Στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των αγγειακών παθήσεων, τη σημαντική αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης, καθώς και την καλύτερη ποιότητα ζωής σε ασθενείς με αγγειακές παθήσεις, συμβάλλουν οι νέες θεραπείες που έχουν σήμερα στη φαρέτρα τους οι ειδικοί γιατροί. Στις θεραπείες αυτές περιλαμβάνονται τα αγγειοδιασταλτικά, τα αντιπηκτικά και τα αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα, αλλά και οι αγγειοχειρουργικές επεμβάσεις, είτε με την κλασική είτε με την σύγχρονη ενδαγγειακή τεχνική, σε συνδυασμό με τις νεότερες εξελίξεις στην νανοϊατρική και την αγγειακή υπερηχοτομογραφία.
Τα παραπάνω επισήμανε ο καθηγητής Αγγειοχειρουργικής - διευθυντής της Αγγειοχειρουργικής Κλινικής του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ και προέδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αγγειακής και Ενδαγγειακής Χειρουργικής, Κυριάκος Κτενίδης, με αφορμή το 17ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Εταιρείας στη Θεσσαλονίκη.
Στις παθήσεις των αγγείων περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η Αποφρακτική Αρτηριακή Νόσος, το Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο, η Χρόνια Φλεβική Ανεπάρκεια, το Λεμφοίδημα, η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος και το Ανεύρυσμα Κοιλιακής Αορτής.
Οι αγγειακές παθήσεις, όπως ανέφερε ο κ. Κτενίδης, αποτελούν μείζον θέμα για τη δημόσια υγεία που θα πρέπει να αντιμετωπίζονται άμεσα και ουσιαστικά, καθώς οι συνέπειες χωρίς σωστή αντιμετώπιση είναι απειλητικές για την ανθρώπινη ζωή. Σύμφωνα με εκτιμήσεις στον δυτικό κόσμο, οι αγγειακές παθήσεις έχουν τον ίδιο επιπολασμό με τον καρκίνο και τις καρδιοπάθειες και ευθύνονται για το 40% των θανάτων, αρκετοί από τους οποίους είναι δυνατόν να αποφευχθούν. Ευθύνονται, επίσης, για πολλές αναπηρίες, κακή ποιότητα ζωής και απώλεια ωρών εργασίας από τα άτομα παραγωγικής ηλικίας.
Νέα στεντ για την αντιμετώπιση της Αποφρακτικής Αρτηριακής Νόσου
Νέους δρόμους στην αντιμετώπιση της Αποφρακτικής Αρτηριακής Νόσου ανοίγουν οι πρωτοποριακοί νάρθηκες (τα γνωστά στεντ) κατασκευασμένοι με υλικά βασισμένα στην νανοτεχνολογία. Τα νέα αυτά στεντ έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, μειώνουν σημαντικά την αντίδραση των αγγείων του ανθρώπου και οι πιθανότητες να αποφραχθούν λόγω θρόμβωσης περιορίζονται σημαντικά. Ταυτόχρονα, οι ασθενείς παρουσιάζουν πολύ λιγότερες μετεγχειρητικές ανεπιθύμητες ενέργειες, γεγονός που βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα ζωής τους. Τα στεντ αυτά εξελίσσονται με τη συνεργασία του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας, με διευθυντή τον καθηγητή Στέργιο Λογοθετίδη και με την υπεύθυνη της Νανοϊατρικής, Βαρβάρα Καραγκιοζάκη.
Να σημειωθεί, ότι η Αποφρακτική Αρτηριακή Νόσος, ή Περιφερική Αποφρακτική Αρτηριοπάθεια, μία ακόμα αγγειακή νόσος, αποτελεί εκδήλωση της συστηματικής αθηροσκλήρυνσης (αθηρωμάτωσης) των αρτηριών που τροφοδοτούν με αίμα τα άκρα και προσβάλλει το 10-15% του γενικού πληθυσμού. Επιδημιολογικές μελέτες έδειξαν ότι η νόσος είναι περισσότερο συχνή στους άνδρες και ο επιπολασμός της αυξάνεται σημαντικά μετά το 50ο έτος. Η νόσος είναι ασυμπτωματική, μπορεί δε να παραμείνει έτσι για μεγάλο χρονικό διάστημα και το συχνότερο σύμπτωμά της είναι ο πόνος στα κάτω άκρα κατά τη βάδιση, ο οποίος σταματά με την ανάπαυση και εμφανίζεται πάλι με την έναρξη της βάδισης (διαλείπουσα χωλότητα). Σε προχωρημένα στάδια της νόσου ο ασθενής πονά και στην ανάπαυση ενώ μπορεί να εμφανίσει πληγές που δεν κλείνουν ή και νέκρωση ιστών (γάγγραινα).
