Η   Ε λ λ η ν ι κ ή   Φ ω ν ή   σ ε   5 5   γ λ ώ σ σ ε ς
   G r e e k   V o i c e   i n   5 5   l a n g u a g e s



Πάμε Σινεμά ; Οι ταινίες της εβδομάδας
 
ελληνική φωνή - κεντρική σελίδα  
επικοινωνία εκτύπωση
 
Εκδότης-Διευθυντής: ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΥΤΥΧΙΔΗΣ
Διευθύντρια Σύνταξης: ΤΟΝΙΑ ΜΑΝΙΑΤΕΑ
Ηλεκτρονική Ενημέρωση για την Ελλάδα και τον Κόσμο - News - Nachrichten
Θέατρο - Σινεμά    (click)   Μουσική    (click)  Αθλητισμός    (click)  Οικονομικά Θέματα    (click)
     




H Φινλανδία αναπτύσσει την ιατρική του μέλλοντος, που είναι προληπτική και προσωποποιημένη



Τούρκου

Το Τούρκου είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Φινλανδίας και βρίσκεται σε απόσταση πενήντα χιλιομέτρων από το Ελσίνκι. Στο κέντρο της πόλης υπάρχει το Επιστημονικό Πάρκο, όπου ανακατεύονται πανεπιστήμια, νοσοκομεία και βιοϊατρικές εταιρείες.

Ο Όλι Κάρπεν, ένας πενηντάρης πρώην καθηγητής στο Harvard Medical School της Βοστόνης, κατέχει εδώ κι ένα χρόνο μια έδρα της ιατρικής στο πανεπιστήμιο του Τούρκου και διευθύνει παραλλήλως μια βιοτράπεζα. Όπως γράφει ο ειδικός απεσταλμένος της Λιμπερασιόν, μοιάζει σαν το ψάρι στο νερό σε αυτό το περιβάλλον, όπου μπορεί να αναπτύξει το πάθος του: να οργανώσει την ιατρική του μέλλοντος, με στόχο την ευημερία και την υγεία του πληθυσμού.

Όπως επισημαίνει ο Κάρπεν, υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία του κάθε ανθρώπου. Κατά 40%, ο τρόπος ζωής. Κατά 30%, η γενετική προδιάθεση. Κατά 15%, το κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο εξελισσόμαστε. Και μόλις κατά 5% το σύστημα υγείας και το περιβάλλον.

«Η ιατρική του χθες είναι μια ιατρική της αντίδρασης, που περιποιείται και θεραπεύει», τονίζει. Η εποχή αυτή έχει παρέλθει. «Πρέπει να περάσουμε στην ιατρική Ρ4», που πρωτοαναφέρθηκε πριν από είκοσι χρόνια από ένα αμερικανικό ρεύμα και δίνει έμφαση στον ασθενή, όχι στην ασθένεια. Μα τι είναι αυτό το Ρ4; Προέρχεται από τέσσερις λέξεις που στις λατινικές γλώσσες αρχίζουν από p: preventive (που προλαμβάνει), predictive (που προβλέπει), personalized (προσωποποιημένη) και participative (συμμετοχική).

Για όλα αυτά, απαιτούνται τα προσωπικά δεδομένα του ατόμου. «Αν θέλουμε να ξεκινήσουμε τη δυναμική μιας ιατρικής που παρεμβαίνει το νωρίτερο δυνατό, δεν μπορούμε να στηριχθούμε σε ζωικά μοντέλα», λέει ο Κάρπεν. «Χρειαζόμαστε μελέτες του πληθυσμού, που θα έχουν ρόλο-κλειδί σε αυτή τη μεταβατική φάση».

