 |
|
|  Παρασκευή 20/12
NEW YORK TIMES
«Υπό κατάρρευση οι κυβερνήσεις στην Ευρώπη»
NYT,zougla.gr
Με κεντρικό τίτλο «Η Ευρώπη έχει κενό ηγεσίας. Πώς θα διαχειριστεί τον Τραμπ» οι New York Times , έρχονται με ανάλυσή τους, έναν μήνα πριν εισέλθει στον Λευκό Οίκο ο εκλεγμένος πρόεδρος, να περιγράψουν ένα σκηνικό αποσύνθεσης που επικρατεί στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή καθώς πολλές χώρες βλέπουν τις κυβερνήσεις τους είτε να καταρρέουν είτε να κρέμονται από μία κλωστή. Και όλα αυτά, την ώρα που συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία και το σκηνικό στη Μέση Ανατολή έχει αλλάξει άρδην.
Όπως μεταδίδει η ιστορική εφημερίδα της αμερικανικής μεγαλούπολης, καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες συγκεντρώθηκαν την Τετάρτη στις Βρυξέλλες για δείπνο με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μια σκιά κάλυψε τη συζήτηση: η επικείμενη επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Η ανησυχία δεν αφορά μόνο την πιθανότητα ανατροπής της αμερικανικής πολιτικής για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με μια εσωτερική κρίση ηγεσίας, η οποία θέτει σε κίνδυνο τη συνοχή της, τη στιγμή που η Ουάσινγκτον μπορεί να απομακρυνθεί από τη στήριξη προς το Κίεβο.
Οι πολιτικές αναταράξεις διαδέχονται η μία την άλλη στις μεγάλες πρωτεύουσες της Ευρώπης. Στη Γερμανία, η κυβέρνηση του Όλαφ Σολτς κατέρρευσε, βυθίζοντας τη χώρα σε προεκλογική περίοδο γεμάτη πολώσεις. Στη Γαλλία, ο Εμανουέλ Μακρόν έχει αποδυναμωθεί μετά από μήνες κοινωνικής αναταραχής, ενώ στη Βρετανία, παρά την άνοδο μιας κυβέρνησης των Εργατικών υπό τον Κιρ Στάρμερ, οι εσωτερικές οικονομικές δυσκολίες και η επίδραση του Brexit εμποδίζουν τη χώρα να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο.
Ο Γερμανός πρώην πρέσβης στις ΗΠΑ, Βόλφγκανγκ Ίσινγκερ, περιγράφει την κατάσταση με ανησυχία: «Είναι μια φοβερά κακή στιγμή για τη Γερμανία να βρίσκεται σε προεκλογική εκστρατεία, με έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις». Η πολιτική αστάθεια μειώνει την ικανότητα των ευρωπαϊκών χωρών να ανταποκριθούν στις πιέσεις που ενδέχεται να προκαλέσει ο Τραμπ με τις προτάσεις του για τον τερματισμό του πολέμου.
Η αμερικανική πολιτική μπορεί να αλλάξει δραστικά με την επιστροφή Τραμπ στην εξουσία. Ήδη, έχουν κυκλοφορήσει αναφορές για ένα σχέδιο δημιουργίας ζώνης ασφαλείας 800 μιλίων μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, που θα επιτηρείται από 40.000 Ευρωπαίους στρατιώτες. Ένα τέτοιο σχέδιο, αν και δύσκολα υλοποιήσιμο χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ, θα προκαλούσε σοβαρές πολιτικές αντιδράσεις στη Γερμανία, τη Βρετανία και άλλες χώρες, όπου η συμμετοχή σε στρατιωτικές επιχειρήσεις παραμένει ταμπού.
«Αυτή η ζώνη ασφαλείας δεν πρόκειται να υλοποιηθεί», δηλώνει ο Τζέρεμι Σαπίρο, διευθυντής έρευνας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. «Αλλά είναι μια εξαιρετική πολιτική θεατρική κίνηση». Η στρατηγική του Τραμπ συχνά περιλαμβάνει τέτοιου είδους θεατρικότητες, με στόχο να διασπάσει την ενότητα των Ευρωπαίων και να προσελκύσει την προσοχή.
Η πρόκληση για την Ευρώπη είναι να μην επιτρέψει στον Τραμπ να εκμεταλλευτεί τις εσωτερικές της αδυναμίες. Αντίθετα, οι ηγέτες της πρέπει να διασφαλίσουν ότι η Ευρώπη θα έχει λόγο σε οποιαδήποτε διπλωματική διαδικασία περιλαμβάνει τις ΗΠΑ, την Ουκρανία και τη Ρωσία.
