 |
|
|  Δευτέρα 27/7
΄Αρθρο
Ώρες αποφάσεων
(που πάμε και πως μετά την Σύνοδο Κορυφής)
Γράφει ο ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ,πρώην υπουργός
AΘΗΝΑ
Έχει έρθει η ώρα αποτίμησης του Προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 2021 - 2027 και του Ταμείου Ανάκαμψης που δημιουργήθηκε, όπως αποφασίστηκαν στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής. Σκοπός της αποτίμησης βέβαια είναι να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε και όχι να εντείνουμε τον, κούφιο αλλά και ανούσιο, θόρυβο των κομματικών αντιπαραθέσεων. Να δούμε πως μπορούμε να καλυτερέψουμε την κοινή μας μοίρα και όχι την καριέρα του ενός ή του άλλου ξένου με την δική μας.
ΤΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ Η ΣΥΝΟΔΟΣ
1. Ο νέος προϋπολογισμός είναι μικρότερος από τον προηγούμενο (ο οποίος υπήρξε επίσης χαμηλότερος από τον προηγούμενο του) και ξεπερνάει πια οριακά το 1% του Α.Ε.Π. της ένωσης.
2. Οι δεσμεύσεις κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης ξεκινάνε το 2021 και τελειώνουν το 2023. Καθυστερημένη η έναρξη, βιαστική η περαίωση τους.
3. Μειώνονται όλες οι δαπάνες του προϋπολογισμού, με εξαίρεση τις επιστροφές που αξίωσαν και απέσπασαν η Ολλανδία, η Αυστρία, η Δανία και η Σουηδία. Η «λέσχη των παραδόπιστων» με μέλη τους μιμητές του, ήδη εκτός ένωσης, Ηνωμένου Βασιλείου.
4. Με βάση την απόφαση αυτή, εμείς αποκτούμε πρόσβαση σε 40 δις ΕΥΡΩ από τον προϋπολογισμό για το ΕΣΠΑ και την Κοινή Αγροτική Πολιτική και 32 δις ΕΥΡΩ και από το Ταμείο Ανάκαμψης (19,5 δις ΕΥΡΩ επιχορηγήσεις και 12,5 δις ΕΥΡΩ δάνεια). Από τα κονδύλια αυτά έχουμε ήδη χρεωθεί με τις αυξημένες επιστροφές προς την «λέσχη των παραδόπιστων». Οι συνολικοί διαθέσιμοι πόροι συνεπώς θα είναι αυξημένοι την τριετία 2021-2023, αλλά λιγότεροι στην συνέχεια και μέχρι το 2027.
5. Αντί να εκδοθεί «ευρωομόλογο», προτιμήθηκε ο δανεισμός έως 750 δις ΕΥΡΩ από τις αγορές με δυνατότητες αποπληρωμής μέχρι το 2058 (τα 390 δις επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό, ενώ τα 360 τις χώρες που θα τα χρησιμοποιήσουν). ¶λλες αποφάσεις βελτιωτικού περιεχομένου για την οικονομική διακυβέρνηση της ένωσης, την χρήση των κονδυλίων και την λογιστική τους αποτύπωση δεν πάρθηκαν.
ΤΙ ΕΧΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ
1. Το εξαιρετικά σφιχτό χρονοδιάγραμμα των εισροών από το Ταμείο Ανάκαμψης, έρχεται να υπογραμμίσει τον, ούτως ή άλλως, επείγοντα χαρακτήρα της διαμόρφωσης ενός προγράμματος δημοσίων επενδύσεων. «Ειδικούς» να το προετοιμάσουν διαθέτουμε. Ελίτ, κατάλληλες να ορίσουν το πλαίσιο και τις κατευθύνσεις του… όχι. Η πολιτική μας τάξη ειδικότερα, δεν είναι σε θέση να εγγυηθεί ότι τα λεφτά για τις επενδύσεις αυτές δεν είναι για να τα φάμε (ούτε μαζί, ούτε χώρια), αλλά για να δημιουργήσουμε δουλειές ώστε να έχουμε να φάμε! Ότι, υπό τις τρέχουσες ασφυκτικές συνθήκες, η εκποίηση κερδοφόρων δημόσιων περιουσιακών στοιχείων είναι αδιανόητα βλαπτική για το δημόσιο συμφέρον και, αντιθέτως, βασικό στοιχείο του επενδυτικού μας προγράμματος πρέπει να είναι τα έργα για την αύξηση τέτοιων παραγωγικών στοιχείων.
2. Επίκαιρο και αδιάψευστο στοιχείο, αποδεικτικό αυτής της ακαταλληλότητας (από την κυβερνητική πλευρά το συγκεκριμένο) πρώτο: η εξαγγελία επιδότησης της αγοράς εισαγόμενων ηλεκτρικών αυτοκινήτων, αντί της δημόσιας επένδυσης σε υποδομές φόρτισης τους.
3. Δεύτερο αποδεικτικό στοιχείο ακαταλληλότητας (της κυβέρνησης και αυτό) η εκποίηση περιουσιακών στοιχείων της Δ.Ε.Η. (από εισπρακτέα της εταιρίας έως συμμετοχές της σε άλλες κερδοφόρες επιχειρήσεις), αντί της αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου.
