 |
|
|  Πέμπτη 16/4
΄Αρθρο
Το αύριο της πανδημίας
Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
ΑΘΗΝΑ
Κρίση υγειονομική πριν απ’ όλα, με ανυπολόγιστες όμως, μέχρι στιγμής, επιπτώσεις οικονομικές, κοινωνικές και δημοκρατικές. Όπως σε κάθε «τέλεια κρίση», ο χρόνος διαστέλλεται και ο χώρος συστέλλεται: σε χρόνο μηδέν, ο ιός που εμφανίστηκε στην Γιουχάν έγινε πανδημία που απειλεί τις ζωές των ανθρώπων στο Μιλάνο, την Νέα Υόρκη, την Χαράρε. Πρώτη αντίδραση το κλείσιμο στα σπίτια, να διαφυλάξουμε την υγεία, την δική μας και των πιο κοντινών μας ανθρώπων, αλλά και με αγωνία για το αύριο. Οι εκτιμήσεις μας για τα μελλούμενα ποικίλλουν, διαισθανόμαστε όμως, ότι η επόμενη μέρα θα είναι διαφορετική από την προηγούμενη. Με το ερώτημα αν αυτή η νέα πραγματικότητα θα είναι καλύτερη από αυτή που είχαμε πριν κλειστούμε μέσα ή όχι.
Η αλήθεια είναι ότι, ενώ, πράγματι, ο κορονοϊός είναι το πρόβλημα το οποίο μας έχει επηρεάσει περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο, δεν είναι το μόνο. Την επομένη ημέρα θα συνεχίσουν να μας απειλούν η κλιματική αλλαγή, τα πυρηνικά όπλα και οι, όλο και μεγαλύτερες, ανισότητες. Είναι επιτακτική ανάγκη το αύριο της πανδημίας να μας βρει με απαντήσεις. Το αύριο της «τέλειας κρίσης» δίνει την ευκαιρία μιας νέας «κανονικότητας».
Το αύριο που θέλουμε πρέπει να διαθέτει πολιτική θωράκιση. Η επιθυμητή επόμενη ημέρα δεν μπορεί να είναι τόσο άνιση ώστε να επιτρέπει την κεφαλαιοποίηση της λαϊκής δυσαρέσκειας από τυχοδιώκτες. Φεύγοντας από την ζωή μας ο ιός πρέπει να πάρει μαζί του και όσους, σε πείσμα των επιστημονικών δεδομένων, καλλιέργησαν μια πλαστή εικόνα «αλλότριου προβλήματος» και δοκίμασαν την διαχείρισή του κλείνοντας σύνορα, κατασκευάζοντας εχθρούς, στερώντας μέχρι υγειονομικό υλικό από συνανθρώπους με μεγαλύτερη ανάγκη. Η πανδημία όμως, όπως και κάθε οικουμενικό πρόβλημα δεν γνωρίζει σύνορα, εικονικούς εχθρούς και προνομιούχους. Η κρίση δεν επιδέχεται διαχείριση. Επιβάλλει την αναμέτρηση μαζί της, μέχρι το τελικό ξεπέρασμά της.
Λήξη της κατάστασης συναγερμού, σημαίνει λήξη όχι μόνο της υγειονομικής, αλλά και της κοινωνικής νοσηρότητας. Καλές υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης όχι μόνο για όσους μπορούν να τις αγοράσουν πληρώσουν και «δίχτυ στήριξης» για όσους δεν αδυνατούν να επιβιώσουν με αξιοπρέπεια είναι απολύτως απαραίτητα την επαύριο της πανδημίας.
Και βέβαια, θα έχουμε αφήσει την κρίση οριστικά πίσω μας, μόνον εάν καταργηθούν οι εκπτώσεις στις δημοκρατικές μας αξίες. Εάν στοιχεία όπως η ισονομία, η ισοπολιτεία και η ισηγορία εξακολουθήσουν να φαλκιδεύονται, αργά ή γρήγορα, η επόμενη «κατάσταση πολιορκίας» θα χτυπήσει την πόρτα μας. Οι κανόνες δικαίου θα δώσουν, για μια ακόμα φορά, τη θέση τους στο «δίκαιο του ισχυρότερου».
Ασφαλώς έκτακτες περιστάσεις επέβαλλαν έκτακτα μέτρα. Όποτε με το καλό η δοκιμασία που ζούμε φτάσει στο τέλος της, καλό θα είναι η νέα «κανονικότητά» μας να εμπεριέχει και τις ρήτρες αποφυγής εμφάνισης της επόμενης κρίσης. Και εδώ βρίσκεται η διαχωριστική μας γραμμή με όσους βολεύονται με «μια από τα ίδια» ή συμβιβάζονται με την ανοχή απέναντι σ΄ αυτά «τα ίδια».
Αυτός ο δρόμος μοιάζει ίσως πιο απαιτητικός, στην πραγματικότητα όμως είναι ο μόνος που ενσωματώνει τις προϋποθέσεις που επισήμανα εξ αρχής. Καλούμαστε απλώς να επιλέξουμε το μέλλον που θέλουμε. Και αυτό το δικαίωμά μας δεν πρέπει να το εκχωρήσουμε σε κανέναν άλλο. Αλλιώς θα έχουμε αποδεχτεί να μείνουμε κλεισμένοι στα σπίτια μας για πάντα!
|
|
|
|
ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!
|
Όλα τριγύρω
αλλάζουνε και όλα
στα ίδια μένουν...
ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία».
Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με
την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια
έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την
αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να
την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων
- εραστών και της εξουσίας...
ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του
80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και
πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης,
σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα
το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής
μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε
θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο
τόπος και εκείνη η γενιά.
ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές
«μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις
ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον
περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που
χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών
ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα
ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της
...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι
στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους,
για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως
της όποιας εκλογικής αναμέτρησης...
ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν
δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον
από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία
επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα
κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν
υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική
σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική
εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι
σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που
ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι
πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που
...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων»
ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον
δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν
παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για
δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει...
ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια
και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και
γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που
είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την
δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του
Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής
τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι
περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους
«τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές
τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...
|
|
Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας
|
Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>
|
 |
|
|
|
