Η θεραπεία με χορήγηση τεστοστερόνης ωφελεί τους ηλικιωμένους άνδρες άνω των 65 ετών, βελτιώνοντας σε έναν βαθμό -όχι θεαματικό- τις σεξουαλικές επιθυμίες (λίμπιντο) και δυνατότητές τους (στύση), την ικανότητά τους στο περπάτημα και τη γενικότερη ψυχική διάθεσή τους.
Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε για πρώτη φορά μια κλινική δοκιμή που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ και χαρακτηρίσθηκε ορόσημο, επειδή δείχνει ότι πράγματι η τεστοστερόνη - παρά τις κατά καιρούς αμφισβητήσεις- μπορεί μεν να μην κάνει θαύματα, αλλά πάντως «δουλεύει» σε αρκετούς άνδρες. Από την άλλη όμως, η μελέτη προσγειώνει τις υπερβολικές προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί για την ικανότητα της τεστοστερόνης να «σηκώνει» τους ηλικιωμένους. Για παράδειγμα, ένα φάρμακο όπως το «Βιάγκρα» πετυχαίνει καλύτερα αποτελέσματα στύσης.
Το επίπεδο της τεστοστερόνης μειώνεται με την ηλικία και αυτό έχει συσχετισθεί με μείωση της ενεργητικότητας, της κινητικότητας και της σεξουαλικότητας του άνδρα. Εκατομμύρια είναι οι άνθρωποι που, εδώ και χρόνια, παίρνουν έξτρα τεστοστερόνη ελπίζοντας να εμφανίσουν βελτίωση σε όλα τα παραπάνω «μέτωπα», ενώ το ίδιο κάνουν νεότεροι αθλητές και «μπόντι-μπίλντερς».
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Πίτερ Σνάϊντερ του Τμήματος Ενδοκρινολογίας της Ιατρικής Σχολής Πέρελμαν του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό "New England Journal of Medicine", διεξήγαγαν τη δοκιμή με 790 άνδρες, που είχαν χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης (κάτω από 275 νανογραμμάρια ανά δεκάλιτρο αίματος), μικρή όρεξη για σεξ και για ζωή γενικότερα, καθώς και δυσκολία να ανέβουν σκάλες. Εξαιρέθηκαν όσοι αντιμετώπιζαν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο προστάτη ή καρδιοπάθεια.
Οι άνδρες χωρίσθηκαν σε δύο ομάδες: η μία έβαζε καθημερινά στους ώμους μία γέλη τεστοστερόνης (την AndroGel 1%) και η άλλη ομάδα μία εξωτερικά παρόμοια ψευδογέλη (πλασέμπο). Η αποτελεσματικότητα της θεραπείας -που σχεδιάσθηκε έτσι ώστε να αυξάνει την τεστοστερόνη στα επίπεδα ενός άνδρα 19 έως 40 ετών- αξιολογήθηκε σε χρονικό διάστημα ενός έτους.
Αν και προηγούμενες μελέτες είχαν καταλήξει σε ασαφή συμπεράσματα, η νέα έρευνα, η μεγαλύτερη του είδους της μέχρι σήμερα (έγινε σε 12 ιατρικά κέντρα με τη συνεργασία του Εθνικού Ινστιτούτου Γήρανσης των ΗΠΑ), επιβεβαιώνει ότι η εν λόγω ανδρική ορμόνη μπορεί να ασκήσει κλινικά σημαντική δράση στους άνδρες τρίτης ηλικίας.
Η θεραπεία βελτίωσε τη σεξουαλική επιθυμία και την ικανότητα στύσης, αύξησε την απόσταση που μπορούσε να περπατήσει κάποιος, ενώ μετρίασε τα συμπτώματα κατάθλιψης και γενικότερα «έφτιαξε» τη διάθεση των περισσοτέρων συμμετεχόντων στην έρευνα. Η βελτίωση όμως ήταν σχετικά μέτρια και έτεινε να μειώνεται περαιτέρω με το πέρασμα του χρόνου.
«Για πρώτη φορά δείξαμε ότι όντως η θεραπεία τεστοστερόνης επιφέρει κάποια οφέλη στους άνδρες με χαμηλά επίπεδα της ορμόνης», δήλωσε ο Σνάϊντερ.
Όσον αφορά τις πιθανές παρενέργειες, οι ερευνητές είπαν ότι θα πρέπει να γίνει μια άλλη μελέτη σε μεγαλύτερο δείγμα ανδρών και σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου. Η αρμόδια εποπτική Αρχή των ΗΠΑ, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), έχει ζητήσει από τους κατασκευαστές σκευασμάτων τεστοστερόνης να διεξάγουν μια μεγάλη κλινική έρευνα, κάτι που ήδη σχεδιάζςεται.
Ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ Τζόελ Φινκελστάιν δήλωσε ότι «η τεστοστερόνη δεν είναι πανάκεια» και κάλεσε τους άνδρες να είναι επιφυλακτικοί, εωσότου υπάρξει βέβαιη απάντηση για τους τυχόν κινδύνους σε βάθος χρόνου.
Η εταιρεία AbbVie, που ανέπτυξε τη γέλη AndroGel, συνέβαλε -μαζί με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ- στη χρηματοδότηση της έρευνας, ενώ μερικοί ερευνητές είχαν στο παρελθόν συνεργασθεί μαζί της.