|
| | | |
Προκαλεί άγχος και στρες
Η ζωή στις πόλεις ειναι...ανθυγιεινή
Χαϊδελβέργη (Παρ.)
Οι κάτοικοι των πόλεων είναι πιθανότερο να υποφέρουν από επικίνδυνο άγχος, σε σχέση με τους κατοίκους της υπαίθρου, καθώς η διαμονή σε αστικό περιβάλλον έχει μεγαλύτερες αρνητικές επιπτώσεις στον εγκέφαλο των ανθρώπων, σύμφωνα με μια νέα γερμανική επιστημονική έρευνα, η οποία για πρώτη φορά διαπίστωσε ότι ο εγκέφαλος των κατοίκων των πόλεων λειτουργεί διαφορετικά από τον εγκέφαλο των ανθρώπων που ζουν στην εξοχή και σε αγροτικές περιοχές.
Η διαφορά αυτή, αναφορικά με το πώς ο εγκέφαλος αντιδρά στο κοινωνικό στρες, μπορεί να ευθύνεται για τα αυξημένα ποσοστά ψυχικών νόσων, όπως η σχιζοφρένεια, στις πόλεις. Είναι ουσιαστικά η πρώτη φορά που οι νευροεπιστήμονες μελέτησαν τη σχέση ανάμεσα στον τόπο διαμονής και στις αλλαγές που προκαλούνται στη βιολογία του εγκεφάλου.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή ψυχιατρικής Αντρέας Μέγιερ-Λίντενμπεργκ της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό «Nature», σύμφωνα το «Science» και τις βρετανικές «Γκάρντιαν» και «Τέλεγκραφ», μελέτησαν τους εγκεφάλους 55 εθελοντών που ζούσαν σε διάφορες μεγάλες αστικές και απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές, καθώς οι τελευταίοι κλήθηκαν να επιλύσουν μαθηματικά προβλήματα υπό πίεση χρόνου και στρες.
Οι εγκεφαλικές απεικονίσεις -με την τεχνική του λειτουργικού μαγνητικού συντονισμού (fMRI)- έδειξαν ότι όσοι ζούσαν σε αστικά περιβάλλοντα, είχαν υψηλότερα επίπεδα άγχους και στρες στην αμυγδαλή του εγκεφάλου, την κατ' εξοχήν περιοχή που συνδέεται με την αντίληψη του κινδύνου και των απειλών, με τις συναισθηματικές διαταραχές, την κατάθλιψη και την παραβατική συμπεριφορά (βία κ.α.). Επίσης, όσο περισσότερο χρόνο κάποιος είχε ζήσει σε πόλη ανάμεσα στη γέννησή του και στην ηλικία των 15 ετών, τόσο μεγαλύτερη ήταν η δραστηριότητα σε μια άλλη περιοχή του εγκεφάλου που ρυθμίζει το στρες, στον πρόσθιο προσαγώγιο φλοιό.
Προηγούμενες επιδημιολογικές έρευνες, εδώ και δεκαετίες, έχουν δείξει ότι ανώμαλες συνδέσεις ανάμεσα σε αυτή την περιοχή του πρόσθιου φλοιού και στην αμυγδαλή παρατηρούνται σε όσους πάσχουν από σχιζοφρένεια μη γενετικής αιτιολογίας, πράγμα που δείχνει ότι πιθανώς η ζωή στην πόλη αυξάνει τον κίνδυνο για την εκδήλωση της συγκεκριμένης νόσου. Η κοινωνική απομόνωση, οι θόρυβοι, η πολυκοσμία κ.α. είναι μερικοί παράγοντες που αυξάνουν το στρες.
«Αν κάποιος παραβιάζει τον προσωπικό χώρο σου, αν έρχεται υπερβολικά κοντά σου, το κύκλωμα αμυγδαλής-πρόσθιου φλοιού ενεργοποιείται» και το άγχος αυξάνει, όπως δήλωσε ο Μέγιερ-Λίντενμπεργκ, ο οποίος πρόσθεσε ότι οι σχεδιαστές των πόλεων στο μέλλον πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους αυτή την παράμετρο, δηλαδή της επίπτωσης της πυκνότητας του πληθυσμού στον εγκέφαλο και στις νοητικές-ψυχικές δυσλειτουργίες του. «Η ζωή στις πόλεις προκαλεί περισσότερους (ψυχικούς) κινδύνους από οποιοδήποτε γονίδιο», εκτίμησε.
Οι έως τώρα μελέτες έχουν δείξει ότι η γέννηση και η ζωή στις πόλεις αυξάνει κατά 21% τον κίνδυνο για εκδήλωση αγχώδους διαταραχής, ενώ διπλασιάζει τον κίνδυνο για σχιζοφρένεια (πλήττει περίπου ένα άνθρωπο στους 100). Μέχρι το 2050, σχεδόν το 70% των κατοίκων του πλανήτη προβλέπεται ότι θα ζει σε πόλεις, όπου οι κάτοικοι κατά μέσο όρο απολαμβάνουν υψηλότερο εισόδημα και καλύτερες συνθήκες απασχόλησης, διατροφής, υγιεινής, εκπαίδευσης, ψυχαγωγίας κ.α. - αλλά με ένα αναπόφευκτο τίμημα στον εγκέφαλο και στην ψυχική ισορροπία τους.
|
|
|
|
ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!
|
Όλα τριγύρω
αλλάζουνε και όλα
στα ίδια μένουν...
ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία».
Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με
την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια
έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την
αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να
την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων
- εραστών και της εξουσίας...
ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του
80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και
πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης,
σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα
το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής
μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε
θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο
τόπος και εκείνη η γενιά.
ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές
«μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις
ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον
περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που
χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών
ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα
ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της
...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι
στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους,
για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως
της όποιας εκλογικής αναμέτρησης...
ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν
δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον
από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία
επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα
κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν
υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική
σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική
εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι
σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που
ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι
πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που
...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων»
ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον
δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν
παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για
δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει...
ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια
και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και
γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που
είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την
δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του
Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής
τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι
περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους
«τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές
τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...
|
Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας
|
Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>
|
|
|
|
|