Ο εξόριστος ιρανός σκηνοθέτης Μόχσεν Μαχμαλμπάφ τολμά δημόσια να μεταβαίνει στο Ισραήλ όχι μόνο για να παρουσιάσει μια ταινία που γύρισε στη Χάιφα, αλλά και για να απευθύνει έκκληση στους Ισραηλινούς να εγκαταλείψουν την ιδέα μιας στρατιωτικής επίθεσης κατά του Ιράν.
"Σας αγαπώ, αλλά σας ζητώ να μην επιτεθείτε στο Ιράν, αυτό δεν είναι η λύση, αυτό μόνο θα επιδεινώσει την κατάσταση", δήλωσε ο σκηνοθέτης σε συνέντευξη Τύπου για την παρουσίαση της τελευταίας του ταινίας "The Gardener" (O Κηπουρός), στο ετήσιο κινηματογραφικό φεστιβάλ της Ιερουσαλήμ.
Ο Μαχμαλμπάφ, ο οποίος οδηγήθηκε στην εξορία και απειλήθηκε με θάνατο, ζητεί έναν "πολιτισμικό" διάλογο μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ, δύο χώρες που απαγορεύουν στους πολίτες τους να επισκέπτονται οι μεν την χώρα των δε.
Σύμφωνα με τον ιρανό σκηνοθέτη, σε τίποτε δεν βοηθούν οι απειλές για επιθέσεις κατά των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων όπως συχνά πυκνά κάνει η ισραηλινή ηγεσία.
"Καλύτερα είναι να βοηθηθούν οι ιρανικές δημοκρατικές δυνάμεις", τόνισε υπογραμμίζοντας ότι δια της βίας τίποτε δεν διευθετείται. "Ύστερα από τουλάχιστον 60 χρόνια, εσείς (οι Ισραηλινοί), ακόμη δεν βρήκατε λύση με τους Παλαιστίνιους καθώς οι πολιτικοί και των δύο πλευρών είναι ανώριμοι, δεν κατάλαβαν ότι η αιτία της σύγκρουσης βρίσκεται στον πολιτισμό και τη θρησκεία".
Η ταινία, μια ντοκιμυθοπλασία, ένα μικτό κινηματογραφικό είδος που συνδυάζει το ντοκιμαντέρ εντάσσοντας στοιχεία μυθοπλασίας, γυρίστηκε στη Χάιφα στο βόρειο Ισραήλ, στους περίφημους κήπους του Παγκόσμιου Κέντρου των Μπαχάι --μια θρησκευτική μειονότητα που ιδρύθηκε πριν από 170 χρόνια στο Ιράν και τα μέλη της διώκονται-- παρουσιάζει αυτή τη ματιά του κόσμου.
Το έργο αναφέρεται σε έναν κηπουρό που κατάγεται από την Παπούα και άλλα μέλη της κοινότητας των Μπαχάι αλλά και στον διάλογο ανάμεσα σε έναν πατέρα και τον άθεο γιό του που συζητούν για τη θρησκεία.
"Δεν είμαι θρησκευόμενος, αλλά είναι αδύνατο να μην λάβω υπόψη τον θρησκευτικό παράγοντα, την ενέργειά του και να έχω μια εντελώς κοσμική άποψη των προβλημάτων", εξηγεί ο σκηνοθέτης.
"Διάλεξα τους Μπαχάι γιατί έχουν μια προσέγγιση ανεκτικότητας, μη βίαιη, που μπορεί να χρησιμεύσει ως παράδειγμα στις άλλες θρησκείες".
Στόχος λογοκρισίας
-----------------------
Ο Μαχμαλμπάφ επαναφέρει αυτό το μήνυμα σε όλες του τις ταινίες που αφορά τη ζωή του τόσο ως ακτιβιστή για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όσο και ως διαφωνούντα, στη συνέχεια.
Ο 56χρονος κινηματογραφιστής, γεννημένος στην Τεχεράνη, μετείχε ενεργά στις διαδηλώσεις κατά του Σάχη του Ιράν, συνελήφθη στα 17 του και πέρασε τεσσεράμισι χρόνια στη φυλακή. Μετά την επανάσταση του 1979 αφιερώθηκε στον κινηματογράφο.
Αναγκάστηκε να εξοριστεί στο Αφγανιστάν, μετά στο Τατζικιστάν όπου συνέχισε να γυρίζει ταινίες. Αργότερα εγκαταστάθηκε για τέσσερα χρόνια στο Παρίσι. Σήμερα ζει κοντά στο Λονδίνο.
"Πολλές φορές οι ιρανικές αρχές έστειλαν φονιάδες να με σκοτώσουν. Παραλίγο να χάσω τη ζωή μου σε μια επίθεση με χειροβομβίδα στο Αφγανιστάν. Στο Παρίσι ζούσα 24 ώρες το 24ωρο με σωματοφύλακες".
"Όλες μου οι ταινίες όπως και τα 30 βιβλία μου είναι απαγορευμένα στο Ιράν. Όταν το όνομά μου αναγράφεται στους τίτλους της ταινίας, η λογοκρισία επεμβαίνει και το όνομα σβήνεται".
Οι ταινίες του ωστόσο προβάλλονται στο Ιράν από τα DVD που κυκλοφορούν στη μαύρη αγορά, από τα δορυφορικά τηλεοπτικά δίκτυα και το Youtube.
"Μετά την επίσκεψή μου στο Ισραήλ, αναμφίβολα θα υπάρξει μια εκστρατεία σε βάρος του, ότι είμαι πράκτορας της Μοσάντ, της CIA", είπε μειδιώντας.
Για τον κινηματογραφιστή που υποστήριξε τον μεταρρυθμιστή Μουσαβί στη διάρκεια της αμφισβητηθείσας επανεκλογής του συντηρητικού προέδρου Αχμαντινεζάντ το 2009, η εκλογή τον Ιούνιο του Χασάν Ροχανί, του πιο μετριοπαθούς των υποψηφίων στους οποίους επετράπη να μετάσχουν στις εκλογές, είναι μια "πρόοδος, έστω και μικρή".