«Μεταβατική φάση»: η λέξη εκστομίστηκε, αλλάζουμε εποχή. Πώς θα οργανώσουμε όμως την τεράστια ροή πληροφοριών; Πώς θα εγκαταστήσουμε νέες δομές που θα συγκεντρώνουν, χωρίς περιορισμούς, τα βιολογικά δείγματα του καθενός; Η ιδέα είναι να δημιουργηθούν σιγά-σιγά γιγαντιαίες βιολογικές τράπεζες δεδομένων, απ' όπου οι ερευνητές θα μπορούν να αντλούν πληροφορίες προς όφελος των ασθενών. Κι αν αυτό μοιάζει με ουτοπία, σε μια χώρα 5,5 εκατομμυρίων κατοίκων θα μπορούσε να λειτουργήσει. «Πρώτα απ' όλα, έχουμε ένα καλό σύστημα υγείας που καλύπτει ολόκληρο τον πληθυσμό», επισημαίνει ο φινλανδός ερευνητής. «Ύστερα, ζούμε σε μια κοινωνία με ισχυρούς δεσμούς, που έχει μια αποτελεσματική κοινωνική ασφάλιση, έναν ομοιογενή πληθυσμό και, κυρίως, ένα κλίμα εμπιστοσύνης. Επιπλέον, έχουμε νόμους που επιτρέπουν μια σχεδόν αυτόματη συναίνεση ενός ανθρώπου όταν εισέρχεται στο σύστημα υγείας».

Ήδη, πάνω από 500.000 άνθρωποι έχουν δώσει τα δείγματά τους και έχουν συνδεθεί με πάνω από 10 εκατομμύρια διαγνωστικούς ελέγχους και 100 εκατομμύρια βιολογικές αναλύσεις όλων των ειδών. «Με τον τρόπο αυτό», συνεχίζει ο Κάρπεν, «θα μπορέσουμε να γνωρίσουμε καλύτερα την πρόοδο ορισμένων παθολογιών, ώστε να δίνουμε την καλύτερη δυνατή απάντηση στον ασθενή».

Τέτοιες βιοτράπεζες υπάρχουν ήδη, τόσο στο Τούρκου όσο και στο Ελσίνκι. Στην πρώτη, η ιδιαιτερότητα βρίσκεται στη στενή συνεργασία ανάμεσα στο πανεπιστήμιο και τα τρία νοσοκομεία της πόλης. Τα δείγματα λαμβάνονται όταν οι ασθενείς ακολουθούν μια θεραπεία. Αρκεί η συγκατάθεσή τους.

Ο δρ. Κάρπεν δεν βλέπει κανένα ηθικό πρόβλημα. «Το να συμφωνείς να δώσεις έναν ιστό είναι μια εθελοντική πράξη με στόχο την ανάπτυξη της δημόσιας υγείας», τονίζει. Η Φινλανδία είναι έτσι έτοιμη για μια Ψηφιακή Επανάσταση της Υγείας, έναν από τους τρεις στρατηγικούς ερευνητικούς άξονες που έχει καθορίσει η Φινλανδική Υπηρεσία Καινοτομίας. «Το πρόγραμμα βασίζεται στην ιδέα ότι ένα άτομο μπορεί να ελέγξει τα δεδομένα του, ώστε να βελτιώσει στη συνέχεια την υγεία του», λέει ο Πέκα Σόινι, υπεύθυνος της υπηρεσίας.

Το πρόγραμμα ξεκίνησε με τη συμμετοχή 100 ανθρώπων, που στη συνέχεια θα γίνουν 1.000. Είναι εφοδιασμένοι με μικρούς δέκτες που συλλέγουν όλη την ημέρα διάφορα δεδομένα, τα οποία στη συνέχεια αναλύονται και αντιπαρατίθενται με διάφορες μελέτες. «Είμαστε μια μικρή και ομοιογενής χώρα, μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα», επιμένει ο Κάρπεν. Δεν οδηγούν όλα αυτά σε έναν οργουελιανό κόσμο; «Είναι για το καλό του πληθυσμού».



 

ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!

Όλα τριγύρω αλλάζουνε και όλα στα ίδια μένουν... ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία». Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων - εραστών και της εξουσίας... ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του 80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης, σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο τόπος και εκείνη η γενιά. ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές «μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της ...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους, για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως της όποιας εκλογικής αναμέτρησης... ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που ...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων» ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει... ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους «τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...

Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας

Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>


 




Ειδήσεις για όλους | Θέματα | Τουριστικό Ρεπορτάζ | Ιατρικά Θέματα | Παρουσίαση Βιβλίων | Επικοινωνία