"Ο παιδικός πνιγμός είναι σιωπηλός". Η φράση αυτή πρέπει να ειπωθεί δυνατά. Τόσο δυνατά, που να ακουστεί παντού, για να μην εφησυχάζουν οι γονείς, όταν βρίσκονται σε παραλίες ή πισίνες με τα παιδιά τους. Αρκούν μερικά δευτερόλεπτα για να χαθεί η ζωή ενός παιδιού στο νερό. Όπως εξηγούν οι ειδικοί, τα παιδιά δεν καταλαβαίνουν ότι πνίγονται και δεν προλαβαίνουν να αντιδράσουν. Συνήθως παρακολουθούν το φαινόμενο, ενώ το βιώνουν.

    "Η χώρα μας είναι πρώτη στην Ευρώπη και δεύτερη παγκοσμίως σε θανάτους από πνιγμούς, αναλογικά με τον πληθυσμό της. Κάθε χρόνο χάνονται περίπου 400 άτομα από πνιγμούς", αναφέρει , ο διευθυντής της Ελληνικής Ναυαγοσωστικής Ακαδημίας, ΕΝΑΚ, Νίκος Γιοβανίδης.

    "Δεν θέλουμε να τρομοκρατήσουμε τον κόσμο, αλλά κάποια στιγμή σε αυτή τη χώρα, που έχει 700-800 πολυσύχναστες παραλίες, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι έχουμε τεράστια ευθύνη και ότι οι περισσότεροι θάνατοι οφείλονται σε άγνοια", επισημαίνει.

    "Στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν λαμβάνονται τα απλά μεν, πολύ βασικά δε, προληπτικά μέτρα: Συνεχής επιτήρηση των παιδιών και να είναι νηστικά τουλάχιστον 3 ώρες πριν από το μπάνιο", προσθέτει.

    Με τα παιδιά δεν πρέπει να αισθάνεται ποτέ κάποιος σίγουρος, σύμφωνα με τον διευθυντή της ΕΝΑΚ. Όχι μόνο επειδή ο πνιγμός τους είναι σιωπηλός, αλλά επειδή λειτουργούν πολλές φορές παρορμητικά στη θάλασσα ή στην πισίνα και μπορεί να παρασυρθούν και να χτυπήσουν. Ειδικά στις ηλικίες από 10 έως 15 ετών -και περισσότερο στα αγόρια- συμβαίνουν πολλά ατυχήματα, που οδηγούν σε πνιγμούς.

    Ένα ακόμη βασικό στοιχείο είναι, ότι οι άνθρωποι πρέπει να τηρούν με ευλάβεια το όριο των τριών ωρών χωρίς φαγητό, πριν από το μπάνιο. Αν κάποιος έχει φάει, μπορεί να πνιγεί είτε από παλινδρόμηση είτε από ανακοπή καρδιάς. "Ακόμη και μια πολύ μικρή ποσότητα μπορεί να αποβεί μοιραία. Σπάνιο μεν, αλλά έχει συμβεί", τονίζει ο κ. Γιοβανίδης.

                                                   Τα Ελληνόπουλα δεν ξέρουν μπάνιο

    Σύμφωνα με στοιχεία από έρευνες της ΕΝΑΚ, διαπιστώνεται ότι τα Ελληνόπουλα, αλλά και οι ενήλικες δεν γνωρίζουν να κολυμπούν. "Επειδή στην Ελλάδα οι παραλίες μας είναι βατές και ενδείκνυνται για μπάνιο, νομίζουμε όλοι ότι η θάλασσα είναι 'πλατσούρισμα' και δεν αντιμετωπίζουμε σοβαρά κάποια πράγματα", επισημαίνει ο κ. Γιοβανίδης.

    "Η θάλασσα έχει θάνατο. Το λέω εγώ, που είδα στα χέρια μου να πεθαίνουν άνθρωποι κάθε ηλικίας", συμπληρώνει.

    "Τα Ελληνόπουλα, δυστυχώς, δεν γνωρίζουν μπάνιο. Καλό είναι, όμως, από την ηλικία των τριών ετών να φροντίζουν οι γονείς τους, ώστε να δέχονται την απαραίτητη εκπαίδευση από ειδικούς", τονίζει.

