Την ανάπτυξη μιας καινοτόμου κατηγορίας φαρμάκων, συγκεκριμένα των αναστολέων του ενζύμου αυτοταξίνη, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση της ιδιοπαθούς πνευμονικής ίνωσης (IPF), ανακοίνωσε ομάδα Ελλήνων ερευνητών με επικεφαλής τον καθηγητή Γιώργο Κόκοτο του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Οι ερευνητές του ΕΚΠΑ και του Ερευνητικού Κέντρου Βιοϊατρικών Επιστημών «Αλέξανδρος Φλέμινγκ», που έκαναν σχετική δημοσίευση στο περιοδικό ιατρικής χημείας «Journal of Medicinal Chemistry», παρουσίασαν έναν αναστολέα, που έδωσε πολύ εθναρρυντικά αποτελέσματα σε πειραματόζωα με πνευμονική ίνωση, αντιμετωπίζοντας τη φλεγμονή και επαναφέροντας σε φυσιολογικά επίπεδα διάφορους δείκτες, όπως τη συγκέντρωση του κολλαγόνου στον πνεύμονα.

Η ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση, που έχει μέση επιβίωση δύο έως πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση, είναι μια πάθηση για την οποία χρειάζεται επειγόντως η ανάπτυξη καινοτόμων φαρμάκων, καθώς δεν έχει βρεθεί μέχρι σήμερα αποτελεσματική φαρμακευτική αντιμετώπιση. Η ερευνητική ομάδα του ΕΚΠΑ προχώρησε στο σχεδιασμό και στη σύνθεση καινοτόμων μικρών οργανικών μορίων, τα οποία στοχεύουν στην αναστολή ενός ενζύμου που εμπλέκεται στην παραγωγή ενός βιοδραστικού λιπιδίου.

Τα ένζυμα που σχετίζονται με τον μεταβολισμό των λιπιδίων και οι υποδοχείς που αλληλεπιδρούν με τα βιοδραστικά λιπίδια, αποτελούν ένα τομέα που έχει ελάχιστα διερευνηθεί μέχρι σήμερα για την ανακάλυψη καινοτόμων φαρμάκων. Τα λιπίδια αυτά αποτελούν ελκυστικούς στόχους για το σχεδιασμό και τη σύνθεση καινοτόμων μικρών μορίων που εμφανίζουν νέους μηχανισμούς φαρμακολογικής δράσης.

Τα ερευνητικά αποτελέσματα έχουν κατοχυρωθεί με διεθνές δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που κατέχει το Πανεπιστήμιο Αθηνών και ήδη διερευνώνται οι δυνατότητες εμπορικής εκμετάλλευσής τους. Η αξία της παγκόσμιας φαρμακευτικής αγοράς για την ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, που το 2016 ανήλθε σε 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια, εκτιμάται ότι θα προσεγγίσει τα 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2023.

Οι καινοτόμοι αναστολείς της αυτοταξίνης ανοίγουν νέους δρόμους για τη ανακάλυψη και την ανάπτυξη φαρμάκων που θα αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά χρόνιες φλεγμονώδεις καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου.

Στην έρευνα συμμετείχαν, επίσης, οι ερευνητές Αικατερίνη Νικολάου, Ιωάννα Νίνου, Μαρούλα Κόκοτου, Ελεάνα Καφέ, Ανδρέας Αφαντίτης και Βασίλης Αϊδίνης.

AΠΕ-ΜΠΕ