Μπροστά σε μία εκπληκτική ανακάλυψη βρέθηκε μεταπτυχιακός φοιτητής
καθώς κατά τύχη, εντόπισε μία χαμένη πόλη των Μάγια σε ζούγκλα στο
Μεξικό.
Με τη χρήση τεχνολογίας Lidar, οι αρχαιολόγοι εντόπισαν στη συνέχεια
μια τεράστια αρχαία πόλη τών Μάγια κρυμμένη για αιώνες στη ζούγκλα του
Μεξικού, κοντά στη σύγχρονη πολιτεία Καμπέτσε. Η πόλη, που φέρει την
ονομασία «Βαλεριάνα», περιλαμβάνει πυραμίδες, γήπεδα, δρόμους που
συνδέουν τις συνοικίες, αμφιθέατρα και πλατείες, στοιχεία που
φανερώνουν τη σημασία της ως κέντρο πολιτισμού και διοίκησης.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η πυκνότητα των κτισμάτων της τη φέρνει
δεύτερη μόνο μετά την Καλακμούλ, τη μεγαλύτερη γνωστή τοποθεσία των
Μάγια στη Λατινική Αμερική.
Η πόλη ανακαλύφθηκε συμπτωματικά  όταν ο υποψήφιος διδάκτορας του
Πανεπιστημίου Tulane, Λουκ Όλντ-Τόμας, εντόπισε δεδομένα ενός παλιού
μηχανισμού Lidar που είχε χρησιμοποιηθεί από μεξικανική οργάνωση για
περιβαλλοντική παρακολούθηση. Μέσα από αυτά τα δεδομένα, που
αναλύθηκαν με αρχαιολογικές μεθόδους, αποκαλύφθηκε η ύπαρξη μιας
ολόκληρης πόλης, η οποία κάποτε φιλοξενούσε περίπου 30.000 έως 50.000
ανθρώπους.
Η Βαλεριάνα διαθέτει δύο κύρια κέντρα, συνδεδεμένα με
πυκνοκατοικημένες γειτονιές και δρόμους. Στους χώρους αυτούς βρέθηκαν
πλατείες με ναούς σε σχήμα πυραμίδας, γήπεδα για το αρχαίο παιχνίδι
της μπάλας των Μάγια και ένα σύστημα ύδρευσης με δεξαμενή, που
υποδηλώνει την ικανότητα των κατοίκων να αξιοποιούν τους φυσικούς
πόρους για τη στήριξη του πληθυσμού τους. Οι ανασκαφές στην περιοχή
δεν έχουν ακόμη πραγματοποιηθεί, καθώς η πόλη βρίσκεται σε πυκνή
ζούγκλα.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η Βαλεριάνα ήταν ενεργή από το 750 έως το
850 μ.Χ. και η εγκατάλειψή της συνδέεται πιθανότατα με την κλιματική
αλλαγή, καθώς οι Μάγια, που ζούσαν σε πυκνοκατοικημένες περιοχές,
αδυνατούσαν να προσαρμοστούν στις αυξανόμενες ξηρασίες. Άλλοι
παράγοντες, όπως οι συγκρούσεις και η κατάκτηση από τους Ισπανούς τον
16ο αιώνα, συνέβαλαν στην πλήρη εξαφάνιση των πόλεων-κρατών των Μάγια.
Ο καθηγητής Μαρκέλο Κανουτό από το Tulane αναφέρει ότι η χρήση της
τεχνολογίας Lidar έχει φέρει επανάσταση στην αρχαιολογική έρευνα σε
περιοχές με πυκνή βλάστηση. Μέσα σε μια δεκαετία, το Lidar έχει
αποκαλύψει χιλιάδες τοποθεσίες, αποκαλύπτοντας μια εικόνα του
παρελθόντος που οι επιστήμονες θεωρούσαν αδύνατο να δουν.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Antiquity,
υπογραμμίζει πως η Βαλεριάνα επιβεβαιώνει την ύπαρξη πλούσιων και
πολύπλοκων πολιτισμών στις τροπικές περιοχές, και αποτελεί μία από τις
πολλές χαμένες πόλεις των Μάγια που περιμένουν να εξερευνηθούν. Οι
ερευνητές αναγνωρίζουν ότι τα διαθέσιμα μέσα και ο χρόνος δεν επαρκούν
για να μελετηθούν όλες οι πρόσφατες ανακαλύψεις.