Λόγω της συστηματικής αρτηριακής βλάβης που προκαλεί πρέπει να γίνεται συστηματικός έλεγχος και σε άλλες περιοχές, όπου δυνητικά μπορεί να πάσχουν οι αρτηρίες π.χ. στεφανιαίες αρτηρίες, ή στον τράχηλο όπου μπορεί να συνυπάρχει στένωση καρωτίδος (αγγειοεγκεφαλική νόσος) η οποία ευθύνεται συνολικά για το 25% των Αγγειακών Ισχαιμικών Εγκεφαλικών Επεισοδίων, με ή χωρίς συμπτώματα. Έρευνες έχουν δείξει ότι περίπου το 5 - 10% του πληθυσμού, άνω των 65 ετών, έχει ασυμπτωματική νόσο της καρωτίδας με στενώσεις που υπερβαίνουν το 50% του αγγείου. Η νόσος της καρωτίδας είναι πιο συχνή σε άτομα υψηλού κινδύνου, π.χ. ηλικιωμένους ασθενείς, με προτίμηση στους άνδρες άνω των 60 ετών, με υπέρταση, με σακχαρώδη διαβήτη, με καρδιακή και αγγειακή νόσο, με διαταραχές του μεταβολισμού λιπιδίων και καπνιστές. Ακόμα και σε αυτά τα άτομα που είναι ασυμπτωματικά και έχουν σημαντική στένωση, συνιστάται η άμεση και έγκαιρη αξιολόγηση από αγγειοχειρουργό.
Ύπουλη αιτία θανάτου η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος
Η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος είναι μία από τις πλέον σοβαρές αγγειακές νόσους, η οποία αποτελεί συχνή και ύπουλη αιτία θανάτου στους νοσηλευόμενους κυρίως ασθενείς. Η νόσος μπορεί να προληφθεί σε μεγάλο ποσοστό, ενώ η εφαρμογή κατάλληλης θρομβοπροφύλαξης μπορεί να σώσει χιλιάδες ζωές και να προλάβει σε πολλούς ασθενείς τις επώδυνες επιπλοκές της. Πρόσφατες μελέτες, έδειξαν ότι πολλοί ασθενείς που κινδυνεύουν από Θρομβοεμβολική Νόσο δεν λαμβάνουν καθόλου, ή λαμβάνουν ανεπαρκώς δοσολογημένη θρομβοπροφύλαξη (η οποία γίνεται με χορήγηση των κατάλληλων αντιθρομβωτικών φαρμάκων, με εφαρμογή ελαστικών καλτσών και με υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής), ενώ σε πολλούς άλλους η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος δεν κινεί υποψία διότι είναι κλινικά με ήπια συμπτώματα, ή εντελώς "βουβή".
"Ωρολογιακή βόμβα" τα αορτικά ανευρύσματα
Μία ακόμα πολύ σημαντική αγγειακή νόσος είναι τα ανευρύσματα, τα οποία διακρίνονται σε ανευρύσματα εγκεφάλου, σε ανευρύσματα αορτής και σε περιφερικά ανευρύσματα. Τα αορτικά ανευρύσματα είναι τα συχνότερα και αποτελούν υψηλό κίνδυνο για τον ασθενή, καθώς αποτελούν την 12η αιτία ξαφνικού θανάτου λόγω ρήξης και αιμορραγίας. Περίπου 40-60% των ασθενών οδηγούνται σε ρήξη εντός δύο ετών μετά την διάγνωση, αν δεν υπάρχει αγγειοχειρουργική παρέμβαση. Το αορτικό ανεύρυσμα εντοπίζεται κάτω από τις νεφρικές αρτηρίες και χαρακτηρίζεται ως "ωρολογιακή βόμβα", λόγω της επικινδυνότητάς του. Σε ποσοστό που αγγίζει το 10%, τα αορτικά ανευρύσματα συνυπάρχουν με ανεύρυσμα άλλων αρτηριών όπως σπλαγχνικών, ιγνυακών κά, τα οποία επίσης αποτελούν απόλυτη ένδειξη αγγειοχειρουργικής αποκατάστασης.
Ενα με ενάμιση εκατομμύριο Ελληνες πάσχουν από Χρόνια Φλεβική Ανεπάρκεια
Η Χρόνια Φλεβική Ανεπάρκεια, που είναι ίσως η πλέον γνωστή αγγειακή νόσος, αποτελεί μάστιγα της σύγχρονης εποχής, αφού 1-1,5 εκατομμύριο Έλληνες πάσχουν από αυτή, με το μεγαλύτερο ποσοστό (60%-70%) να είναι γυναίκες. Περίπου 20% των γυναικών χωρίς παιδιά παρουσιάζουν Χρόνια Φλεβική Ανεπάρκεια, ενώ μετά από κύηση, το ποσοστό αυτό αυξάνεται κατά περίπου 10%. Πόδια πρησμένα, κουρασμένα, με αίσθημα βάρους και πόνο είναι τα κύρια και ενοχλητικά συμπτώματα της Χρόνιας Φλεβικής Ανεπάρκειας, η οποία χαρακτηρίζεται από συνεχή επιδείνωση στη φυσική της εξέλιξη, ιδιαίτερα αν δεν αντιμετωπισθεί. Η αντιμετώπιση του προβλήματος στα πρώτα στάδια πρέπει να είναι ολιστική, να αρχίζει έγκαιρα, να επεκτείνεται όλο το χρόνο και όχι μόνο τότε που τα συμπτώματα είναι πιο έντονα. Περιλαμβάνει γενικές συστάσεις, εφαρμογή κάλτσας διαβαθμισμένης συμπίεσης, κινησιοθεραπεία και λήψη φλαβονοειδών σκευασμάτων. Σε περιπτώσεις που η συντηρητική αυτή θεραπεία δεν επιφέρει τα ποθητά αποτελέσματα, τότε θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με περισσότερο επεμβατικές μορφές θεραπείας (σκληροθεραπεία, θεραπεία με ραδιοκύματα ή laser και χειρουργική παρέμβαση).
