Ποιος ήταν ο Εστρόγκο Ναχάμα; Ποιος ήταν ο σεβάσμιος κάντο-
ρας της εβραϊκής κοινότητας του δυτικού βερολίνου που άφησε
εποχή με την υπέροχη φωνή του; Ποιος ήταν ο συγκλονιστικός
ψάλτης στην ταινία «Καμπαρέ» του Bob Fosse; Ήταν ένας νεαρός
Εβραίος από τη Θεσσαλονίκη. Ένα θύμα του ναζισμού. Ένας κρα-
τούμενος του ¶ουσβιτς, που επιβίωσε χάρη στη φωνή του.
Ο Εστρόγκο Ναχάμα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1918 και
εκτοπίστηκε στο ¶ουσβιτς τον Μάρτιο του 1943. Το σπάνιο τα-
λέντο του τον έσωσε από τον θάνατο. «“γέμισε πέτρες το καρότσι,
τραγουδιστή;” “Ναι.” “E, τότε έλα εδώ και πες μας ένα τραγούδι”»,
θα αφηγηθεί χρόνια αργότερα. «Κι εγώ τραγουδούσα για τους
κάπο, για τους γιατρούς του στρατοπέδου, για τους άνδρες των
Ες Ες.» Η ανταμοιβή του, ένα κομμάτι ψωμί πεταμένο στις λάσπες.
«Αυτό με κράτησε στη ζωή. Έτσι επέζησα στο ¶ουσβιτς. Μόνο
χάρη σ' αυτό.»
Ο Ναχάμα θα βγει από το στρατόπεδο ζωντανός το 1945 και θα
φτάσει με τα πόδια στην κατεστραμμένη γερμανική πρωτεύουσα,
με την ελπίδα να επιστρέψει από εκεί στην Ελλάδα. Ακόμη δεν
γνωρίζει πως από το Ολοκαύτωμα δεν έχει επιβιώσει κανείς από
τους δικούς του. Μόνος στο βερολίνο, χωρίς να γνωρίζει τη
γλώσσα, θα συναντηθεί τυχαία με έναν παλιό συγκρατούμενό του
στο ¶ουσβιτς, ο οποίος και θα τον συστήσει στον επικεφαλής μιας
συναγωγής του βερολίνου με τη φράση: «Ένας Έλληνας με υπέ-
ροχη φωνή». Και από εκεί θα αρχίσει η λαμπρή του σταδιοδρομία,
που θα τον κάνει γνωστό σ' όλο τον κόσμο, πλην της πατρίδας
του. στην Ελλάδα είναι εντελώς άγνωστα και το όνομά του και η
ιστορία του.
Ακολουθώντας τα ίχνη αυτής της μοναδικής ανθρώπινης περιπέ-
τειας, από τη Θεσσαλονίκη του 1918 ώς το βερολίνο στην αυγή
του 21ου αιώνα, αναδιφώντας σε αρχεία, συζητώντας με τους οι-
κείους και τους φίλους του, ζητώντας τη συνδρομή των ιστορικών
πηγών, αλλά χρησιμοποιώντας τα εργαλεία της δημοσιογραφικής
έρευνας, η συγγραφέας συνθέτει μια μονογραφία για τον
Εστρόγκο Ναχάμα. Και μαζί με την ιστορία ενός επιζήσα ντος, δια-
σώζει και ένα ψήγμα της αποσιωπημένης συλλογικής ιστορίας μας.
