Ειδήσεις για όλους

Χάρη σε Ελβετό φιλέλληνα τραπεζίτη

Οι μύλοι της Πάτμου άνοιξαν τα... φτερά τους

Ρόδος - Αυγ/10. Εκείνο το σαββατιάτικο βράδυ της 10ης Ιουλίου το μελτέμι πέρασε από τα μικρά ξωκλήσια, ανέβηκε από το λιμάνι της Σκάλας στην Πάτμο και στάθηκε πάνω στον λόφο της Ιεράς Μονής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Εκεί, ύστερα από πενήντα χρόνια, έδωσε ξανά πνοή στα πάνινα πτερύγια των τριών ανεμόμυλων της Χώρας. Οι φτερωτές, αφού υπηρέτησαν την κοινωνία του νησιού για σχεδόν 400 χρόνια, έπεσαν σε αχρηστία στα τέλη της δεκαετίας του ΄50 και μετατράπηκαν σταδιακά σε ερείπια, όπως οι περισσότεροι ανεμόμυλοι στο Αιγαίο. Την επισκευή τους και την επαναλειτουργία τους την οφείλουν σε έναν Ελβετό, που «οργώνοντας» για χρόνια το Αιγαίο με το σκάφος του, εμπνεύστηκε και τάχθηκε να διασώσει την παράδοση των ανεμόμυλων, συμβόλου των ελληνικών νησιών. Ο ελβετός τραπεζίτης και θαλασσοπόρος, Σαρλ Πικτέ, από τα κύρια στελέχη της ιδιωτικής τράπεζας Ρictet et Cie, ο οποίος εδώ και τέσσερις δεκαετίες επισκέπτεται την Ελλάδα, πιστός στο φιλελληνικό πνεύμα της οικογενείας του, έδωσε ζωή στο εγχείρημα αποκατάστασης των ανεμόμυλων, που ανήκουν στο Μοναστήρι. Με την ευλογία του ηγούμενου της Μονής και έξαρχου Πάτμου, κ. Αντίπα, του Πατριάρχη, κ. Βαρθολομαίου, τη σύμπραξη ελλήνων δωρητών και του Ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου, το Νοέμβριο του 2009 πάρθηκε η τελευταία άδεια από την πολεοδομία. Ο ίδιος ο Σαρλ Πικτέ γράφει τον Οκτώβριο του 2008 στο κείμενο συμφωνίας για την αποκατάσταση των μύλων: «Για μια οικογένεια θαλασσοπόρων, η Ελλάδα είναι ταυτισμένη με έναν παράδεισο: η θάλασσα που την περιβάλλει, το μελτέμι της, τα νησιά της, η ιστορία της και ο πολιτισμός της, είναι συνυφασμένα με απόλυτη αρμονία. Είχαμε την τύχη και το προνόμιο να την ανακαλύψουμε οικογενειακά, αλλά και με φίλους, πριν πολλά χρόνια. Προς ένδειξη τιμής και με αίσθημα αναγνώρισης, δεσμευτήκαμε να προσφέρουμε τα απαραίτητα για την διαφύλαξη ενός από τα τόσα πολλά σύμβολα της Ελλάδας, τους ανεμόμυλους». Αυτή την αρμονία και την μορφολογική λιτότητα, που προσφέρει το αιγαιοπελαγίτικο τοπίο, επιδίωξε η ομάδα ελβετών και ελλήνων ειδικών μελετητών αρχιτεκτόνων και μηχανικών, που ανέλαβε τη λειτουργική αναστήλωση τους. Με συντονίστρια την αρχιτέκτονα Δάφνη Μπέκετ, η οποία βαπτίσθηκε στην Πάτμο και ήταν και δική της επιθυμία η αποκατάσταση των μύλων, ένας γάλλος κατασκευαστής μυλόπετρας, έλληνες και ελβετοί μυλωνάδες, εξειδικευμένοι στην αεροδυναμική μηχανικοί του Πανεπιστημίου της Γενεύης, ένας ελβετός κατασκευαστής πανιών και πολλοί άλλοι συνεργάστηκαν για την επαναλειτουργία του μηχανισμού των ανεμόμυλων. Μαζί τους και ο πάτμιος ξυλουργός Γιώργος Καμίτσης, που ανέλαβε το πιο σημαντικό κομμάτι του έργου, την κατασκευή των ξύλινων μηχανικών μερών των μηχανισμών