Τα εγκεφαλικά δεν απειλούν μόνο τους ενήλικες αλλά και τα παιδιά.
Μία από τις 10 κυριότερες αιτίες θανάτου κατά την παιδική ηλικία
παγκοσμίως, είναι τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, η γενική συχνότητα
των οποίων αυξήθηκε τα τελευταία 25 χρόνια. Το 10% των παιδιών που
παθαίνουν αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο πεθαίνουν, το 20% επιβιώνουν
αλλά εμφανίζουν υποτροπές και περίπου τα 70% εμφανίζουν σπασμούς και
άλλες νευρολογικές επιπλοκές.. Στους σημαντικότερους παράγοντες
κινδύνου εμφάνισης ισχαιμικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου στα
παιδιά περιλαμβάνονται οι λοιμώξεις (23%) από τις οποίες η ανεμοβλογιά
έχει συσχετιστεί περισσότερο με την εμφάνιση τους.

Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται σε ανακοίνωση του επίκουρου
καθηγητή παιδιατρικής και παιδιατρικής νευρολογίας του ΑΠΘ, Ευάγγελου
Παύλου, την οποία θα παρουσιάσει στην 22η
Επιστημονική Ημερίδα «Επίκαιρα Θέματα» στην Παιδιατρική», που
διοργανώνει η Β΄ Πανεπιστημιακή Παιδιατρική Κλινική του ΑΧΕΠΑ, στο
Ολυμπιακό Μουσείο.

«Σήμερα είναι γνωστό ότι ο σχετικός κίνδυνος εμφάνισης ισχαιμικού
αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου μετά από ανεμοβλογιά ανέρχεται σε 1
στις 15.000 περιπτώσεις ανεμοβλογιάς. Επιπλέον είναι γνωστό ότι παιδιά
με ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο εμφανίζουν 18 φορές
μεγαλύτερη πιθανότητα να έχει προηγηθεί ανεμοβλογιά τους προηγούμενους
9-12 μήνες. Ο πιθανός μηχανισμός εμφάνισης ισχαιμικού αγγειακού
εγκεφαλικού επεισοδίου μετά από λοίμωξη με τον ιό ανεμοβλογιάς έρπητα
ζωστήρα, είναι η ανάπτυξη αρτηριοπάθειας λόγω επέκτασης της λοίμωξης
από τις φλεγμαίνουσες μήνιγγες στα τοιχώματα μεγάλων αρτηριών του
εγκεφάλου που έρχονται σε επαφή με το εγκεφαλονωτιαίο υγρό»
αναφέρονται μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση του κ Παύλου.

Τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδιο διακρίνονται σε ισχαιμικά και σε
αιμορραγικά. Τα πρώτα συμβαίνουν όταν ένα αιμοφόρο αγγείο που
καταλήγει στον εγκέφαλο αποφραχθεί ξαφνικά και σταματήσει η ροή του
αίματος ενώ τα δεύτερα συμβαίνουν όταν ένα αιμοφόρο αγγείο στον
εγκέφαλο υποστεί ρήξη, προκαλώντας αιμορραγία. Όπως εξηγεί ο κ Παύλου
στην παιδική ηλικία τα ισχαιμικά αποτελούν το 55% των αγγειακών
εγκεφαλικών επεισοδίων και τα αιμορραγικά το υπόλοιπο 45%, ενώ στους
ενήλικες τα ισχαιμικά αποτελούν το 85%. Η συχνότητα εμφάνισης τους
κυμαίνεται από 1,3-13 περιπτώσεις ανά 100.000 παιδιά ενώ στη νεογνική
ηλικία είναι πολύ μεγαλύτερη και υπολογίζεται σε 1 περίπτωση ανά 4000
γεννήσεις. Το 50% των περιπτώσεων των περιγεννητικών εγκεφαλικών
εκδηλώνεται με σπασμούς , ενώ το υπόλοιπο 50% γίνεται κλινικά εμφανές
πολύ αργότερα με ημιπάρεση και με εστιακή νευρολογική σημειολογία. Στα
μεγαλύτερα παιδιά εκδηλώνεται με ημιπάρεση, διαταραχές αισθητικότητας
και περιορισμό των οπτικών πεδίων( εξασθένιση ή απώλεια της όρασης στο
μισό οπτικό πεδίο του ενός ή και των δύο ματιών).

Οι παράγοντες κινδύνου εμφάνισης ισχαιμικού αγγειακού εγκεφαλικού
επεισοδίου στα παιδιά διαφέρουν πολύ από τους αντίστοιχους των
ενηλίκων. Τα πιο συχνά αίτια εμφάνισης ισχαιμικών εγκεφαλικών στα
παιδιά είναι:ι οι αρτηριοπάθειες (πρωτοπαθές και δευτεροπαθές
Moyamoya, παροδική εγκεφαλική αρτηριοπάθεια, αρτηριακός διχασμός), οι
λοιμώξεις (ανεμοβλογιά, μυκόπλασμα, μικροβιακή μηνιγγίτιδα,
μπορελλίωση) , οι καρδιοπάθειες (συγγενής καρδιοπάθεια, ενδοκαρδίτιδα,
βαλβιδοπάθεια, αρρυθμίες), οι αιματολογικές διαταραχές
(δρεπανοκυτταρική αναιμία, θρομβοφιλία, σιδηροπενική αναιμία,
διαταραχές πηκτικού μηχανισμού), γενετικοί παράγοντες ( νευρινωμάτωση,
οζώδης σκλήρυνση, ομοκυστινουρία, σύνδρομο Down, νόσος Fabry), τα
κακοήθη νοσήματα (λευχαιμία, το λέμφωμα, όγκοι του εγκεφάλου) και
τοξικά αίτια. Οι παράγοντες κινδύνου που έχουν συσχετιστεί με την
εμφάνιση αιμορραγικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου στα παιδιά
είναι η ύπαρξη: ενδοκρανιακού ανευρύσματος, αρτηριοφλεβικών
δυσπλασιών, αιματολογικών διαταραχών, όγκων εγκεφάλου και εγκεφαλικής
φλεβικής θρόμβωσης.