Η μοναξιά δεν είναι μόνο μια δυσάρεστη κατάσταση από ψυχολογική άποψη,
αλλά επιπλέον μπορεί να κάνει κακό στο ανοσοποιητικό σύστημα,
εξασθενώντας τις άμυνες του οργανισμού του μοναχικού ανθρώπου και
καθιστώντας τον πιο επιρρεπή στις ασθένειες, σύμφωνα με μια νέα
αμερικανική επιστημονική έρευνα.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη Λίζα Γιαρέμκα του Ινστιτούτου Ερευνών
Συμπεριφορικής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου του
Οχάιο, που έκαναν τη σχετική ανακοίνωση στο ετήσιο συνέδριο της
Εταιρίας Προσωπικότητας και Κοινωνικής Ψυχολογίας των ΗΠΑ, διαπίστωσαν
ότι οι μοναχικοί άνθρωποι βιώνουν πιο συχνές επανεμφανίσεις διαφόρων
ιών που βρίσκονται σε λανθάνουσα κατάσταση στο σώμα τους, από ό,τι
αντίστοιχα συμβαίνει στους κοινωνικούς ανθρώπους.

Είναι επίσης πιθανότερο να εμφανίσουν περισσότερες χρόνιες φλεγμονές
στον οργανισμό τους λόγω της αντίδρασης στο χρόνιο στρες της μοναξιάς,
κάτι που τους καθιστά πιο ευάλωτους σε καρδιολογικές και άλλες
παθήσεις. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η κοινωνική απομόνωση και το
αίσθημα μοναξιάς αυξάνουν τον κίνδυνο για ένα άνθρωπο να έχει κακή
υγεία και να πάσχει από μία ή περισσότερες χρόνιες παθήσεις.

Οι ερευνητές μελέτησαν την περίπτωση 200 γυναικών με μέση ηλικία 51
ετών που είχαν επιζήσει από καρκίνο του μαστού και 134 υπέρβαρων
μεσήλικων ενηλίκων χωρίς σημαντικά προβλήματα υγείας. Οι αμερικανοί
επιστήμονες ανέλυσαν δείγματα αίματος για να εντοπίσουν αντισώματα
κατά των ιών του έρπη (κυτταρομεγαλοϊού και ιού Επστάιν-Μπαρ), τα
οποία μπορούν να παραμείνουν χωρίς εκδήλωση συμπτωμάτων στο σώμα «εν
υπνώσει» για μεγάλο χρονικό διάστημα και να ενεργοποιούνται κατά
καιρούς.

Οι ερευνητές συσχέτισαν το βαθμό μοναξιάς και έλλειψης κοινωνικών
επαφών με το επίπεδο αντισωμάτων στο σώμα, δηλαδή εκείνωντων πρωτεϊνών
που βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα να τα βγάλει πέρα με τον παθογόνο
μικροοργανισμό. Όπως διαπιστώθηκε, όσο πιο μόνος ένιωθε και ήταν
κάποιος, τόσο περισσότερα ήσαν τα αντισώματα κατά του ιού του έρπη
(ιδίως του κυτταρομεγαλοϊού) στον οργανισμό του, γεγονός που σήμαινε
ότι ο ιός ήταν πιο ενεργός.

Παράλληλα, οι επιστήμονες μέτρησαν, επίσης σε δείγματα αίματος, το
επίπεδο ορισμένων πρωτεϊνών (των κυτοκινών) που δείχνουν το βαθμό
φλεγμονής σε ένα σώμα. Όπως διαπιστώθηκε, όσο πιο μοναχικός είναι
κάποιος, τόσο υψηλότερα είναι τα επίπεδα ιδίως της κυτοκίνης
ιντερελευκίνης-6 (IL-6). Η χρόνια φλεγμονή με την οποία συνδέεται η εν
λόγω πρωτεΐνη, έχει συνδεθεί από προηγούμενες μελέτες με διάφορες
παθήσεις, όπως στεφανιαία νόσο, αρθρίτιδα, διαβήτη τύπου 2, άνοια,
Αλτσχάιμερ κ.α.

Οι επιστήμονες εδώ και χρόνια γνωρίζουν ότι το χρόνιο στρες ενισχύει
την εσωτερική φλεγμονή. Η νέα έρευνα δείχνει ότι και η μοναξιά μπορεί
να δράσει με ανάλογο τρόπο, αφού η ίδια αποτελεί πηγή του χρόνιου
στρες, όπως είπε η Λίζα Γιαρέμκα και προσέθεσε ότι οι μοναχικοί
άνθρωποι τείνουν να υπεραντιδρούν στα αρνητικά συμβάντα της ζωής τους,
με αποτέλεσμα η καθημερινότητά τους να είναι πιο επιρρεπής στο άγχος.
Η συνέπεια είναι να διαταράσσεται η ομαλή λειτουργία του
ανοσοποιητικού συστήματός τους. Για παράδειγμα, η συχνή επανεμφάνιση
του λανθάνοντος ιού του έρπη σʼ ένα άνθρωπο δείχνει ότι ο οργανισμός
του βιώνει χρόνιο στρες και η μοναξιά του είναι ένας παράγων που
επιδεινώνει το στρες, άρα καθιστά συχνότερη και πιο επώδυνη την
περιοδική εκδήλωση του έρπη.

Παύλος Δρακόπουλος