των μύλων. Η ομάδα της αποκατάστασης κατανοώντας το πνεύμα και την τέχνη των παλαιών (οικονομία στα μέσα, αρμονία και χάρη στις λύσεις), τις τεχνικές, τη σοφία και τη λειτουργικότητα τους, αναζήτησε σύγχρονα μέσα για την ανακατασκευή των μύλων, ώστε να είναι πιστή, όχι μόνο στη μορφή, αλλά και στο πνεύμα των αρχικών ανεμόμυλων. Ο πρώτος ανεμόμυλος, εξοπλισμένος με γαλλικές μυλόπετρες, αλέθει ξανά στάρι μετατρέποντάς το σε αλεύρι, λειτουργώντας τα καλοκαίρια ως ζωντανό μουσείο παραδοσιακών αγροτικών δραστηριοτήτων. Οι άλλοι δύο, όμοιοι στην εμφάνιση με τον πρώτο, δεν έχουν εφοδιαστεί με μηχανισμό αλέσματος, αλλά με ένα ηλεκτρικό σύστημα, το οποίο θα ρυθμίζει την ταχύτητα των ιστίων. Στα εγκαίνια της αναστήλωσης τους, στις 10 Ιουλίου, στο δημοτικό σχολείου της Χώρας, πλήθος κόσμου, επιχειρηματίες και διάσημοι, Ελβετοί και Έλληνες γιόρτασαν την επαναλειτουργία τους. Μεταξύ των επισήμων, ο ελβετός πρέσβης στην Ελλάδα, Paul Koller-Hauser, ο υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, Γιώργος Νικητιάδης, ο υφυπουργός υποδομών μεταφορών και δικτύων, Νίκος Σηφουνάκης, η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και γνωστή ταξιδιωτική ρεπόρτερ, Μάγια Τσόκλη. Ο ηγούμενος της Μονής και έξαρχος Πάτμου κ. Αντίπας, κατά τον αγιασμό των εγκαινίων, τίμησε το ζεύγος Πικτέ, με τον χρυσό σταυρό της Μονής μαζί με ομοίωμα μύλου, που περιείχε ψωμί φτιαγμένο στο Μοναστήρι. «Ήθελα να ευχαριστήσω την Ελλάδα για τα 35 χρόνια ιστιοπλοϊκής ευδαιμονίας που μου προσφέρει», είπε ο κ. Πικτέ, ο οποίος χρίστηκε επίτιμος δημότης Πάτμου παραδίδοντας στον ηγούμενο το κλειδί των μύλων μαζί με ένα τσουβαλάκι στάρι από την Ελβετία για να φτιαχτεί το πρώτο ψωμί. Ο υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, από την πλευρά του, διαβίβασε τις ευχαριστίες του πρωθυπουργού, Γιώργου Παπανδρέου, προς τους έλληνες και ελβετούς δωρητές, που ανέλαβαν να καλύψουν το κόστος ανακαίνισης των παραδοσιακών ανεμόμυλων, δηλώνοντας: «Ο συμβολισμός της επαναλειτουργίας των αλευρόμυλων είναι απεριόριστος για το λαό μας. Από το σιτάρι, με τους αλευρόμυλους, φτιάχνουμε το αλεύρι που εν συνεχεία μας έδωσε ψωμί να φάμε, σε χρόνια δύσκολα για την πατρίδα μας». «Έπειτα από 6χρόνια μελέτης και σκληρής δουλειάς από ξένους ειδικούς και ντόπιους μαραγκούς με τον Γιώργο Καμίτση και την ομάδα του, θέλαμε να δώσουμε ένα μήνυμα και να εισάγουμε το νόημα μιας άλλης ανάπτυξης» δηλώνει η δημοτική σύμβουλος, Ελεονώρα Σίρλιγκερ και προσθέτει: «Η επαναλειτουργία των μύλων δεν έγινε μόνον για διακοσμητικούς λόγους. Στόχος μας είναι να λειτουργήσουν ξανά οι μύλοι, να γίνει ο ένας από αυτούς ένα ζωντανό μουσείο με την παραγωγή προϊόντων από τον τοπικό συνεταιρισμό από τις γυναίκες της Πάτμου και τη «μικρή - συμβολική» παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από τους άλλους δύο.

<< Πίσω