|
| | | |
Καθιστική ζωή
Πώς γίναμε θύματα του «τρομακτικότερου ιού» στη σύγχρονη εποχή
Λονδίνο.-
Για κάποιους είναι το «νέο τσιγάρο», άλλοι μιλάνε για τον
«τρομακτικότερο ιό στη σύγχρονη εποχή». Ακόμη όμως και εκείνοι που θα
χρησιμοποιούσαν πιο επιεικείς χαρακτηρισμούς θα συμφωνούσαν: η
καθιστική ζωή βλάπτει σοβαρά την υγεία.
Θα συμφωνούσαν επίσης ότι είτε ως «νέο κάπνισμα» είτε ως «ιός
που βρίσκεται ακριβώς από κάτω μας» δύσκολα μπορεί να καταπολεμηθεί με
δεδομένο ότι σήμερα υπάρχουν σε ολόκληρο τον πλανήτη περισσότερες από
60 δισεκατομμύρια καρέκλες.
Ο υπολογισμός είναι του Βάιμπαρ Κρέγκαν Ράιντ, συγγραφέα του
βιβλίου «Primate Change, How the world we made is remaking us». Ο
ίδιος παρατηρεί ότι στη Βίβλο δεν γίνεται καμία αναφορά σε καθίσματα.
Οι καρέκλες απουσιάζουν και από τους 30.000 στίχους του Ομήρου, αλλά
και από τον Άμλετ του Σέξπιρ, ο οποίος γράφτηκε το 1599.
Θα έπρεπε να έρθουν τα μέσα του 19ου αιώνα για να αλλάξουν τα
πράγματα: Στον «Ζοφερό Οίκο» του Ντίκεβς εμφανίζονται 187. Οι καρέκλες
ήταν κάποτε σπάνιο είδος. Αλλά τώρα βρίσκονται παντού: σε γραφεία,
τρένα, καφέ, εστιατόρια, μπαρ, αυτοκίνητα, αίθουσες συναυλιών,
κινηματογράφους, ιατρεία, νοσοκομεία, σχολεία, αμφιθέατρα και σε
σχεδόν σε κάθε γωνία του σπιτιού μας. Όπως σημειώνει ο Κρέγκαν Ράιντ
στην επιθεώρηση «The Conversation», σε κάθε κάτοικο του πλανήτη
αντιστοιχούν πλέον οκτώ με δέκα καρέκλες.
Από αυτήν την άποψη, η καρέκλα είναι ένα από τα εμβληματικά
στοιχεία του γεγονότος ότι εισερχόμαστε στη λεγόμενη «Ανθρωπόκαινο
Εποχή», τη γεωλογική περίοδο δηλαδή που θα χαρακτηρίζεται από τις
επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας στον πλανήτη.
Η ίδια η καρέκλα άρχισε να γίνεται αναπόσπαστο μέρος της
καθημερινότητας με τη βιομηχανική επανάσταση. Έως τότε, οι καρέκλες
ήταν συνδεδεμένες με την ισχύ και τον πλούτο. Και παραμένουν, εάν
λάβει υπόψη του κανείς ότι στην αγγλική γλώσσα το πρώτο συνθετικό της
λέξης «επικεφαλής» είναι «chair» - καρέκλα. «Είναι παγκοίνως γνωστό
ότι η καλύτερη καρέκλα σε μια εταιρία ανήκει στο αφεντικό» παρατηρεί ο
συγγραφέας και καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Κεντ.
Ο ίδιος εξηγεί ότι ο εκδημοκρατισμός της καρέκλας συμπίπτει με
την Γαλλική Επανάσταση. Το δεύτερο κύμα της τεχνολογικής επανάστασης,
προς τα τέλη του 19ου αιώνα, φέρνει αλλαγές και στην αγορά εργασίας.
Πολλοί εργαζόμενοι πια δεν είναι χειρώνακτες και βιομηχανικοί εργάτες
αλλά υπάλληλοι γραφείου - μόνο στη Βρετανία ο αριθμός αυτών των
τελευταίων διπλασιάστηκε μέσα σε δύο δεκαετίες.
