 |
|
|  |  |  |  Και με Ελληνική συμμετοχή
Αλτσχάϊμερ-ανακαλύφθηκαν πέντε νέα γονίδια που σχετίζονται με τη νόσο
Αθήνα
Ακόμη πέντε γονίδια που συνδέονται με την εκδήλωση της νόσου Αλτσχάιμερ, ανακάλυψαν δύο μεγάλες διεθνείς ομάδες επιστημόνων, μεταξύ των οποίων και Έλληνες ερευνητές, που δραστηριοποιούνται τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε άλλες χώρες. Διπλασίασαν, έτσι, τον αριθμό των γενετικών παραγόντων που έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα (δέκα συνολικά) να σχετίζονται με τη συγκεκριμένη νευροεκφυλιστική πάθηση, η οποία αποτελεί την πιο κοινή και οδυνηρή μορφή άνοιας στους ηλικιωμένους.
Η ελπιδοφόρα ανακάλυψη μπορεί να βοηθήσει στην εξακρίβωση των αιτιών τής μέχρι τώρα αθεράπευτης νόσου και, παράλληλα, να επιτρέψει στους γιατρούς να κάνουν στο μέλλον πιο έγκαιρες διαγνώσεις για το ποιοι άνθρωποι κινδυνεύουν περισσότερο να εμφανίσουν την πάθηση.
Οι νέες γενετικές έρευνες -οι μεγαλύτερες του είδους μέχρι σήμερα- πραγματοποιήθηκαν από δύο ερευνητικές κοινοπραξίες, αποτελούμενες από συνολικά περίπου 300 επιστήμονες, οι οποίοι ανέλυσαν και συνέκριναν το γονιδίωμα 54.000 ατόμων (τόσο ασθενών, όσο και υγιών), εντοπίζοντας έτσι τις νέες γενετικές παραλλαγές (MS4A, ABCA7, CD33, EPHA1, CD2AP) που ευθύνονται για τη νόσο, και οι οποίες έρχονται να προστεθούν στα ήδη γνωστά γονίδια (CLU, PICALM, CRI, BIN1, APOE).
Οι δύο ερευνητικές ομάδες, που δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στο περιοδικό γενετικής "Nature Genetics", σύμφωνα με τα πρακτορεία Ρόιτερ και Γαλλικό, ξεκίνησαν ανεξάρτητα, αλλά στην πορεία αντάλλαξαν τα ερευνητικά αποτελέσματά τους, επιβεβαιώνοντας έτσι η μια τα στοιχεία της άλλης. Μεταξύ των ερευνητών περιλαμβάνονται και οι ελληνικής καταγωγής: Μάγδα Τσολάκη (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης-Τμήμα Νευρολογίας), Παναγιώτης Δελούκας (Ινστιτούτο Κέμπριτζ Wellcome Trust Sanger), Άννα Καρυδά (πανεπιστήμιο Σαν Φρανσίσκο-Τμήμα Νευρολογίας) και Πετρούλα Πρωίτση (King’s College Λονδίνου-Ινστιτούτο Ψυχιατρικής-Τμήμα Νευροεπιστημών),
Οι ερευνητές εκτίμησαν ότι, αν και οι νέες μελέτες βελτιώνουν την επιστημονική κατανόηση για τις γενετικές-κληρονομικές αιτίες της νόσου Αλτσχάιμερ, στο μέλλον είναι βέβαιο ότι θα βρεθούν και άλλοι υπεύθυνοι γενετικοί παράγοντες. Οι επιστήμονες υποπτεύονται ότι τα γονίδια ευθύνονται για το 60% έως 80% του κινδύνου εκδήλωσης της πάθησης. Οι μοριακοί βιολόγοι θα μελετήσουν τώρα ενδελεχώς το πώς τα νέα γονίδια που ανακαλύφθηκαν, εμπλέκονται στη νόσο.
Οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι, καθώς ανακαλύπτουν συνεχώς νέα γονίδια σχετιζόμενα με την πάθηση, άρα και νέους βιολογικούς μηχανισμούς που την προκαλούν, θα καταφέρουν τελικά να ρίξουν πλήρως φως στην αιτιολογία της νόσου. Ο στόχος είναι να αναπτύξουν αποτελεσματικές φαρμακευτικές θεραπείες, που όχι μόνο θα σταματούν αλλά και θα αναστρέφουν την εκφύλιση του εγκεφάλου, κάτι πάντως που μπορεί να απαιτήσει τουλάχιστον 15 χρόνια, όπως είπαν (προς το παρόν, τα υπάρχοντα φάρμακα απλώς "καμουφλάρουν" τα συμπτώματα και επιβραδύνουν κάπως την εξέλιξη της άνοιας). Μέχρι στιγμής, οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι ορισμένες πρωτεΐνες δημιουργούν πλάκες σε μερικές περιοχές του εγκεφάλου, καταστρέφοντας τους νευρώνες (εγκεφαλικά κύτταρα) και προκαλώντας μη αναστρέψιμη βλάβη στις νοητικές λειτουργίες, με κυριότερο σύμπτωμα την απώλεια της μνήμης.
Το Αλτσχάιμερ πλήττει περίπου το 13% των ανθρώπων άνω των 65 ετών και μέχρι το 50% όσων είναι άνω των 85 ετών. Καθώς οι πληθυσμοί των ανεπτυγμένων, αλλά σταδιακά και των αναπτυσσόμενων χωρών, γερνάνε όλο και περισσότερο, ο αριθμός των περιστατικών εκτιμάται ότι θα αυξηθεί δραματικά. Μέχρι το 2030 αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί παγκοσμίως, σε σχεδόν 66 εκατομμύρια, και σε 115 εκατ. έως το 2050, θέτοντας έτσι ένα όλο και πιο δυσβάστακτο οικονομικό, κοινωνικό και ανθρώπινο φορτίο στις οικογένειες, στις κυβερνήσεις και στις κοινωνίες.
|
|
|
|
ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!
|
Όλα τριγύρω
αλλάζουνε και όλα
στα ίδια μένουν...
ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία».
Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με
την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια
έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την
αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να
την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων
- εραστών και της εξουσίας...
ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του
80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και
πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης,
σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα
το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής
μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε
θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο
τόπος και εκείνη η γενιά.
ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές
«μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις
ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον
περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που
χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών
ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα
ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της
...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι
στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους,
για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως
της όποιας εκλογικής αναμέτρησης...
ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν
δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον
από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία
επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα
κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν
υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική
σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική
εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι
σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που
ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι
πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που
...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων»
ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον
δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν
παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για
δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει...
ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια
και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και
γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που
είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την
δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του
Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής
τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι
περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους
«τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές
τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...
|
|
Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας
|
Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>
|
 |
|
|
|
