Καλύτερο έλεγχο του καρκίνου και βελτιωμένη επιβίωση των ασθενών
επιτρέπουν οι εξατομικευμένες θεραπείες που εστιάζουν στις
συγκεκριμένες γονιδιακές μεταλλάξεις κάθε ασθενούς, χορηγώντας την
καλύτερη δυνατή θεραπεία για κάθε διαφορετικό όγκο. Αυτό δείχνει μια
νέα έρευνα του Αντικαρκινικού Κέντρου 'Αντερσον του Πανεπιστημίου του
Τέξας στο Χιούστον με επικεφαλής μια ελληνίδα ερευνήτρια.

Η πολυετής μελέτη με την ονομασία IMPACT επιβεβαιώνει ότι η ιατρική
ακριβείας είναι πιο πετυχημένη θεραπευτική στρατηγική σε σχέση με τη
μη στοχευμένη γονιδιακά και μοριακά παραδοσιακή θεραπεία. Είναι η
πρώτη και πιο μακρόχρονη κλινική δοκιμή που έχει γίνει μέχρι σήμερα
πάνω στην ιατρική ακριβείας, όσον αφορά τη θετική επίπτωσή της στην
επιβίωση των ασθενών.

Συγκεκριμένα, η έρευνα, που περιέλαβε 3.743 ασθενείς 16 έως 86 ετών με
διάφορα είδη προχωρημένου καρκίνου (γαστρεντερικούς, μαστού,
πνευμόνων, μελάνωμα κ.α.), έδειξε ότι η μέση επιβίωση της ομάδας
στοχευμένης θεραπείας ήταν 9,3 μήνες, έναντι 7,3 μηνών στη μη
στοχευμένη, δηλαδή δύο παραπάνω μήνες.

Σε τριετή επιβίωση έφθασε το 15% των ασθενών στην περίπτωση της
στοχευμένης θεραπείας, έναντι ποσοστού 7% στη μη στοχευμένη θεραπεία.
Δεκαετή επιβίωση πέτυχε το 6% των ασθενών που έκαναν στοχευμένη
θεραπεία, έναντι μόνο 1% όσων δεν έκαναν.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια Αποστολία Τσιμπερίδου,
παρουσίασαν τα ευρήματά τους στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής
Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας στο Σικάγο. Η Τσιμπερίδου είναι από τις
πρωτοπόρους στην προώθηση της αντικαρκινικής ιατρικής ακριβείας στις
ΗΠΑ.

Η θεραπευτική αυτή στρατηγική «συνταιριάζει» τη θεραπεία κάθε ασθενούς
με τις γονιδιακές μεταλλάξεις που εμφανίζουν οι όγκοι του. Η
φαρμακευτική θεραπεία κάθε ασθενούς βασίζεται σε γενετική και μοριακή
ανάλυση, που επιτρέπει την εξατομίκευση της θεραπείας ανάλογα με το
«προφίλ» των γονιδίων των όγκων του, καθώς επίσης των πρωτεϊνών και
των άλλων παραγόντων που εμπλέκονται στον καρκίνο κάθε ατόμου.

Το «ταίριασμα» του κάθε ασθενούς με φάρμακα που στοχεύουν στις
συγκεκριμένες μεταλλάξεις του, αυξάνει τις πιθανότητες επιβίωσης. Προς
το παρόν πάντως, οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη βρει συγκεκριμένες
γονιδιακές μεταλλάξεις για όλους τους τύπους καρκίνου, συνεπώς η
ιατρική ακριβείας δεν είναι εξίσου αποτελεσματική για όλους τους
ασθενείς.

Η Τσιμπερίδου ξεκίνησε την μελέτη IMPACT στο Αντικαρκινικό Κέντρο
'Αντερσον το 2007, όταν διαπίσστωσε ότι η στοχευμένη θεραπεία Gleevec
βελτίωσε την επιβίωση στην περίπτωση της έως τότε θανατηφόρας χρόνιας
μυελοειδούς λευχαιμίας. Σε εξέλιξη βρίσκεται ήδη η τυχαιοποιημένη
δεύτερη φάση της κλινικής μελέτης (IMPACT2).

«Όταν ξεκινήσαμε την IMPACT, δεν ελέγχαμε για περισσότερα από ένα ή
δύο γονίδια. Σήμερα οι ασθενείς ελέγχονται για εκατοντάδες γονίδια και
μεταλλάξεις, καθώς και για άλλους βιοδείκτες. Ιδανικά, στο μέλλον ο
έλεγχος των όγκων των ασθενών θα γίνει η στάνταρντ διαγνωστική
διαδικασία, με την ελπίδα ότι αυτό θα τους βοηθήσει στη συνέχεια,
ιδίως στην περίπτωση καρκίνων δύσκολα θεραπεύσιμων», δήλωσε η
Τσιμπερίδου.

Η ελληνίδα ερευνήτρια αποφοίτησε από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο
Θεσσαλονίκης το 1991 και, αφού έκανε μεταδιδακτορική έρευνα στο
Anderson Cancer Center του Πανεπιστημίου του Τέξας, σήμερα διδάσκει
εκεί, στο Τμήμα Ερευνητικής Θεραπείας του Καρκίνου.