Σήμερα οι «καθιστοί εργαζόμενοι» είναι η πλειονότητα. Παράλληλα,
καθιστικές έγιναν και οι περισσότερες δραστηριότητες στον ελεύθερο
χρόνο: η ανάγνωση βιβλίων που άρχισε να γίνεται δημοφιλής τον 19ο
αιώνα, το σινεμά, το ραδιόφωνο και η τηλεόραση στον 20ο, σήμερα το
διαδίκτυο, ο υπολογιστής, τα βιντεοπαιχνίδια. Ο άνθρωπος της
«Ανθρωπόκαινου Εποχής» χρειάζεται μια καρέκλα για όλες αυτές τις
δραστηριότητες - «εάν μπορούν να χαρακτηρισθούν δραστηριότητες» γράφει
ο Κρέγκαν Ράιντ.
Σύγχρονη ζωή δεν υπάρχει χωρίς καρέκλα. Πρόσφατες έρευνες έχουν
δείξει ότι περνάμε 9,5 ώρες την ημέρα καθισμένοι σε μια ή περισσότερες
καρέκλες, κάτι που σημαίνει ότι περνάμε το 75% του χρόνου μας
αδρανείς. Το αποτέλεσμα είναι ότι αλλάζει το σώμα μας αφού «το σώμα
μας κάνει ό,τι μπορεί για να έχουμε το είδος του σώματος που
χρειαζόμαστε». Αυτό σημαίνει ότι ανάλογα με τη χρήση, οι μύες μας
μπορεί να γίνουν δυνατότεροι ή πιο αδύναμοι, όπως και τα οστά μας να
γίνουν πιο λεπτά ή πιο πυκνά. Κάτι που εξηγεί γιατί με την καθιστική
ζωή που κάνουμε ο πόνος στη μέση είναι παγκοσμίως η πρώτη αιτία
αναπηρίας.
Μελέτη του 2012 συνέλλεξε τα δεδομένα από τις συνήθειες 7.813
γυναικών. Όπως διαπιστώθηκε, εκείνες που κάθονταν δέκα ώρες την ημέρα
είχαν μικρότερα τελομερή, τα οποία αποτελούν δείκτη της γήρανσης των
κυττάρων. Η καθιστική ζωή, ήταν το συμπέρασμα, είχε γεράσει αυτές τις
γυναίκες κατά οκτώ χρόνια.
Τα αντιλαμβάνεται κανείς όλα αυτά εάν λάβει υπόψη του ότι στην
«Παλαιολιθική Εποχή» η βασική αιτία θανάτου ήταν η βία. Στην
«Ανθρωπόκαινο Εποχή» είναι ο διαβήτης τύπου 2, τα καρδιαγγειακά
νοσήματα και κάποιοι τύποι καρκίνου. Όλες αυτές οι ασθένειες
συνδέονται με την αδράνεια. Ή, κυριολεκτικά μιλώντας, με την καρέκλα.
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ
|
|
|
|
ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!
|
Όλα τριγύρω
αλλάζουνε και όλα
στα ίδια μένουν...
ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία».
Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με
την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια
έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την
αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να
την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων
- εραστών και της εξουσίας...
ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του
80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και
πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης,
σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα
το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής
μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε
θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο
τόπος και εκείνη η γενιά.
ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές
«μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις
ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον
περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που
χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών
ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα
ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της
...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι
στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους,
για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως
της όποιας εκλογικής αναμέτρησης...
ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν
δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον
από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία
επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα
κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν
υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική
σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική
εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι
σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που
ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι
πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που
...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων»
ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον
δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν
παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για
δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει...
ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια
και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και
γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που
είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την
δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του
Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής
τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι
περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους
«τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές
τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...
|
Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας
|
Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>
|
|
|
|
|