|
| | | |
Μία σύντομη γνωριμία με το Ασιατικό Κουνούπι Τίγρης (Aedes albopictus)
γράφει ο Δρ Αντώνιος Μιχαηλάκης
Ερευνητής, Τμήμα Εντομολογίας και Γ. Ζωολογίας
Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο
Aθήνα
Αν και η πλειοψηφία των αρθροπόδων δεν είναι επιβλαβή για τον άνθρωπο, ωστόσο, ορισμένα είδη θεωρούνται υγειονομικής σημασίας επειδή μπορεί να προκαλέσουν ενόχληση, παρενέργειες, ή ακόμα και να μεταδώσουν ορισμένες ασθένειες στον άνθρωπο. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν και τα κουνούπια.
Εμβόλιο κατά των ασθενειών που μεταδίδουν τα κουνούπια δεν υπάρχει και ως εκ τούτου μοναδικό τρόπο πρόληψης αποτελούν όλα εκείνα τα μέτρα που αποτρέπουν την επαφή μαζί τους.
Η ατομική προστασία (εντομοαπωθητικά, σίτες κτλ) σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι αρκετή. Απαιτούνται δραστικά και αποτελεσματικά μέτρα εκ μέρους και της πολιτείας. Η απουσία κατανόησης της σημασίας της σωστής αντιμετώπισης των κουνουπιών οδηγεί στην αναποτελεσματικότητα των διενεργούμενων μέτρων αντιμετώπισης, οδηγώντας πολλές φορές σε κινδύνους για τη δημόσια υγεία και σπατάλη δημόσιου χρήματος.
Περιγραφή και βιοοικολογία του Ασιατικού κουνουπιού τίγρης
Το Aedes (Stegomyia) albopictus (Skuse 1895) ή «Ασιατικό κουνούπι τίγρης» (Asian tiger mosquito) θεωρείται είδος κουνουπιού που προκαλεί έντονη ενόχληση κυρίως κατά τη διάρκεια της ημέρας. Τα τελευταία χρόνια έχει απασχολήσει έντονα την κοινή γνώμη και τα ΜΜΕ η εμφάνιση του Ασιατικού κουνουπιού «Τίγρης» (Aedes albopictus). Το όνομά του το οφείλει στα λευκά λέπια που έχει, υπό μορφή λευκής γραμμής, στη ραχιαία πλευρά του θώρακα αλλά και στα «ασπρόμαυρα» πόδια του.
Υγειονομική σημασία
Το Ae. albopictus είναι διαβιβαστής του ιού του Δαγκείου πυρετού, του ιού Chikungunya και της διλοφιλάριας του σκύλου, Dirofilaria immitis. Επίσης, στο εργαστήριο εμφανίζεται να είναι ικανό για τη διαβίβαση τουλάχιστον 22 ειδών αρμποϊών.
Εξάπλωση στην Ελλάδα
Το Ασιατικό κουνούπι τίγρης θεωρείται ως το περισσότερο εισβάλλον χωροκατακτητικό είδος κουνουπιού παγκοσμίως. Κατατάσσεται μάλιστα στη λίστα των 100 σημαντικότερων εισβαλόντων ειδών, βάσει των διαταραχών που προκαλούνται στη βιοποικιλότητα των περιοχών εισβολής αλλά και των επιπτώσεων που προκαλούνται στην υγεία του ανθρώπου.
To συγκεκριμένο είδος κουνουπιού κατάφερε να επεκταθεί σε πολλές χώρες του κόσμου, ευνοούμενο από το εμπόριο μεταχειρισμένων ελαστικών οχημάτων και καλλωπιστικών φυτών ‘lucky bamboo’.
Στο πλαίσιο του έργου LIFE CONOPS (www.conops.gr), έγινε προσπάθεια να καταγραφούν όποια διαθέσιμα δεδομένα υπήρχαν τόσο από επίσημα δείγματα (που αποστέλλονταν στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, απευθείας ή μέσω του Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων) όσο και από τις εταιρείες που εκτελούν προγράμματα διαχείρισης κουνουπιών σε όλη τη χώρα. Στην Ελλάδα, εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Κέρκυρα και τη Θεσπρωτία από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας τη διετία 2003-2004. Έκτοτε το Ασιατικό κουνούπι τίγρης έχει εντοπιστεί και σε άλλες περιοχές της χώρας, όπως τα Ιόνια νησιά, την Πελοπόννησο, την Αττική αλλά και μέχρι την Κεντρική Μακεδονία και Θράκη.
Το έργο LIFE CONOPS (LIFE CONOPS - LIFE12 ENV/GR/000466)
Στο πνεύμα των παραπάνω θεμάτων το LIFE CONOPS στοχεύει στην ανάπτυξη ολοκληρωμένων σχεδίων διαχείρισης των χωροκατακτητικών κουνουπιών μεταξύ των οποίων ανήκει και το Ασιατικό κουνούπι τίγρης. Με τον τρόπο αυτό θα εξασφαλιστεί αφενός ο έλεγχος της εξάπλωσης και της εγκατάστασής τους σε ολόκληρη την Ευρώπη και αφετέρου η προστασία του περιβάλλοντος. Ειδικότερα για τη χώρα μας, τα δεδομένα που σχετίζονται με τη διασπορά και την εποχιακή διακύμανση των χωροκατακτητικών κουνουπιών κρίνονται απαραίτητα για το σχεδιασμό και την εφαρμογή των κατάλληλων μέτρων καταπολέμησής τους. Η ορθολογική διαχείριση των αρθροπόδων υγειονομικής σημασίας προλαμβάνει κινδύνους για τη δημόσια υγεία, σπατάλη δημόσιου χρήματος και φαινόμενα αναποτελεσματικότητας. Ως εκ τούτου, τα αποτελέσματα του συγκεκριμένου προγράμματος θα βοηθήσουν στο σχεδιασμό των έργων που ως στόχο έχουν την ορθή αντιμετώπιση των ασθενειών που μεταδίδουν τα χωροκατακτητικά κουνούπια.
|
|
|
|
ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!
|
Όλα τριγύρω
αλλάζουνε και όλα
στα ίδια μένουν...
ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία».
Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με
την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια
έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την
αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να
την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων
- εραστών και της εξουσίας...
ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του
80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και
πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης,
σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα
το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής
μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε
θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο
τόπος και εκείνη η γενιά.
ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές
«μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις
ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον
περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που
χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών
ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα
ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της
...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι
στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους,
για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως
της όποιας εκλογικής αναμέτρησης...
ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν
δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον
από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία
επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα
κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν
υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική
σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική
εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι
σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που
ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι
πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που
...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων»
ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον
δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν
παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για
δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει...
ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια
και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και
γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που
είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την
δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του
Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής
τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι
περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους
«τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές
τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...
|
Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας
|
Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>
|
|
|
|
|