Άξιζει να σημειωθεί πως ο Μύλος του Αγίου Γερμανού, κτίστηκε το 1930. Λειτουργούσε υποστηρίζοντας τρείς χρήσεις (άλεσμα, πλύσιμο και «πήξιμο» υφαντών) μέχρι το τέλος του εμφυλίου πολέμου όπου και εγκαταλείφτηκε. Πρώτη επιχείρηση ανακατασκευής, πραγματοποιήθηκε το 1997 από την Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, κατοίκων της περιοχής και εθελοντών της WWF. Το 2015, η αποκατάσταση συνεχίστηκε και ολοκληρώθηκε με τις δωρεές των Ιδρυμάτων «Σταύρος Νιάρχος» και «Α.Γ Λεβέντης», περιλαμβάνοντας την επισκευή του κτίσματος, την ανακατασκευή των μηχανισμών και του συστήματος υδροδότησης του νερόμυλου, καθώς και την διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου. Η μελέτη αποκατάστασης, καθώς και η επίβλεψη υλοποίησης της ανακατασκευής, αναλήφθηκε από τους αρχιτέκτονες Αγγέλα Γεωργαντά και Αχιλλέα Στόιο. Τέλος, το Βραβείο Europa Nostra και το Grand Prix, ανακοινώθηκε στις 24 Μαΐου 2016 στο Zarzuela Theatre στη Μαδρίτη από τον Placido Domingo στα πλαίσια της ετήσιας εκδήλωσης της Europa Nostra και παραλήφθηκε από την αρχιτέκτονα Αγγέλα Γεωργαντά, σε ένα κατάμεστο θέατρο με πάνω από 1000 θεατές από όλο τον κόσμο.

 

Στην εκδήλωση παρερευρέθηκε πλήθος κόσμου εκ των οποίων οι φορείς της περιοχής, κάτοικοι των Πρεσπών, εκλεκτοί φίλοι και συνεργάτες από την Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή του Διασυνοριακού Πάρκου Πρεσπών, καθώς και εκπρόσωποι των ιδρυμάτων που υποστήριξαν οικονομικά την υλοποίηση του έργου.

Χαιρετισμό απηύθυναν, ο εκπρόσωπος  του Γ. Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας, ο Αντιπεριφερειάρχης Φλώρινας, ο Δήμαρχος Πρεσπών,και η Δ/ντρια της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών.

Στη συνέχεια ακολούθησαν τα αποκαλυπτήρια του τιμητικού βραβείου από τον Αντιπρόεδρο της Europa Nostra στην Ελλάδα. Την τελετή έκλεισαν οι σύντομες ομιλίες  εκπροσωπώπων από  τα ιδρύματα Α.Γ. Λεβέντη και Σταύρος Νιάρχος και ακολούθησε ξενάγηση των καλεσμένων παραδοσιακό, εν λειτουργία νερόμυλο από τους προαναφερθέντες αρχιτέκτονες Αγγέλα Γεωργαντά και Αχιλλέα Στόιο,  βασικούς συντελεστές του έργου και παραλήπτες του βραβείου.

Ακολουθούν δηλώσεις ορισμένων εκ των επίσημων  παρευρισκομένων:

Κος Κώστας Καρράς, Αντιπρόεδρος της Europa Nostra στην Ελλάδα: “Είναι πραγματικά πολύ συγκινητικό και πολύ σημαντικό να παρατηρεί κανείς πώς ένα παραδοσιακό κτήριο, όχι εντυπωσιακής αρχιτεκτονικής, διακρίθηκε για την σπουδαία αναστήλωσή του και αποτελεί παράδειγμα για όλους μας: παράδειγμα θέλησης, ποιοτικής δουλειάς από νέους επιστήμονες, σεβασμού στην πολιτιστική μας κληρονομιά και αγαστής συνεργασίας κρατικών φορέων, κοινωνίας των πολιτών και τοπικής κοινότητας! ”

Κα. Μυρσίνη Μαλακού, Δ/ντρια της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών: “Ο νερόμυλος του Αγίου Γερμανού χτίστηκε το 1930 από μια οικογένεια του χωριού για να εξυπηρετήσει τις επισιτιστικές ανάγκες των κατοίκων. Σήμερα 86 χρόνια μετά, είναι εκπληκτικό να συνειδητοποιεί κανείς πόσοι πολλοί άνθρωποι από διαφορετικούς τομείς αναγνώρισαν ότι αυτό το ταπεινό κτίριο που βρίσκεται μακριά στην άκρη του ποταμού αποτελεί κομμάτι της ζωής της περιοχής που πρέπει να το υποστηρίξουν και να συνεργαστούν δημιουργικά για τη διατήρησή του. Έτσι το στοίχημα τώρα είναι ο νερόμυλος, ορόσημο πλέον της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής, όχι μόνο να λειτουργήσει και να εξυπηρετήσει τις τοπικές ανάγκες, αλλά να συνεχίσει ενεργά να αποτελεί σημείο συνεργασίας και δημιουργίας όλων αυτών που ασχολούνται είτε με το περιβάλλον, είτε με την οικονομία, είτε με τον πολιτισμό είτε με την κοινωνία στην Πρέσπα και η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών  θα κάνει ότι μπορεί για να πετύχει αυτό το στόχο.

Οι αρχιτέκτονες του έργου Αγγέλα Γεωργαντά και Αχιλλέας Στόιος: ''Στον νερόμυλο του Αγίου Γερμανού βραβεύεται το αποτέλεσμα της συλλογικής προσπάθειας ανθρώπων που μοιράζονται το κοινό όραμα της διάσωσης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και της ανάγκης της επανασύνδεσής της με το παρόν, μέσα από τη λειτουργική ενσωμάτωσή της στη ζωή του τόπου. Ως αρχιτέκτονες, μέλη της παραπάνω ομάδας και με τον αναλογούντα ρόλο, εκτελέσαμε το έργο μας με κύριο γνώμονα και της δικής μας προσπάθειας την υλοποίηση αυτού του κοινού οράματος, παραδίδοντας τον νερόμυλο αποκατεστημένο και λειτουργικό, για να ξαναβρεί τη θέση του στην καθημερινότητα των ανθρώπων της Πρέσπας''.