 |
|
|  Παρασκευή 24/3
ΑΡΘΡΟ
Τής ΜΑΡΙΕΤΤΑΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ,πρώην υπουργού τής ΝΔ
«Εξήντα χρόνια ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης με νέες προοπτικές»
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Συμπληρώνοντας εξήντα χρόνια από την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να κάνει έναν απολογισμό των πεπραγμένων, καθώς και μία επισκόπηση της στρατηγικής της για το μεσοπρόθεσμο διάστημα.
Κάθε βήμα προς την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης συνοδεύτηκε από αντιρρήσεις και δυσκολίες, οι οποίες συχνά έλαβαν τη μορφή μίας οπισθέλκουσας δύναμης. Κατά τη δεκαετία του 1960, o Charles De Gaulle διαφώνησε με τη μεταφορά νέων αρμοδιοτήτων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη συγκρότηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς και την ένταξη της Βρετανίας. Μία διαφωνία η οποία έφτασε στο σημείο της αποχής των Γάλλων από τις συνεδριάσεις του Συμβουλίου («empty chair crisis»).
Ανάλογες επιφυλάξεις εκφράστηκαν και μία άλλη ισχυρή προσωπικότητα, την πρωθυπουργό M. Thatcher κατά τη δεκαετία του 1980. Την ίδια περίοδο η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη και η προώθηση της ενιαίας αγοράς από τον πρόεδρο της Επιτροπής J. Delors συνοδεύτηκε από επιφυλάξεις από ορισμένα κράτη-μέλη.
Η Οικονομική και Νομισματική Ένωση βρέθηκε στο επίκεντρο σημαντικών διαφωνιών, και αρκετά κράτη-μέλη επέλεξαν να διατηρήσουν το εθνικό νόμισμα. Το ίδιο το Σύμφωνο Σταθερότητας συνοδεύτηκε από επικρίσεις και παραβιάσεις των κανόνων του, ακόμη και από κραταιά μέλη, όπως η Γερμανία και η Γαλλία.
Σοβαρά προβλήματα ανέκυψαν και κατά τη διαδικασία αναθεώρησης των Συνθηκών στο πλαίσιο της περίφημης Συντακτικής Συνέλευσης για το μέλλον της Ευρώπης, η οποία κατέληξε στη Συνταγματική Συνθήκη (2004). Έπειτα από τις σοβαρές αντιδράσεις κατά τη διαδικασία της κύρωσης από τα κράτη-μέλη, τέθηκε σε ισχύ με καθυστέρηση η Συνθήκη της Λισαβόνας (2009).
Η διεύρυνση της EE με νέα κράτη-μέλη προερχόμενα από την Ανατολική Ευρώπη μετά το 2004 προκάλεσε ένα νέο κύκλο αντιπαραθέσεων, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις εκφράστηκαν ex post facto σχετικά με τις πραγματικές ή εικαζόμενες συνέπειες σχετικά με τα νέα δεδομένα λειτουργίας των διακυβερνητικών οργάνων και τη μετακίνηση των πολιτών.
Η πολιτική συγκυρία θέτει τους δικούς της περιορισμούς: κρίση στην Ευρωζώνη, άνοδος του ευρωσκεπικισμού και κοινοβουλευτική εκπροσώπηση κόμματων τα οποία αντιπροσωπεύουν τις ιδέες αυτές, Brexit, έντονος διεθνής οικονομικός ανταγωνισμός, τρομοκρατικές ενέργειες από ακραίες ισλαμιστικές οργανώσεις εντός της Ευρώπης, νέες ηγεσίες και διαφορετικοί στόχοι σε σημαντικές χώρες εκτός ΕΕ.
Πρόκειται για ποιοτικά διαφορετικές προκλήσεις συγκριτικά προς εκείνες οι οποίες προέβαλλαν ως εμπόδια στο παρελθόν. Αν κάτι χαρακτηρίζει, όμως, τη διαδικασία προόδου στα ευρωπαϊκά πράγματα είναι η επιδίωξη ενός κοινά αποδεκτού συμβιβασμού με αμοιβαίες υποχωρήσεις.
Το πνεύμα αυτό αποτυπώνεται και στην πρόσφατη Λευκή Βίβλο, για το Μέλλον της Ευρώπης, της Επιτροπής, αλλά δεν συνιστά απαραίτητα τον προσανατολισμό στο χαμηλότερο κοινό παρονομαστή. Όσοι εμπλακούν στις συζητήσεις για το μέλλον της Ευρώπης θα κληθούν να αντισταθμίσουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των εναλλακτικών προοπτικών για την ΕΕ. Να πείσουν υπέρ της μίας άποψης και να πεισθούν σχετικά με τις θεμιτές επιφυλάξεις άλλων.