Η Γερμανία, ο ακρογωνιαίος λίθος της ευρωπαϊκής ενότητας, βρίσκεται σε αβεβαιότητα, με τις εκλογές να αναμένονται τον Φεβρουάριο και τις διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης να ενδέχεται να παραταθούν μέχρι την άνοιξη. Ο Φρίντριχ Μερτς, πιθανός διάδοχος του Σολτς, έχει δεσμευθεί να συνεχίσει τη στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία, αλλά και να επιδιώξει τον τερματισμό της σύγκρουσης.
Στη Γαλλία, ο Μακρόν παραμένει ενεργός στη διεθνή σκηνή, προτείνοντας ειρηνευτικές πρωτοβουλίες, αλλά η εσωτερική πολιτική του θέση είναι εξαιρετικά εύθραυστη. Η πολιτική παράλυση μετά τις τελευταίες εκλογές και η έλλειψη σταθερής κυβέρνησης περιορίζουν την ικανότητά του να ηγηθεί μιας συντονισμένης ευρωπαϊκής προσπάθειας.
Η αδυναμία των μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων να προσφέρουν ισχυρή ηγεσία αποκαλύπτει ένα βαθύτερο δομικό πρόβλημα: τη στρατηγική εξάρτηση της Ευρώπης από τις ΗΠΑ. Ο Τραμπ, υπονοώντας ότι η Ουάσινγκτον μπορεί να αποσύρει την υποστήριξή της προς την Ουκρανία, έχει ήδη προκαλέσει ανησυχία.
Ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούν να καλλιεργήσουν προσωπικές σχέσεις με τον Τραμπ, ελπίζοντας ότι θα διασφαλίσουν καλύτερες διμερείς σχέσεις. Ο Μακρόν, για παράδειγμα, προσκάλεσε τον Τραμπ σε περίοπτη θέση στα εγκαίνια της Παναγίας των Παρισίων, ενώ ο Σολτς φέρεται να επιδιώκει συνάντηση μαζί του πριν εγκαταλείψει την καγκελαρία.
Ωστόσο, η εξάρτηση από την αμερικανική πολιτική θέτει σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή αυτονομία. Αν οι ΗΠΑ αλλάξουν στρατηγική, η Ευρώπη μπορεί να αναγκαστεί να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες, υπονομεύοντας τη δική της ενότητα και επιρροή.
Μετά από σχεδόν τρία χρόνια πολέμου, η πολιτική για την Ουκρανία αλλάζει και στην Ευρώπη. Οι ηγέτες δεσμεύονται να συνεχίσουν τη στρατιωτική υποστήριξη, αλλά αυξάνεται η πίεση για τερματισμό της σύγκρουσης. Η πρόκληση για την Ευρώπη είναι να διατηρήσει την ενότητά της και να αξιοποιήσει την κρίσιμη αυτή στιγμή για να ενισχύσει την αυτονομία της, αντιμετωπίζοντας τις διπλές προκλήσεις του πολέμου στην Ουκρανία και της επιστροφής του Τραμπ.
Η δυνατότητα της Ευρώπης να ξεπεράσει τις εσωτερικές της κρίσεις και να αντιμετωπίσει συλλογικά αυτές τις προκλήσεις θα καθορίσει το μέλλον της ως παγκόσμιος γεωπολιτικός παράγοντας.
|
|
|
|
ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!
|
Όλα τριγύρω
αλλάζουνε και όλα
στα ίδια μένουν...
ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία».
Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με
την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια
έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την
αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να
την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων
- εραστών και της εξουσίας...
ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του
80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και
πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης,
σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα
το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής
μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε
θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο
τόπος και εκείνη η γενιά.
ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές
«μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις
ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον
περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που
χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών
ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα
ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της
...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι
στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους,
για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως
της όποιας εκλογικής αναμέτρησης...
ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν
δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον
από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία
επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα
κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν
υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική
σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική
εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι
σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που
ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι
πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που
...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων»
ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον
δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν
παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για
δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει...
ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια
και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και
γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που
είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την
δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του
Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής
τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι
περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους
«τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές
τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...
|
|
Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας
|
Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>
|
 |
|
|
|