    Σύμφωνα με τη γιατρό Αντωνία Μουτάφη, συνεργάτιδα του Κέντρου Έρευνας και Πρόληψης των Ατυχημάτων σε Παιδιά και Νέους (ΚΕΠΠΑ), το 2009 στην Ελλάδα καταγράφτηκαν 386 πνιγμοί, εκ των οποίων οι 259 αφορούσαν αγόρια, ενώ μόνο 127 κορίτσια. Τα στοιχεία αυτά είναι τα επίσημα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).

    "Σε βάθος 10ετίας πάντοτε οι πνιγμοί των αγοριών ήταν περισσότεροι (σχεδόν διπλάσιοι) από αυτούς των κοριτσιών. Αυτό ισχύει και για τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης", σημειώνει και διευκρινίζει: "Πιθανώς αυτό να οφείλεται στην ιδιοσυγκρασία των αγοριών, που είναι από τη φύση τους πιο παρορμητικά και τολμηρά".

    "Οι ηλικίες σε μεγαλύτερο κίνδυνο, πάντως, είναι τα νήπια (1-5 ετών) και οι υπερήλικες (άνω των 65 ετών), στους οποίους συντρέχουν λόγοι υγείας, που προκαλούν τους πνιγμούς (π.χ. καρδιακή ανακοπή)", αναφέρει.

    "Ενώ στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχει μείωση των πνιγμών, στην Ελλάδα υπήρχε μια μικρή αύξηση από το 2006 από 1,71/100000 πληθυσμού σε 2,52/100000 πληθυσμού. Ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 1,21/100000 πληθυσμού" επισημαίνει.

                                                        Έλλειψη σε ναυαγοσώστες

    Την ώρα που στη χώρα μας, κάθε καλοκαίρι, η δεύτερη αιτία θανάτου από ατυχήματα είναι οι πνιγμοί, μετά τα τροχαία, δεν υπάρχουν άνθρωποι να στελεχώσουν τις θέσεις των ναυαγοσωστών.

    Παρά το γεγονός ότι είναι μια εποχική εργασία που αμείβεται καλά, φαίνεται πως δεν υπάρχει ανταπόκριση.

    "Βάσει του νόμου, κάθε δήμος πρέπει να προσλαμβάνει ναυαγοσώστες από την 1η Ιουνίου έως την 31η Αυγούστου. Δυστυχώς, όμως, σήμερα δεν καλύπτονται οι ανάγκες μας ούτε κατά 50%, γιατί δεν υπάρχουν άνθρωποι να στελεχώσουν τις θέσεις", υπογραμμίζει ο διευθυντής της ΕΝΑΚ.

    "Σε μια περίοδο που η χώρα μαστίζεται από την ανεργία, ούτε για την Αττική δεν βρίσκουμε ναυαγοσώστες. Δεν αναφέρομαι σε απομακρυσμένα μέρη, μιλάω για την Αττική", τονίζει.

    "Θέλω να πιστεύω ότι αυτό συμβαίνει γιατί πολλοί δεν το γνωρίζουν και όχι γιατί αδιαφορούν. Παρόλα αυτά, δεν είναι μια απλή δουλειά. Είναι περισσότερο λειτούργημα. Αυτός που θα το κάνει πρέπει να έχει όρεξη και να είναι υπεύθυνος, να έχει την αίσθηση του καθήκοντος. Δεν μπορείς να το κάνεις μόνο για τα χρήματα", διευκρινίζει.

    Για να γίνει κάποιος ναυαγοσώστης πρέπει να είναι από 18 έως 45 ετών για τη θάλασσα και έως 65 για την πισίνα. Εκπαιδεύεται για δύο εβδομάδες, προκειμένου να πάρει το πτυχίο του επαγγελματία ναυαγοσώστη. Στη συνέχεια, πρέπει να βγάλει δίπλωμα για ταχύπλοο σκάφος και να δώσει εξετάσεις στο λιμεναρχείο. Όλη αυτή η διαδικασία στοιχίζει περίπου 800 ευρώ. Η αμοιβή του ναυαγοσώστη κυμαίνεται από 1000 έως 2000 ευρώ το μήνα, για 7ωρο ωράριο, ενώ του εξασφαλίζουν και τη διαμονή.

    Σύμφωνα με το διευθυντή της ΕΝΑΚ, σε κάθε πισίνα θα πρέπει να υπάρχει, όπως ορίζει ο νόμος, επόπτης ασφαλείας, δηλαδή επαγγελματίας ναυαγοσώστης. Καθένας έχει το δικαίωμα αυτό, να το ζητεί και να το διεκδικεί.