4. Τρίτο αποδεικτικό στοιχείο ακαταλληλότητας (από την αντιπολίτευση αυτή τη φορά) η χρέωση της ελληνικής κυβέρνησης για όλα τις ζημιές που έγιναν στην Σύνοδο Κορυφής. Όπισθεν ολοταχώς στην εποχή του «θα αλλάξουμε την Ευρώπη», «θα σκίσουμε τα μνημόνια», «θα βάλουμε τις αγορές να χορεύουν πεντοζάλη». Ομολογία καραμπινάτη ότι όλα αυτά δεν ήταν «αυταπάτες», αλλά στυγνές ψηφοθηρικές απάτες. Με την κυβέρνηση να οπισθοδρομεί, εξ ίσου ψυχρά, στις εποχές της δικής της ελαφρότητας, πανηγυρίζοντας για ένα ακόμα, ανύπαρκτο βέβαια, success story.
5. Πέρα όμως από το ηγετικό μας έλλειμμα, εξηγήσαμε ήδη ότι «λεφτά δεν υπάρχουν». Ακόμα και αν το πρόγραμμα το οποίο συζητάμε σχεδιαστεί με την μέγιστη δυνατή συνέπεια και αποδοτικότητα δράσεων… δεν φτάνει! Για να «πιάσει τόπο» χρειάζεται πολλαπλάσιο μέγεθος, άρα κεφάλαια που ξεπερνούν κατά πολύ όσα μπορούν να εισφέρουν το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ, η ΚΑΠ και οι κρατικοί μας προϋπολογισμοί. Δεν έχουμε την πολυτέλεια εξαίρεσης οποιασδήποτε πηγής για τα πρόσθετα αυτά κεφάλαια: ιδιωτικά, ελληνικά και ξένα, αγορές, άλλες κρατικές οντότητες.
ΩΡΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ
6. Έτσι κιΆ αλλιώς, είναι οι ώρες να αποφασίσουμε πως να χειριστούμε μια δέσμη εξόφθαλμα παράλογων αποφάσεων της Συνόδου (την μείωση του προϋπολογισμού που επιμηκύνει την διάρκεια της ύφεσης, την μη έκδοση «ευρωομολόγου», την αποφυγή εξαίρεσης των δημοσίων επενδύσεων από τον υπολογισμό των δημοσιονομικών ελλειμμάτων). Απαραίτητη προϋπόθεση για να τα βγάλουμε πέρα με τις ελάχιστες δυνατές ζημιές είναι να συνειδητοποιήσουμε σε ποια Ευρώπη συμμετέχουμε. «Σε ποια Δύση ανήκομεν» και με ποιους όρους, ακόμα καλύτερα. Σωβινιστική παραλυσία; Ισχυρά κράτη μέλη έχουν αποφασίσει «να πάνε για άλλα»; Αδυναμία επιβολής του αυτονόητου στην «λέσχη των παραδόπιστων»; Λίγο απΆ όλα; Όποια και αν είναι η εξήγηση, το βέβαιο είναι ότι η βάση του κοινού μας σπιτιού γίνεται ακόμα πιο κεκλιμένη, ακόμα πιο ολισθηρή, κάνοντας όλο και πιθανότερη την κατάρρευσή του στην δίνη της κρίσης.
7. Ειδικότερα, εμείς που βρισκόμαστε στα χαμηλότερα σημεία αυτής της τσουλήθρας, είναι οι ώρες να συνειδητοποιήσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση γίνεται όλο και περισσότερο μια διακρατική διαπραγμάτευση, ενώ ο χαρακτήρας της ως κοινότητας πατρίδων, πολιτισμών και κοινωνικών ρευμάτων ξεθωριάζει, μέρα με τη μέρα. Είναι οι ώρες, τελικά, να απορρίψουμε σχήματα και αντιθέσεις (του τύπου «ευρωπαϊστές» εναντίον «ευρωσκεπτικιστών») που έχουν πάψει να λειτουργούν και να αναπτύξουμε ένα κίνημα πραγματισμού και αυτογνωσίας. Προϋπόθεση επιβίωσης, κυριολεκτικά, μιας και μετά την χρεοκοπία της περασμένης δεκαετίας, δεν έχουμε περιθώρια «Η Ελλάδα να ανήκει στους Έλληνες» ακόμα πιο λίγο. Έργο κατΆ εξοχήν πολιτικό που χρωστάνε τα κόμματά μας. Και αν τα κόμματα που διαθέτουμε είναι απρόθυμα να κάνουν την δουλειά τους… είναι οι ώρες να εφεύρουμε νέα!
|
|
|
|
ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!
|
Όλα τριγύρω
αλλάζουνε και όλα
στα ίδια μένουν...
ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία».
Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με
την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια
έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την
αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να
την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων
- εραστών και της εξουσίας...
ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του
80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και
πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης,
σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα
το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής
μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε
θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο
τόπος και εκείνη η γενιά.
ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές
«μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις
ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον
περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που
χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών
ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα
ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της
...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι
στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους,
για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως
της όποιας εκλογικής αναμέτρησης...
ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν
δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον
από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία
επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα
κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν
υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική
σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική
εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι
σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που
ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι
πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που
...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων»
ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον
δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν
παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για
δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει...
ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια
και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. ¶ραγε τι ζητούσα και
γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που
είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την
δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του
Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής
τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι
περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους
«τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές
τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...
|
|
Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας
|
Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>
|
 |
|
|
|
