα των νεοσυντηρητικών, που δικαιολόγησαν την εισβολή στο Ιράκ, η αντιπροσωπευτική δημοκρατία, η ομόνοια και η οικονομική ευημερία δεν ήρθαν στη Φαλούτζα. Από τις 4 Ιανουαρίου 2014, μάλιστα, στην πόλη κυματίζει η μαύρη σημαία του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και το Λεβάντε, μιας τρομοκρατικής οργάνωσης που μεταξύ άλλων κρατά δύο ισπανούς δημοσιογράφους ως ομήρους στη Συρία.

Η τύχη της Φαλούτζα, γράφει ο Ρενό Ζιράρ στην εφημερίδα Φιγκαρό, απεικονίζει την εντυπωσιακή αποτυχία της ηθικοπλαστικής και στρατιωτικής διπλωματίας που επινόησαν ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος και οι σύμβουλοί του μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Ο «άξονας του κακού», τον οποίο ανέφερε για πρώτη φορά ο Μπους στο Διάγγελμα προς το Έθνος του Ιανουαρίου 2002, περιλάμβανε περιέργως τη Βόρεια Κορέα, το σιιτικό Ιράν και το Ιράκ που κυβερνούσαν τότε Σουνίτες. Ποτέ στη σύγχρονη ιστορία δεν είχε χρησιμοποιηθεί μια τόσο αόριστη έννοια για να δικαιολογήσει έναν πόλεμο. Από τότε που ο Θουκυδίδης έγραψε τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, ήταν πάντα πολύ αφελές να αντιμετωπίζονται οι σχέσεις μεταξύ των χωρών υπό το πρίσμα μιας μάχης ανάμεσα στο Καλό και το Κακό. Ο πρώσος Μπίσμαρκ, εφευρέτης της Ρεαλπολιτίκ, το γνώριζε πολύ καλά. Μετά τη νίκη του κατά της Αυστρίας και της Νότιας Γερμανίας, το 1866, δεν ζήτησε αποζημιώσεις. Και χάρις σε αυτή την πολιτική, η Πρωσία απέσπασε τέσσερα χρόνια αργότερα τη βοήθεια της Αυστρίας στον πόλεμο κατά της Γαλλίας.

Ένας άλλος μεγάλος ρεαλιστής, ο Χένρι Κίσινγκερ, όριζε τη Ρεαλπολιτίκ ως την «εξωτερική πολιτική που στηρίζεται στον υπολογισμό των δυνάμεων και το εθνικό συμφέρον». Αυτή ακριβώς η πολιτική φαίνεται ότι θα κυριαρχήσει στο παιχνίδι των μεγάλων δυνάμεων κατά το 2014. Η απόφαση της Δύσης να μην εξαπολύσει επίθεση εναντίον της Συρίας σηματοδότησε το τέλος της περιόδου των «ανθρωπιστικών» πολέμων. Η ρωσική πρωτοβουλία για τον χημικό αφοπλισμό της Συρίας έγινε δεκτή με ανακούφιση από την Αμερική και υιοθετήθηκε εύκολα από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στις 27 Σεπτεμβρίου. Πρόκειται για ένα μοντέλο της Ρεαλπολιτίκ, αφού εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα όλων των εμπλεκομένων μεγάλων δυνάμεων. Η Αμερική, τραυματισμένη από τις αποτυχίες της στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, γλιτώνει από τον εφιάλτη ενός ακόμη πολέμου. Η Ρωσία σώζει τον σύμμαχό της και επιστρέφει δυναμική στο προσκήνιο της διπλωματίας. Ο αφοπλισμός του συριακού στρατού μειώνει τον κίνδυνο να πέσουν αύριο χημικά όπλα στα χέρια τρομοκρατών.

Η Γερμανία είχε την ατυχία η σοφή πολιτική του Μπίσμαρκ να δώσει τη θέση της μετά τον θάνατό του στην επεκτατική πολιτική του Γουλιέλμου του 2ου, ο οποίος παρασύρθηκε από την επιτυχία της βιομηχανικής πολιτικής της Γερμανίας. Μετά το 1978, η Κίνα του Ντενγκ Σιαοπίνγκ επέλεξε την αντικατάσταση της ιδεολογίας από τη Ρεαλπολιτίκ, τόσο στη διπλωματία όσο και στην οικονομία. Ας ελπίσουμε τη νέα Κίνα του Σιν Τζινπίνγκ να συνεχίσει αυτή την πολιτική!