Μία από τις (θετικές) παρενέργειες της κρίσης στην Ευρωζώνη και της δημοσιότητας μεγάλων γεγονότων όπως το Brexit είναι ότι φαίνεται να αναβιβάζουν την υπόθεση Ευρώπη ψηλά στην ατζέντα της πολιτικής συζήτησης σε όλα τα πολιτικά συστήματα, και κατά κάποιο τρόπο να δημιουργούν μία οιονεί πανευρωπαϊκή δημόσια σφαίρα.
Σημαντική επίδραση θα ασκήσουν οι πολιτικές εξελίξεις με τις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις σε ορισμένα κράτη-μέλη και το είδος των κομματικών ηγεσιών και προγραμματικών θέσεων που θα επικρατήσουν. Όπως επίσης και η έκβαση της προσπάθειας αναζωογόνησης της ευρωπαϊκής οικονομίας με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αναθέρμανση της αγοράς εργασίας και την αναζήτηση νέων τομέων αιχμής με έμφαση την ανταγωνιστικότητα, την παραγωγικότητα και την καινοτομία.
Τέλος, η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να είναι παρούσα με ισχυρές θέσεις για το μέλλον της Ευρώπης, καθώς και να δώσει νέα δυναμική στην εξασθενημένη θέση της. Μέχρι σήμερα, η χώρα συμμετείχε στα κορυφαία κέντρα λήψης αποφάσεων της Ευρώπης με άμεσα διπλωματικά και οικονομικά οφέλη. Σε θεσμικό επίπεδο η ενσωμάτωση του κοινοτικού κεκτημένου συνεπάγεται και τον εκσυγχρονισμό του εσωτερικού δικαίου και των θεσμών της χώρας.
Εξάλλου, σε κοινωνικό επίπεδο ωφεληθήκαμε σημαντικά στο μέτρο που οι Έλληνες πολίτες κάνουν εκτεταμένη χρήση των σχετικών προνομίων για ελεύθερη κυκλοφορία, εγκατάσταση και οικονομική, εκπαιδευτική και άλλη δραστηριότητα στα κράτη-μέλη.
Η ωφέλεια της χώρας, κατά συνέπεια, προσμετράται αν αναλογιστούμε το κόστος της μη ένταξής μας στην ΕΕ. Στη σημερινή αρνητική συγκυρία δε, πρέπει να αξιολογήσουμε αφενός, τις δυσμενέστερες συνέπειες που θα προέκυπταν αν δεν είχαμε ενταχθεί στην Ευρωζώνη και αφετέρου, την αποτυχία μας να προχωρήσουμε σε ένα γενναίο εξευρωπαϊσμό του κράτους, δηλαδή εκσυγχρονισμό και εξορθολογισμό των λειτουργιών του. Είναι γεγονός ότι πολλά σημαντικά βήματα πρέπει να γίνουν -μεταξύ άλλων- στα πεδία του υγιούς ανταγωνισμού των επιχειρήσεων, των υπηρεσιών υγείας και της λειτουργίας των νοσοκομείων, του εκπαιδευτικού συστήματος, της καινοτομίας και της περιβαλλοντικής πολιτικής. Η μεταφορά καλών πρακτικών και η συμμόρφωση προς το κοινοτικό δίκαιο, όπου υστερεί το εγχώριο δίκαιο, πρέπει να τίθενται πάντα ψηλά στις προτεραιότητές μας.
*Η Μαριέττα Γιαννάκου είναι πρώην υπουργός και πρώην επικεφαλής των ευρωβουλευτών της ΝΔ
|
|
|
|
ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!
|
Όλα τριγύρω
αλλάζουνε και όλα
στα ίδια μένουν...
ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία».
Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με
την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια
έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την
αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να
την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων
- εραστών και της εξουσίας...
ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του
80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και
πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης,
σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα
το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής
μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε
θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο
τόπος και εκείνη η γενιά.
ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές
«μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις
ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον
περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που
χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών
ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα
ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της
...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι
στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους,
για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως
της όποιας εκλογικής αναμέτρησης...
ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν
δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον
από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία
επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα
κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν
υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική
σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική
εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι
σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που
ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι
πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που
...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων»
ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον
δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν
παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για
δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει...
ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια
και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και
γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που
είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την
δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του
Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής
τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι
περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους
«τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές
τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...
|
|
Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας
|
Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>
|
 |
|
|
|
