Εδώ και πάνω από 90 χρόνια στο Μπρίσμπαν της Αυστραλίας έχει δημιουργηθεί μια γειτονιά που έχει χαρακτηριστεί και ως «Μικρά Αλάτσατα». Η γειτονιά αυτή βρίσκεται στο West End και διατηρεί ακόμα το «μικρασιατικό της στοιχείο».

Εκεί έφτασαν οι πρώτοι πρόσφυγες από τα Αλάτσατα, μια αμιγώς ελληνική πόλη της Μικράς Ασίας, που ήταν μια ανθηρή οικονομικά και πολιτιστικά ελληνική κοινότητα που έσβησε βίαια τον Σεπτέμβρη του 1922 θρηνώντας πολλά θύματα της μέρες του διωγμού τους.

Τα στοιχεία για τους πρόσφυγες του West End του Μπρίσμπαν αναφέρονται σε ένα νέο βιβλίο που κυκλοφόρησε πρόσφατα στην αγγλική γλώσσα και έχει τίτλο «90 Χρόνια από την Καταστροφή της Σμύρνης. Οι πρόσφυγες που έκαναν ένα νέο ξεκίνημα στο West End, South Brisbane".

Το βιβλίο κυκλοφόρησε από τον Σύλλογο Μελέτης του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας που λειτουργεί στο Κουίνσλαντ.

Συγγραφέας του βιβλίου είναι η Δέσποινα Δράκου (αντιπρόεδρος του Συλλόγου) της οποίας ο πατέρας ήταν πρόσφυγας. «Ο πατέρας μου», λέει, «με ενέπνευσε να γράψω το βιβλίο αυτό. Ήταν μόλις δέκα χρόνων, επέζησε της καταστροφής της Σμύρνης και εγκαταστάθηκε στο Μπρίσμπαν μαζί με την οικογένειά του αμέσως μετά το 1922».

Η κ. Δράκου σημειώνει πως ο πατέρας της, Γιάννης Δρακάκης, τής είχε διηγηθεί πολλές ιστορίες που δεν μπορούσε να βρει στα βιβλία των «ιστορικών» και αυτό την έκανε να ψάξει και να βρει σπάνιο υλικό από επιζώντες, διπλωμάτες αλλά και δημοσιεύματα εφημερίδων της εποχής.

Η πρόεδρος του Συλλόγου Τζορτζίνα Μονζεράτ δήλωσε κατά την παρουσίαση του βιβλίου πως αποφασίστηκε η έκδοσή του για να τιμηθούν τα θύματα της καταστροφής αλλά και «για να ειπωθεί η ιστορία των Μικρασιατών προσφύγων που σκόρπισαν στα πέρατα της γης μετά τον ξεριζωμό από τις πατρογονικές τους εστίες».

Όπως αναφέρει η κ. Δράκου σήμερα οι επιζώντες της Μικρασιατικής καταστροφής είναι ελάχιστοι, αλλά οι απόγονοί τους ζουν στο Μπρίσμπαν και «θυμούνται».

Βέβαια στη συγκεκριμένοι περιοχή δεν εγκαταστάθηκαν μόνο Αλατσατιανοί αλλά και πρόσφυγες από άλλα μέρη της Μικρά Ασίας. Όπως εξάλλου και σε άλλες πόλεις της Αυστραλίας.

Η πλειοψηφία όμως ήταν από τα Αλάτσατα. Μάλιστα οι πρώτοι έφτασαν στο Μπρίσμπαν πριν την καταστροφή του 1922 κατά τον «πρώτο διωγμό». Ήταν οι Λαθούρας, Γιρδής, αδελφοί Τσολάκα και ο Κωνσταντίνος Βαρθολόμης από την Κάτω Παναγιά οι οποίοι έφυγαν πριν φτάσουν σε στρατεύσιμη ηλικία και υπηρετήσουν τον Οθωμανικό στρατό. Κατέληξαν στην Αυστραλία μετά από ταξίδι δυο μηνών αλλά είχαν μαζί τους χρυσές λίγες και μπόρεσαν να ξεκινήσουν επιχειρήσεις.

Μετά την καταστροφή του '22 έφεραν και συγγενείς τους, πρόσφυγες πλέον, στην Αυστραλία. Μόνο που οι τελευταίοι τα είχαν χάσει όλα και έφτασαν με τα ρούχα που φορούσαν…

Ετσι σιγά-σιγά- και μέσω γάμων με φωτογραφίες αφού οι πρώτοι που έφτασαν στην Αυστραλία ήταν άνδρες- αυξήθηκαν οι πρόσφυγες του Μπρίσμπαν και δημιούργησαν τον «Μικρασιατικό Σύλλογο» και ελληνικό σχολείο για να διατηρήσουν τις παραδόσεις τους. Ήταν από τα Αλάτσατα, τη Σμύρνη, το Τσεσμέ, την Κάτω Παναγιά, το Βαντζίκι, τα Βουρλά, το Μελί, το Ρέις Ντερέ και άλλες περιοχές της Ιωνίας.

Η κ. Δράκου στο βιβλίο της αναφέρει συγκεκριμένα περιστατικά, ονόματα, δράσεις μαζί με σπάνιες φωτογραφίες. Όπως δε σημειώνει, πολλές οικογένειες Μικρασιατών του Μπρίσμπαν έχουν ξεκινήσει την διαδικασία καταγραφής του οικογενειακού τους δέντρου.

Συλλογικά όμως οργανώνουν εκδηλώσεις, όπως η έκδοση του συγκεκριμένου βιβλίου, και προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανές τις μνήμες του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας και να μιλούν προς την ευρύτερη αυστραλιανή κοινωνία για την καταστροφή και τον διωγμό του '22.

Έτσι δημιουργήθηκε και ο Σύλλογος Μελέτης του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας (The Asia Minor Greek Historical Society) που συγκεντρώνει και καταγράφει ιστορικό υλικό, οργανώνει διαλέξεις και άλλες εκδηλώσεις και έρχεται σε επαφή με άλλα Μικρασιατικά σωματεία στην Ελλάδα και ανά τον κόσμο με στόχο «να διατηρηθούν ζωντανές οι μνήμες».