 |
|
|  Δευτέρα 10/4
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ
Έφυγε από τη ζωή η διαλεκτή ελληνίστρια Μαρία Ελένα Ρόσα Περέιρα
br>
Αθήνα.-Γιώργης-Βύρων Δάβος
Μία διαλεχτή ελληνίστρια και θεωρούμενη ως η μεγαλύτερη σύγχρονη κλασική φιλόλογος στην Πορτογαλία, Μαρία Ελένα Ρόσα Περέιρα, έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών, στα 91 χρόνια της, σύμφωνα με σημερινά δημοσιεύματα στον Τύπο της χώρας.
Η Ρόσα Περέιρα γεννήθηκε το 1925 στο Πόρτο και υπήρξε η πρώτη γυναίκα που πήρε διδακτορικό από το ιστορικό Πανεπιστήμιο της Κοΐμπρα το 1956. Στο ίδιο πανεπιστήμιο δίδαξε όλη της την ακαδημαϊκή ζωή, έως το 1995 οπότε συνταξιοδοτήθηκε. Το έργο της απαριθμεί πάνω από 300 εργασίες, βιβλία και δημοσιεύσεις στην Πορτογαλία και στο εξωτερικό.
Ήταν μεγάλη ερευνήτρια στο πεδίο της επιρροής της κλασικής ελληνικής γραμματείας στα σύγχρονα γράμματα και την ποίηση - από τους Καμόες και Πεσόα έως τους πιο συγκαιρινούς. Για την αφιέρωσή της σε αυτήν την τιτάνια έρευνα τιμήθηκε και το 2006 με το μεγάλο διεθνές βραβείο του Πανεπιστημίου της Κοΐμπρα.
Η αρχαία ελληνική τέχνη, κι ιδιαίτερα η αγγειογραφία, υπήρξε ένας από τους τομείς που η εκλιπούσα θαύμαζε, γι’ αυτό κι ασχολήθηκε με ιδιαίτερη αφοσίωση η οποία μετουσιώθηκε στο μνημειώδες βιβλίο «Greek Vases in Portugal». Στο έργο τούτο παρουσιάσθηκε για πρώτη φορά η ανακάλυψή της, που της χάρισε και την παγκόσμια αναγνώριση, του διάσημου πλέον αγγειογράφου «Ζωγράφου της Λισαβόνας».
Στη Ρόσα Περέιρα οφείλονται δύο μνημειώδεις ανθολογίες ελληνικών και λατινικών κλασικών κειμένων, υπό τους τίτλους «Hélade» και «Romana». Επίσης μετέφρασε κι εξέδωσε της τραγωδίες Αίας (Ájax, 2003) και Αντιγόνη (Antígona, 1958), του Σοφοκλή, Μήδεια, (Medeia, 1955), Τρωάδες (Troianas, 1996) και Βάκχες, (Bacantes, 1992) του Ευρυπίδη, τις Επτά Ωδές (Sete Odes, 2003) του Πινδάρου και την Πολιτεία του Πλάτωνα.
Το 2010 τιμήθηκε με το Λογοτεχνικό Βραβείο Prémio Vida Literária APE.
|
|
|
|
ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!
|
Όλα τριγύρω
αλλάζουνε και όλα
στα ίδια μένουν...
ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία».
Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με
την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια
έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την
αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να
την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων
- εραστών και της εξουσίας...
ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του
80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και
πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης,
σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα
το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής
μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε
θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο
τόπος και εκείνη η γενιά.
ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές
«μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις
ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον
περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που
χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών
ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα
ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της
...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι
στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους,
για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως
της όποιας εκλογικής αναμέτρησης...
ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν
δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον
από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία
επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα
κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν
υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική
σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική
εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι
σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που
ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι
πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που
...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων»
ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον
δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν
παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για
δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει...
ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια
και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και
γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που
είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την
δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του
Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής
τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι
περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους
«τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές
τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...
|
|
Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας
|
Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>
|
 |
|
|
|
